Cuộc đời đầy sắc màu của Stan Lee

	Stan Lee đã kịp sáng tạo ra nhân vật siêu anh hùng cuối cùng trước khi qua đời
	Nhìn lại cuộc đời của Stan Lee - người đàn ông góp phần tạo nên đế chế của Marvel

Cha đẻ của những đứa con bất tử không sợ chết

Lee qua đời vào ngày 12/11/2018 ở tuổi 95, để lại sự thương tiếc vô hạn đối với người hâm mộ là các fan cuồng nhiệt của những bộ truyện tranh Marvel và các phiên bản được chuyển thể thành phim đã phá vỡ mọi kỷ lục phòng vé trong thập kỷ qua.

​Stan Lee

“Tôi yêu tất cả những bộ phim Marvel đã làm,” Lee từng phát biểu, “Họ đang làm từ những thứ tôi đã tạo ra và khiến chúng trông đẹp hơn bao giờ hết! Còn tôi nhận được những lợi ích từ việc này và họ đang làm rất tốt.” Ông cũng khẳng định sách truyện tranh sẽ tồn tại mãi mãi vì đó là một cách tuyệt vời để kể chuyện. Người đàn ông đứng đằng sau người khổng lồ Hulk, Thor, Iron Man, Black Panther, Spiderman, Daredevil và Fantastic Four (cùng rất nhiều siêu anh hùng khác) cũng tiết lộ công thức để viết ra các nhân vật xuất sắc như sau: “Bạn cần phải có một nhân vật, cho dù đó là siêu anh hùng hay không, mà mọi người quan tâm.” Lee nói thêm rằng mọi người cần phải hiểu và có mối liên hệ với nhân vật, cho dù là anh hùng hay kẻ xấu - một điều mà các phim hiện đại thường quên mất.

Lee cũng tiết lộ rằng mỗi nhân vật nữ ông tạo ra và mô tả đều dựa trên nguyên mẫu người vợ yêu quý của ông, Joan, một người mẫu người Anh, sau khi giải nghệ đã trở thành diễn viên lồng tiếng. Bà thậm chí còn xuất hiện trong X-Men: Apocalypse - một trong những phim nổi tiếng của Lee. “Tôi đã mô phỏng tất cả các nữ anh hùng từ vợ tôi. Tất cả mọi người trong số họ,” Lee nói. Bà Joan qua đời vào tháng 7 năm 2017, sau một cơn đột quỵ, ở tuổi 95. Họ đã kết hôn được 69 năm.

Stan Lee và vợ

Khi được hỏi liệu có sợ chết không, Lee trả lời: “Không, không hề.” Mặc dù tin rằng không có gì sau khi chết, ông thừa nhận: “Tôi không thể tưởng tượng được cái gì đó kéo dài mãi mãi. Đừng nghĩ rằng tôi muốn trở thành bất tử ... Tôi không muốn sống trong khi tất cả bạn bè và người thân của tôi đã và sẽ chết.”

Lee đến với công việc sáng tác truyện tranh một cách tình cờ. Khi còn là một thiếu niên, ông nộp đơn xin việc tại một tạp chí và được phân công vào bộ phận truyện tranh cùng với Jack Kirby và Joe Simon. Cuối cùng ông đã tự viết truyện tranh, và giúp tạo ra các nhân vật khiến Marvel trở thành đối thủ chính của DC Comics trong những năm 1960.

Lee đến với công việc sáng tác truyện tranh một cách tình cờ

Ông không bao giờ lưu giữ tác phẩm gốc hoặc tạo các phiên bản nào. Có lẽ do ông quá bận rộn với công việc sáng tạo nội dung các tác phẩm mới hơn là đánh giá cao giá trị thu được của nó. Ngay cả chiếc máy đánh chữ Remington mà ông thường dùng cũng không còn. Trong một lần hai vợ chồng tranh cãi, vợ ông đã đập phá chiếc máy. Kể lại kỷ niệm vui này một lần duy nhất với người dẫn chương trình Larry King, Lee không quên đính kèm nụ cười tươi rói.

