London: Sự ám ảnh hình ống

	Cape Town - Bão tố và hy vọng
	Porto, rượu, cá và người già
	Saas-Fee “Vùng đất thần tiên” ở Thụy Sĩ

Đây là bản đồ đường hầm vượt eo biển Măng sơ mà tôi tưởng tượng như một thủy cung khi đi qua

Sự thực thì nó khiến người đi thất vọng, như chui vào cái hòm đựng cá đông lạnh

Thật sự cái hầm ấy, nó rất gớm ghiếc. Trong trí óc non nớt, tôi đã nghĩ hầm này phải xây bê tông cốt thép, như mọi cái hầm chạy xuyên núi, dọc đèo. Tôi đã mơ mộng có thể thành hầm làm bằng kính, sẽ thấy cả thủy cung. Ai ngờ, xe ôtô dừng két lại trước một cái hộp sắt to bự, chạy ra ra biển rồi bảo đó là đường hầm. Cái đường hầm xây y như cái hòm công ten nơ, mấy lớp mấy ngăn, chỉ to hơn cái xe bus 1 chút. Khi chui vào, có cảm giác chui vào cái hòm đựng cá đông lạnh. Tôi giống như con cá mòi, nằm trong cái hộp, cái hộp lại nằm trong tủ lạnh, tủ lạnh trong một cái bếp, cái bếp của một căn nhà. Đại loại thế. Con cá chết chẹt, muốn quẫy, muốn thở mà không được. Tôi sợ quá, sợ mình bị ngộp, thiếu oxy, liền nhắm mắt lại. Sau đó tôi ngủ một mạch, cho tới khi mở mắt ra đã thấy ra ngoài ánh sáng.

Tôi đã thoát cái ống đầu tiên cho hành trình trượt ống của mình.

Những hình ống ám ảnh...

Những người chờ tàu trong ga tàu điện ngầm Bakerloo

Đến London lúc 11h đêm, tôi lại tiếp tục loay hoay trong mạng lưới những ống khác. Ở London, người ta không gọi tàu điện ngầm là metro, subway, underground hay bất kì cái tên nào mĩ miều có trong từ điển Oxford. Họ gọi nó là tube - lại là ống. Hệ thống ống này ở London cũng chi chít nhằng nhịt như Paris với vô số đường xanh đỏ tím dọc ngang. Mỗi đường đều có 1 cái tên thật mĩ miều như Victoria, Jubilee, hay Bakerloo. Các ống này thường ghi đi theo hai hướng Đông và Tây, thay vì ghi Nam Bắc, hay tên của 2 điểm đích như ở Paris. Ống ở London coi vẻ không quá đông đúc, cũng sạch đẹp, hiện đại. Kì cạch mãi tôi mới mua được thẻ Oyster bởi tự nhiên thẻ visa tự dưng không dùng được mà tôi không có một xu lẻ nào trong người. Loay hoay đổi tiền tới lui thì cũng mua xong, coi bản đồ thấy có vẻ phải mất công chuyển đổi ống mới về được nhà cô bạn, thêm chuyện cảm giác bị bí bách trong ống đường hầm vẫn chưa hết, tôi đi lên bắt bus 221. Xe bus chạy lòng vòng mất gần 50 phút, xuyên ngang London về đêm, rồi thả tôi xuống Bryan road.

London khiến tôi có cảm giác không hòa nhập được

London ngột ngạt bởi những nhà cao tầng

Mưa và lạnh cũng là một trong những ám ảnh ở London

Đêm ấy tôi ngủ mê mệt. Sáng mai dậy, cô bạn mang cho ít sữa chua cùng museli, 2 đứa ăn và nghe nhạc từ cái đài gỗ. Tôi ít khi nghe nhạc giao hưởng, phần lớn thời gian tôi nghe rock.

Có một thời gian, tôi thích nghe Pink Floyd. Tôi bắt đầu bị mê hoặc bởi thứ âm nhạc dài dòng, thủ thỉ, chầm chậm ấy từ video đẹp ma mị, trừu tượng, đầy vẻ siêu thực (surreal) của High hopes. Tới sinh nhật năm kia, thằng em tôi quyết định tặng một siêu phẩm hoàn toàn phù hợp với chị nó "Pigs on the wings" thì tôi nghe Pink Floyd rất nhiều. Bài hát này nằm trong album Animal với cái bìa đĩa ấn tượng được thiết kế bởi Hipgnosis. Thực ra thì bìa đĩa nào của Pink Floyd cũng hay đẹp, nhiều ẩn ý, nhưng riêng bìa đĩa này là một ngoại lệ. Nó không là những thứ trừu tượng, mà dựa trên điều có thật để tạo ra siêu thực.

Giống như bao người, tôi cũng chụp ảnh với bốt điện thoại đặc trưng của London

"Pigs on the wings" - Một con lợn hồng bay lửng lơ trên ống khói trạm năng lượng Battersea. Những cột ống đâm thẳng lên trời đó làm tôi nhớ mãi, đó là nỗi đau thời cuộc. Có thời công nghiệp nặng phát triển quá mạnh ở đây, London đã bị ám khói bụi mãi mãi. Tới tận bây giờ, những ngôi nhà cũ, những ga xe lửa ở đây vẫn xám xịt, đen đúa, không gột rửa nổi. Thời kì đó London ô nhiễm không chỉ thành phố mà cả con người. Điều duy nhất con người hơn động vật, đó là đạo đức. Vậy mà có lúc, hai giới cũng ngang nhau, như trong album Animal.

Những ống khói của Battersea quả thật là một hình ảnh đáng nhớ, nó lột tả được đời sống vật chất và tinh thần ở London nói riêng và nước Anh nói chung. Thập kỉ 1970 mang lại quá nhiều câu chuyện cho thế giới, từ nền công nghiệp, sự khủng hoảng kinh tế, hay Thatcher cùng ngón đòn mạnh tay của bà. Khi Thatcher chết đi, một nửa khóc thương, một nửa biểu tình. Những vấn đề của lịch sử phải để cho lịch sử. Không ai có quyền lên án hay chất vấn nó.

Một góc phố đông người ở London

London trong tôi cũng có vài điểm đáng để xem

Nói chung, nó làm tôi ngột ngạt...

London bây giờ nhiều nhà cao tầng. Khu vực tài chính mới bên rìa thành phố hay ngay cả trong trung tâm phía bên kìa bờ sông Thames, nhà cao tầng chen chúc như những ống khói mới. Công nghiệp tiền tệ đang thay cho công nghiệp năng lượng ngày nào. Thành phố ấy có khuôn mặt trẻ thơ đầy nếp nhăn, vẫn đầy sự thủ cựu, cứng nhắc, khô khốc trong từng nếp nghĩ nếp nhà nhưng mới mẻ ở những công trình kiến trúc đương đại. Thành phố ấy làm tôi có cảm giác không hòa vào được. Ở London, không chỉ thời tiết khiến người ta cảm thấy lạnh lẽo. Hình ảnh rõ ràng nhất trong trí nhớ của tôi về London bây giờ là cái ống thẳng đứng của Tate museum, thô kệch, xù xì, cứng cáp, rắn rỏi trong nền trời nhiều mây. Những cái ống ở London vẫn vươn cao và người ta vô cảm nhìn con lợn trên đôi cánh lướt qua bầu trời…

	Zaanse Schans: Ngôi làng hoa thủy tiên vàng
	Tháng tư ở Echallens
	Côte d'azur: Phía bên kia màu xanh
	Ba bảo tàng nghệ thuật đương đại nổi tiếng nhất châu Âu
	Xõa ở Luang Prabang