Điện ảnh Hàn & sự 'vùng lên' của nhiều đạo diễn nữ

(TGĐA) - Nhắc đến điện ảnh Hàn, chúng ta đa phần chỉ biết đến tên tuổi của những đạo diễn nam đã ghi dấu tại Hàn Quốc và thế giới như Park Chan Wook, Bong Joon Ho, Lee Chang Dong, Kim Ki Duk, hay Hong Sang Soo và Kim Jee Woon. Ngay cả trong nước, khán giả cũng ít khi nào để ý đến những nhà làm phim nữ tài năng đang dần nở rộ tại đất nước của mình. Tuy vậy, ngày càng có nhiều nhà làm phim nữ tài năng với những tác phẩm phim ảnh gây tiếng vang.   

dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu Liên hoan phim London (LFF) có rất nhiều phim của nữ đạo diễn góp mặt
dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu LHP Los Angeles dành nhiều ưu ái cho đạo diễn nữ và da màu
dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu Nicole Kidman kêu gọi hỗ trợ các đạo diễn nữ
dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu Anne Hathaway thú nhận cô từng không tin vào các đạo diễn nữ
dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu Phim xuất sắc nhất Cannes lần thứ 67: Winter Sleep - Thức tỉnh trong giấc ngủ đông

Sân chơi điện ảnh vốn “thiên vị” nam giới

Một sự thật phũ phàng về sự thiếu cân bằng giới tính rõ rệt trong nền công nghiệp điện ảnh Hàn gần đây được tiết lộ bởi Moon So Ri, nữ diễn viên sắp trở lại với một bộ phim đại diện cho phái nữ The running actress. The running actress là dự án phim ngắn với kịch bản do chính Moon So Ri viết vào năm 2015.

dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu
Cảnh trong Our love story của đạo diễn Lee Hyun Joo

Bộ phim đã được remake thành phim dài và sẽ lên sóng vào năm nay. Moon So Ri cho biết cô đã viết kịch bản phim dựa trên chính kinh nghiệm của mình với tư cách là một nữ diễn viên lâu năm gặp nhiều khó khăn tìm kiếm cơ hội diễn xuất.

Điện ảnh Hàn cũng như xã hội Hàn Quốc khá là “trọng nam khinh nữ”. Hết 10 phim thì đến 8 phim xoay quanh nhân vật chính là những người đàn ông. Những nữ diễn viên rất ít có cơ hội được vào vai chính trong những dự án phim điện ảnh lớn. Có chăng cũng chỉ là vai phụ, ít có cơ hội tỏa sáng bởi vai diễn của họ không đa dạng mấy mà chỉ tô nền cho những nhân vật nam.

Có rất ít những dự án phim được sản xuất mà vai chính là phụ nữ. Trong khi những diễn viên nam trong thời kỳ hoàng kim của họ có thể xuất hiện trong nhiều phim cùng một lúc thì phim dành cho những ngôi sao nữ lại cực kỳ khan hiếm. Ngay cả những nữ diễn viên nổi tiếng như Song Hye Kyo hay Go Hyun Jung đã phải dành nhiều năm “nghỉ ngơi” giữa những dự án điện ảnh chỉ vì không có nhiều dự án phim dành cho họ.

dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu
Những đạo diễn nữ như Lee Kyoung Mi (phải) đã dần chứng tỏ mình trong giới điện ảnh Hàn tưởng như chỉ dành cho đàn ông

Nếu như nữ diễn viên gian nan một, thì đạo diễn nữ chật vật mười. Tuy nhiên, năm 2016 cũng ghi nhận những chuyển biến tích cực về sự phân bổ giữa phái mạnh và phái yếu trong sân chơi điện ảnh.

Đầu tiên, số đầu phim có nhân vật chính là nữ càng tăng, nổi bật nhất là những bộ phim The last princess, The handmaiden, Familyhood, The Villainess, hay Misbehavior. Năm ngoái, có 10% phim điện ảnh được chỉ đạo với những đạo diễn nữ.