Trong số tất cả các siêu anh hùng mà mình tạo ra, Lee cho biết ông có thể thấu hiểu Iron Man nhiều nhất, nhưng yêu tất cả họ như con của mình. Trong số các diễn viên đóng các nhân vật siêu anh hùng, ông đã có mối liên hệ nhiều nhất với Chris Evans, người đóng vai Captain America. Lee coi Doctor Doom, nhân vật phản diện Fantastic Four, là một trong những nhân vật không được đánh giá cao nhất do ông ra. “Tất cả những gì anh ta muốn là cai trị thế giới”, Lee nói đùa, “Nhưng vấn đề đó không có gì nghiêm trọng. Đó là một mong muốn hợp pháp”.

Stan Lee (phải) và diễn viên Chris Evans

Cuộc đời là những trận chiến như trong phim

Hàng triệu đô la bị chiếm đoạt, con gái ruột bị cáo buộc lạm dụng người cao tuổi là chính cha đẻ của mình.... Những ngày cuối đời Stan Lee, nhà văn truyện tranh mang tính biểu tượng và là một trong những kiến trúc sư quan trọng của Marvel Comics, vô cùng hỗn loạn. Nhưng ông vẫn lạc quan, vẫn không có bất cứ từ ngữ nào oán trách những kẻ xấu xa xung quanh mình.

Vài tháng sau khi người vợ yêu quý gắn bó với Lee gần 70 năm qua đời, "những con kền kền" đã xuất hiện khi ông đang chiến đấu với bệnh viêm phổi và xâu xé tài sản của ông. Đã có các báo cáo về hồ sơ giả mạo của công ty Hands of Respect, dưới danh nghĩa tổ chức từ thiện, để thụ lĩnh 300.000 USD của Lee; hợp đồng bí mật mua một căn hộ 850,000 USD ở West Hollywood; một vụ kiện 1 tỷ USD cáo buộc POW Entertainment ăn cắp tên và ý tưởng sáng tác của Lee; việc loại bỏ người quản lý lâu năm là Mac “Max” Anderson, sau khi ông ta bị cáo buộc lạm dụng người cao tuổi và lu loa Lee đã có hành vi quấy rối tình dục một số nữ cộng sự của ông ta (như một cách nhằm "tống tiền" Lee).

Lee sau đó đã nộp đơn kiện Jerry Olivarez, một đối tác làm ăn trước đây của con gái ông là J.C. và là người đồng sáng lập Hands of Respect. Trong vụ kiện, Lee cáo buộc Olivarez thao túng ông ký vào giấy ủy quyền sau cái chết của vợ mình, để gửi 300.000 USD cho tổ chức từ thiện giả nói trên và hợp đồng mua căn hộ…

Khối tài sản khổng lồ của Lee liên tục được vun đắp cùng với sự nổi tiếng của ông tính từ thời gian ông là chủ tịch của Marvel Comics vào đầu những năm 1960. Ông chính là người đồng sáng tạo các siêu anh hùng bao gồm Spider-Man, Fantastic Four, Black Panther, Iron Man, X-Men và Avengers, các nhân vật hiện đang thống trị nền văn hóa đại chúng và là tiêu đề của các bộ phim trị giá hàng tỷ USD.

Ông chính là người đồng sáng tạo các siêu anh hùng bao gồm Spider-Man, Fantastic Four, Black Panther, Iron Man, X-Men và Avengers

Chỉ riêng Marvel Cinematic Universe đã thu về gần 18 tỷ USD trên toàn cầu đồng thời với việc biến những sáng tác của Lee - và chính ông - thành những cái tên quen thuộc với mọi gia đình trên thế giới. Với tư cách là “huyền thoại truyện tranh”, Lee đã bỏ túi 10 triệu USD trong doanh số bán hàng trị giá 4 tỷ USD của Marvel cho Disney trong năm 2010 và đảm nhận vai diễn khách mời trong hầu hết các phim bom tấn của Marvel, được ước tính trị giá từ 50 triệu USD tới 70 triệu USD. Ông là một biểu tượng cũng như nhận được sự tôn kính từ những người đam mê truyện tranh mà ông đã phát minh ra.

