Đạo diễn Đinh Tuấn Vũ: “Tôi đã dành mọi tâm sức cho Cuộc đời của Yến"

Cảm xúc của anh khi lần đầu tiên đọc kịch bản Cuộc đời của Yến với tên cũ là Vàng - Đá?

Đó là một câu chuyện giản dị về thời cũ nhưng lại có nhiều chi tiết lạ và mới mẻ. Nhiều đoạn trong kịch bản gốc khiến tôi rưng rưng. Chính cảm xúc đó đã thôi thúc tôi "phải" làm bộ phim này.

Quá trình chọn lựa diễn viên được tiến hành như thế nào? Đạo diễn có nhận xét gì về các diễn viên tham gia đảm nhận các vai chính, thứ chính trong phim …?

Casting diễn viên cho phim này khá vất vả, bởi các nhân vật chính có 3 thời kỳ xuyên suốt qua 30 năm. Trong đó, nhân vật trung tâm của phim - Yến - khiến tôi "đau đầu" nhất. Thậm chí, phải đến trước khi bấm máy một ngày tôi mới có thể hoàn tất việc casting nhân vật này.

Trong Cuộc đời của Yến có nhiều diễn viên lâu năm trong nghề và cả những diễn viên mới lần đầu đóng phim. Việc phối hợp họ với nhau không hề đơn giản. Điều tôi đánh giá cao nhất là sự chuyên nghiệp của họ, dù là diễn viên "già dơ" hay "nghiệp dư", tất cả đều nghiên cứu kịch bản rất kĩ và diễn bằng những điều họ cảm nhận được thật sự từ kịch bản.

Đạo diễn Đinh Tuấn Vũ đang chỉ đạo diễn xuất

Cặp đôi Thúy Hằng - Lâm Tùng (vai Yến và Hạnh trưởng thành) gây cho tôi sự bất ngờ lớn bởi sự ăn ý giữa họ. Đây cũng là hai diễn viên cùng tôi tranh luận rất nhiều về cách diễn trong từng phân đoạn. May mắn là cuối cùng chúng tôi luôn tìm ra được đáp số chung. Kết quả thế nào, khán giả sẽ được thấy trên màn ảnh.

Cuộc đời của Yến là một câu chuyện về người phụ nữ Việt Nam. Từ xưa đến nay và chắc chắn sẽ không bao giờ thay đổi, hình ảnh người phụ nữ trong văn học nghệ thuật luôn được trân trọng. Anh đã trân trọng người phụ nữ trong bộ phim này theo cách như thế nào để Cuộc đời của Yến có dấu ấn riêng so với các phim khác cùng đề tài?

Tôi cho rằng chỉ "trân trọng" hay ca ngợi là chưa đủ. Sau tất cả những gì những người phụ nữ Việt Nam làm cho gia đình và đặc biệt là cho những người đàn ông Việt Nam, tôi nghĩ điều họ cần hơn cả là sự cảm thông. Tôi làm phim bằng chính tình cảm dành cho bà tôi, mẹ tôi. Mà đã là xuất phát từ tình cảm thật của một cá nhân thì chắc chắn sẽ có cái riêng.

Có thể hiểu việc chọn tên phim là Cuộc đời của Yến xem như người làm phim đã nhấn mạnh, khẳng định cái sự riêng đó không? Lý do vì sao đặt tên phim là Cuộc đời của Yến mà không phải là tên cũ hay tên khác…

Tên phim thực sự đã có lúc khiến tôi "bó tay"! Kịch bản gốc có tên Vàng - Đá. Đây là một cái tên ẩn dụ và hay, nhưng trong quá trình hoàn thiện phim, tôi thấy nó không đủ để truyền tải hết những điều tôi muốn nói.

Cuộc đời của Yến có thể hiểu đơn giản là kể về cuộc đời một người phụ nữ tên Yến. Nó cũng bao hàm cả gia đình Yến, là anh Hạnh, là 3 đứa con. Đó chính là "cuộc đời" của cô ấy, tất cả vì chồng con.

Theo anh, tình yêu và hôn nhân thời nay có gì khác so với thời của Yến trong phim?

Yến về nhà chồng từ nhỏ, chưa biết tình yêu là gì cả. Tình yêu lớn dần theo thời gian ở bên, gần gũi với Hạnh - chồng của Yến. Cũng bởi thế mà tình yêu đó là vô điều kiện và ở một khía cạnh nào đó, có thể nói là bất diệt.