Trong số đó, có hai phim Missing của E. Oni và Will you be there? của Hong Ji Young là đạt doanh thu phòng vé trên 1 triệu lượt xem. Mặc dù đây có thể là con số không đáng kể, nó đã có ý nghĩa rất nhiều so với năm 2015.

Hàng loạt phim của các đạo diễn nữ khác cũng lọt top 50 doanh thu phòng vé như Likes for likes của Lee Kyung Mi, Remember you của Lee Yoon Jeong, hay Unforgettable của Lee Eun Hee. Bên cạnh đó, có những bộ phim bom tấn đánh dấu sự góp mặt của những nhà sản xuất phim nữ như A violent prosecutor hay The age of shadows.

dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu
Cảnh trong The true beneath của nữ đạo diễn Lee Kyoung Mi

Tài năng của những đạo diễn nữ cũng được công nhận trong những giải thưởng phim danh giá. Ví dụ năm ngoái, nữ đạo diễn Lee Kyoung Mi đã vượt qua những tên tuổi như Park Chan Wook với The handmaiden hay Na Hong Jin với The Wailing nhận giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại Giải trao thưởng của Hiệp hội điện ảnh Hàn Quốc với bộ phim The true beneath.

Những nhà làm phim nữ đang dần bộc lộ tiềm năng của họ và sự thay đổi trong “gu” xem phim của khán giả - quan tâm hơn đến những vấn đề chính trị, xã hội, bình đẳng giới, hay tâm lý cũng là điều kiện thuận lợi cho những đạo diễn nữ vùng lên.

Những nhà làm phim nữ nổi bật xứ Hàn

Một trong những đạo diễn nữ nổi tiếng nhất điện ảnh Hàn phải kể đến Yim Soon Rye. Bà ra mắt với phim Three friends vào năm 1996 và là nữ đạo diễn thứ 6 trong chiều dài lịch sử điện ảnh Hàn. Đã hơn 20 năm trôi qua, bà đã đánh dấu tên tuổi của mình với nhiều bộ phim ăn khách.

dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu
Nữ đạo diễn nổi tiếng nhất Hàn Quốc hiện nay Yim Soon Rye
Sự vùng lên của thế hệ đạo diễn nữ mới cũng góp phần mở rộng “đất dụng võ” cho hàng loạt diễn viên nữ tài năng của xứ Kim chi. Có thể nói, chính những khó khăn mà những nhà làm phim nữ đương đầu hiện nay sẽ góp phần tạo nên những bộ phim chất lượng cao của riêng phái nữ trong tương lai.

Tiêu biểu nhất là tác phẩm 4 triệu khán giả Forever the moment (2008), một bộ phim thể thao xoay quanh sự nghiệp và đời sống của những nữ vận động viên trong xã hội Hàn Quốc đặt nhiều định kiến lên vai người phụ nữ. Bộ phim thành công ngoài mong đợi, mang lại cho Yim Soon Rye hàng loạt giải thưởng điện ảnh danh giá và Forever the moment cũng ẵm về giải Phim điện ảnh xuất sắc nhất tại Giải thưởng nghệ thuật Baeksang và Giải thưởng điện ảnh Rồng Xanh năm ấy.

Cùng thế hệ với Yim Soon Rye là nữ đạo diễn Park Chan Ok. Bà nổi tiếng là nữ đạo diễn của dòng phim arthouse với hai bộ phim Jealousy is my middle name (2003) và Paju (2009). Park Chan Ok thường được so sánh với một nhà làm phim arthouse nổi tiếng khác là Hong Sang Soo bởi phim của họ thường tập trung lột tả cảm xúc của nhân vật thông qua những tình huống tréo ngoe hài hước được sắp đặt một cách khéo léo tưởng chừng như ngẫu nhiên và những đoạn hội thoại đầy ý thơ.

dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu
Cảnh trong phim Paju của đạo diễn Park Chan Ok