Là cha đẻ của những siêu anh hùng quyền năng tối thượng và những kẻ phản diện xấu xa, nhưng Lee lại sở hữu một tâm hồn mong manh và một trái tim bao dung, coi mọi việc tựa lông hồng. Người vợ 69 năm đầu ấp tay gối chính là người bảo vệ ông. Đôi khi giữa họ có những mâu thuẫn dẫn đến tranh cãi nảy lửa, nhưng Joan là tình yêu lớn và duy nhất của cuộc đời Lee.

Là cha đẻ của những siêu anh hùng quyền năng tối thượng và những kẻ phản diện xấu xa, nhưng Lee lại sở hữu một tâm hồn mong manh và một trái tim bao dung

Bà chính là người đã buộc những kẻ xấu phải tránh xa ông. Bà đã thực hiện sứ mệnh trả thù và là người bảo vệ ông. Bà sẽ nhảy qua bàn và đấm thẳng vào mặt ai đó nếu người này có ý định bám theo ông với mưu đồ đen tối. Còn Lee, ông nhìn biến cố cuộc sống qua một lăng kính trong veo: “Thực sự đời tôi không có nhiều kịch tính. Với những gì mà tôi quan tâm, chúng tôi đã có một cuộc sống tuyệt vời. Tôi khá may mắn. Tôi yêu con gái tôi và hy vọng rằng con bé cũng yêu tôi. Tôi không thể đòi hỏi một cuộc sống tốt hơn. Giá như vợ tôi vẫn sống, tôi không biết còn có thể tưởng tượng thêm được gì nữa,” Lee từng nói như thế vào năm ngoái, sau cái chết của vợ ông.

Thế giới luôn cần những người anh hùng

Lee không thích và cũng không biết trả lời những câu hỏi về tài chính. Ông chỉ hứng thú nói về những đứa con tinh thần của mình.

Lee không thích và cũng không biết trả lời những câu hỏi về tài chính

Khi được hỏi có suy nghĩ gì về việc Marvel Cinematic Universe trở nên đa dạng hơn với Black Panther và Captain Marvel. Liệu đó có phải là sự điều chỉnh để phù hợp với văn hóa? Lee trả lời: “Chúng ta phải có đại diện cho mọi chủng tộc người, không chỉ người da trắng. Và như vậy, chúng ta sẽ có Black Panther và Hulk – người khổng lồ màu xanh.”

Không thể phủ nhận sức ảnh hường từ những sáng tác của Lee khi chúng ta hiện đang sống trong thời đại của các siêu anh hùng. Những cái tên, khuôn mặt và phục trang dễ dàng nhận biết trên thế giới hiện tại thuộc về người Nhện, Người sắt, Hulk và X-Men… Họ đã trở thành nhưng biểu tượng văn hóa đại chúng - và quân đoàn này liên tục được bổ sung bằng trí tưởng tượng của một người đàn ông tên là Stan Lee, tên đầy đủ là Stanley Martin Lieber.

Sau chiến tranh, Stan Lee đã tạo ra những nhân vật như Fantastic Four và X-Men trong những năm 1960, và cách mạng hóa những cuốn truyện tranh. Kể từ các bộ phim X-Men và Spider-Man đầu tiên, các thương hiệu của Marvel đã kiếm được hơn 11 tỷ USD tại phòng vé. Với vai khách mời trong hầu hết các bộ phim, Lee cũng trở nên nổi tiếng như các nhân vật của ông, những người có quyền năng tối cao và bất tử. Tại sao lại ban cho họ quyền năng tối cao? Lee trả lời – “Để mọi thứ trở về đúng với trật tự của nó. Nếu phải đối mặt với một kẻ giết người, bạn sẽ không bị thương và sẽ luôn có thể giải quyết tội phạm. Nếu có một cách để đảm bảo sự an toàn, sống sót cho một người thì đó chính là ban cho họ quyền năng tối thượng.”

Nhiều người thắc mắc - Tại sao phải mất một thời gian dài, những câu chuyện của Lee mới được chuyển thể thành công thành phim? Câu trả lời của ông là: “Tôi nghĩ có hai lý do. Thứ nhất, đến giai đoạn này, các bộ phim có thể sử dụng tất cả các hiệu ứng đặc biệt vốn chưa được phát minh ở một vài thập kỷ trước.