Tình yêu thời nay thì hay... "chết yểu". Hôn nhân cũng "chết yểu".

Tôi không phê phán và ca ngợi gì cả. Đơn giản tình yêu phản ánh xã hội. Và đôi lúc, sự "bất diệt" cũng đâu có tốt.

Chỉ đạo diễn xuất trên sông

Câu chuyện về Cuộc đời của Yến diễn ra trong khoảng thời gian lùi xa so với hiện tại. Rõ ràng đây là một thách thức không nhỏ cho người làm phim bao gồm cả biên kịch, đạo diễn, diễn viên... Anh có thể chia sẻ về những thách thức và đã vượt qua như thế nào?

Không phải "thách thức không nhỏ" mà đó là thử thách cực lớn với tôi. Tôi sinh năm 1989 còn bộ phim này lại nói về những người thuộc thế hệ ông bà tôi. Tôi phải tham khảo nhiều thứ trong sách, truyện, trên mạng và hỏi những người đã sống qua thời đó. Khó khăn nhất là tôi buộc phải đặt bản thân ở vị trí của những người sinh ra cách đây hơn nửa thế kỷ để xem họ nghĩ gì, cư xử thế nào trong từng tình huống.

Tuy vậy, bạn biết đấy, làm phim là công việc tập thể. Và tôi có một ê kip thực sự tuyệt vời. Họ đều là những người làm nghề lâu năm nên có thể hỗ trợ tôi rất nhiều trong công việc cũng như kinh nghiệm thực tế của cuộc sống những năm giữa thế kỷ trước.

Anh hài lòng đến đâu với bản dựng cuối cùng của bộ phim?

Tôi đã dành mọi tâm sức cho nó nên không có gì để băn khoăn cả.

Anh có điều gì muốn nói với tất cả những người đang chờ đợi bộ phim mới của anh? Chẳng hạn như trong Và Anh sẽ trở lại, phong cảnh vùng Tây Bắc Việt Nam đẹp một cách diệu kỳ, liệu phần hình ảnh của phim Cuộc đời của Yến có được đẹp như thế không.... và rất nhiều điều khác nữa trước khi phim có thể trình chiếu rộng rãi trên toàn quốc?

Vẻ đẹp của Cuộc đời của Yến rất giản dị, gần gũi và cũng sâu sắc. Nhiều hình ảnh sẽ gợi lại cho khán giả một phần ký ức về quê hương. Đó là ý kiến cá nhân tôi.

Âm nhạc và ca khúc chủ đề trong Và Anh sẽ trở lại vốn được khán giả rất yêu thích, trong Cuộc đời của Yến thì sao? Liệu khán giả có thể một lần nữa được thổn thức?

Âm nhạc của Lê Cát Trọng Lý luôn khiến người nghe phải "thổn thức", dù họ có thích hay không. Đó cũng là lý do tôi mời Lý làm nhạc cho Cuộc đời của Yến. Thuyết phục Lý cũng là một câu chuyện dài bởi cô ấy rất bận rộn với những dự án âm nhạc nối tiếp nhau. Tuy nhiên, khi đã nhận lời thì Lý chưa bao giờ khiến tôi thất vọng. Cô ấy thật sự đắm chìm trong câu chuyện phim và yêu các nhân vật.

Tôi tin phần "nghe" của phim sẽ thỏa mãn được nhiều khán giả khó tính. Còn mức độ cộng hưởng của nó với hình ảnh đến đâu, có lẽ "hồi sau sẽ rõ".

Anh có lo lắng về việc không biết khán giả phản ứng thế nào khi xem phim?

Tôi không lo lắng nhưng rất hồi hộp và tò mò nữa.

Thời gian vừa qua, bộ phim Việt Nam nào khiến anh chú ý nhất? Vì sao?

Là phim Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh. Tôi đọc Nguyễn Nhật Ánh từ nhỏ, dạo gần đây thì ít hơn nhưng đó vẫn là một trong những nhà văn tôi hâm mộ. Tôi cũng xem gần đủ các phim của Victor Vũ. Hai cái tên này đủ để khiến bất cứ ai cũng phải chú ý. Tôi cũng không phải ngoại lệ. Tuy nhiên, tôi thích Cuộc đời của Yến hơn. (Cười lớn)

P.V