Sau Yim Soon Rye và Park Chan Ok, thế hệ đạo diễn nữ mới càng chứng tỏ tài năng của mình với nhiều bộ phim được giới chuyên môn đánh giá cao. Lee Kyoung Mi là một trong những gương mặt nổi bật nhất trong năm qua với phim The true beneath. Đây là phim dài thứ hai của nữ đạo diễn này, sau tác phẩm đầu tay Crush and blush vào năm 2008 do Gong Hyo Jin thủ vai chính. Bộ phim xoay quanh vụ đứa con gái của một cặp vợ chồng chính trị gia (Kim Joo Hyuk và Son Ye Jin) bị mất tích và từ đó vạch trần những sự thật đen tối đằng sau giới chính trị Hàn Quốc thông qua đôi mắt của người vợ (Son Ye Jin).

dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu
Cart của nữ đạo diễn Boo Ji Young

Boo Ji Young là một nhà làm phim nữ nổi bật khác, chuyên khai thác quyết liệt các đề tài về bình đẳng giới và chính trị. Năm 2014, bà trở lại với phim điện ảnh kinh phí trung bình thấp Cart tập trung dàn diễn viên nữ gạo cội Yum Jung Ah, Kim Young Ae, và Moon Jeong Hee. Kể lại sự kiện có thật khi những nữ nhân viên bán thời gian tại một siêu thị bất ngờ bị sa thải, Boo Ji Young phê phán nền kinh tế tư bản chủ nghĩa bóc lột sức lao động của những người nữ lao động hợp đồng ngắn hạn và những áp lực đè nặng lên vai những người phụ nữ vừa đi làm vừa chăm lo cho gia đình của mình.

Ngoài ra, có những đạo diễn nữ khai thác những chủ đề nhạy cảm như tính dục và tình yêu đồng giới. Trong đó phải nhắc đến Lee Hyun Joo với Our love story (2015), một bộ phim tâm lý lãng mạn về tình yêu của hai người phụ nữ trong bối cảnh một xã hội đầy thành kiến với quan hệ đồng giới…/

dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu
Cảnh trong phim A single rider

Đặc điểm chung của những đạo diễn nữ nổi bật tại Hàn Quốc hiện nay là mặc dù khai thác những đề tài khác nhau, người phụ nữ trong phim của họ dù vai chính hay vai phụ đều có sức sống và không rập khuôn. Ngay cả khi họ lấy đàn ông làm nhân vật chính, họ kể ra câu chuyện của người đàn ông với con mắt rất “nữ tính”. A single rider, phim dài đầu tiên của đạo diễn Lee Zoo Young là một bộ phim như thế. Trong phim, “ông hoàng” Lee Byung Hun không còn là một anh hùng hay ông trùm như trong những bom tấn hành động và lịch sử nam diễn viên thủ vai chính mà chỉ xuất hiện như một người chồng bình thường hối tiếc về những lựa chọn trong cuộc đời khi bị phá sản đồng thời phát hiện vợ của mình (Gong Hyo Jin) ngoại tình. Đóng vai phụ nhưng Gong Hyo Jin không xuất hiện một cách nhàm chán chỉ để tô nền cho Lee Byung Hun, mà nhân vật của cô cũng được khắc hoạ đa chiều với tâm lý nhiều tầng lớp.

dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu Hari Won và Hứa Vĩ Văn 'ghi danh' trong buổi ra mắt phim 'Tiếng Anh là chuyện nhỏ'
dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu Bom tấn Hàn 'Along with gods: The two worlds' tung trailer xứng tầm mong đợi
dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu Hyun Bin trở thành siêu bịp trong 'The swindlers'
dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu Điện ảnh Hàn & cảm hứng từ những sự kiện có thật
dien anh han su vung len cua nhieu dao dien nu 'Ác thủ giấu mặt': Phơi bày những hệ quả ám ảnh do tội phạm tình dục gây nên

An Trần