Một số vai khách mời của Stan Lee

Thứ hai, các nhân vật trên màn hình, từ nội dung, ý nghĩa của lời thoại, cho tới câu chuyện đều dành cho người lớn và có liên quan đến họ chứ không hẳn chỉ dành cho trẻ em. Đây là những câu chuyện giống như bất kỳ bộ phim hay nào, ngoại trừ việc có giá trị bổ sung trí tưởng tượng đối với họ, điều khiến mọi người dường như thích thú hơn.”

Chia sẻ về ý nghĩa các sáng tác của mình, ông nói: “Tất cả những câu chuyện này được làm ra để các anh hùng trở thành những người mà người xem muốn có sự gắn kết, muốn trở thành người đó. Do đó luôn luôn là cuộc chiến giữa người tốt với kẻ xấu và chúng tôi hy vọng người tốt sẽ giành chiến thắng. Nhưng không phải chiến thắng dễ dàng, vì như thế công chúng sẽ cảm thấy buồn chán. Người tốt cũng có rất nhiều vấn đề, nên phải có rất nhiều biến cố gây ngạc nhiên và tình tiết lắt léo, nhưng cuối cùng nó phải được viết và phải được thể hiện để nếu một người trẻ tuổi đang theo dõi, họ có mong muốn trở thành người tốt, trở thành anh hùng hơn bất cứ ai khác. Tôi biết rằng chúng ta luôn cần đến người hùng vì đó là một cuộc sống tốt đẹp! Thế giới luôn cần anh hùng, cho dù họ có là siêu anh hùng hay không. Kể từ thời xa xưa đã có những câu chuyện và truyền thuyết về những người độc ác có quyền lực tối thượng và một số người phải tìm cách để chinh phục họ. Đây có vẻ là một phần của thế giới con người.”

Tôi biết rằng chúng ta luôn cần đến người hùng vì đó là một cuộc sống tốt đẹp!

Biểu tượng của các biểu tượng

Sinh ra ở New York vào năm 1922 trong một gia đình nhập cư Do Thái gốc Romani. Sau khi gia nhập Timely Comics (tiền thân của Marvel), năm 18 tuổi, Lee trở thành biên tập viên. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, ông là thành viên của Training Film Division có trụ sở tại Queens - một nhóm chín người đàn ông chuyên vẽ áp phích, phim ảnh và các tài liệu tuyên truyền khác. Các đồng nghiệp của ông bao gồm đạo diễn phim Frank Capra và Theodor Geisel – người tiếng hơn với bút danh Dr. Seuss.

Khi bắt đầu công việc sáng tác truyện tranh và thậm chí cho đến vài thập kỷ trước, Lee không thể tưởng tượng sẽ có ngày các nhân vật của ông trở thành biểu tượng của văn hóa đại chúng. Ông cho biết: “Tôi chưa bao giờ đoán trước được điều đó! Tôi thực sự nghĩ đó là vì các phiên bản phim của những nhân vật này đã rất thành công. Những người đã từng thưởng thức các bộ phim đã nói, hey, tôi muốn biết thêm về những nhân vật này - và sau đó, họ bắt đầu mua những cuốn truyện tranh.

Cuộc đời và sự nghiệp của Lee được biết đến như là cha đẻ của các siêu anh hùng

Cuộc đời và sự nghiệp của Lee được biết đến như là cha đẻ của các siêu anh hùng có sứ mệnh giải cứu và bảo vệ thế giới, nhân loại, dù họ có muốn từ đầu hay không? Và để làm được điều này, tất cả các siêu anh hùng đều phải trải qua những trận chiến cam go. Lee cũng thế, ông cũng đã đi qua những cuộc tranh đấu chủ yếu liên quan đến thứ mà bản thân ông không mấy quan tâm. Nhưng hơn tất cả, ông hoàn toàn có thể tự hào là người đã góp phần quan trọng để đế chế Hollywood trở nên bất khả chiến bại trong cuộc chinh phục đỉnh cao sáng tạo điện ảnh.

	Disney, Fox, Sony, DC... thực hiện bộ hình tưởng nhớ Stan Lee
	Đạo diễn Sam Rami từng không muốn Stan Lee tham gia ‘Spider-Man’ (2001)