Những câu hỏi sống động của một đạo diễn

(TGĐA) -  'Anh phải hỏi hay, tôi mới trả lời hay đấy!'-  Đó là lời giao hẹn của Tổng thống Nga Vladimir Putin với đạo diễn Mỹ Oliver Stone. Được kênh truyền hình Mỹ Showtime đặt làm bộ phim tài liệu về Putin, đạo diễn O.Stone đã nhiều lần đến Nga, tiến hành 4 cuộc phỏng vấn Putin. Mỗi cuộc phỏng vấn diễn ra trong nhiều ngày. Thời gian phỏng vấn kéo dài từ tháng Bảy năm 2015 đến tháng Hai năm 2017 với khoảng gần 30 giờ ghi hình. Kết quả là một bộ phim kéo dài 4 tiếng, chia làm 4 phần. Tháng  Sáu năm 2017, bộ phim  The Putin Interviews đã hoàn thành. 

nhung cau hoi song dong cua mot dao dien James Gunn nhận được lời mời sau khi bị Disney sa thải
nhung cau hoi song dong cua mot dao dien Đạo diễn Hong Kong bị tố lừa huy động vốn hàng triệu USD

Phim có hai bản, tiếng Anh và tiếng Nga. Trang IMDb đã chấm bộ phim này đạt 7,7/10 điểm. Cái hay của bộ phim này là tất cả những câu trả lời của Putin đều không được chuẩn bị trước. Tất nhiên, Oliver cũng không cần giấy tờ gì. Nhưng mỗi lần phỏng vấn, đều có chủ đề rõ ràng. Về Putin, mọi người đều biết, ông như là một nhà hùng biện. Hầu như năm nào ông cũng có những cuộc đối thoại với các nhà báo Nga và quốc tế, trả lời mọi câu hỏi về mọi vấn đề một cách thuyết phục. Còn về Stone, ông đã đặt ra những câu hỏi rất sinh động, rất tươi, rất đời.

nhung cau hoi song dong cua mot dao dien
Đạo diễn người Mỹ Oliver Stone

Trong cuộc gặp lần đầu, Stone muốn tìm hiểu về gia đình Putin. Sau vài câu hỏi về cha mẹ, Stone hỏi Putin: “Ông hãy nói cho tôi biết… Tôi nghe nói ông đã gặp một vấn đề nhỏ về tội phạm ở tuổi thiếu niên. Ông là một cậu bé khá hoang dại cho tới khi, tôi đọc được ở đâu đó, ông học Judo vào năm 12 tuổi?’’ Trong câu trả lời, Putin nói: “Vâng, đúng vậy. Cha mẹ tôi đã cố gắng chăm sóc dạy bảo tôi, nhưng dẫu sao… Tôi sống tự do và dành phần lớn thời gian ở các sân cỏ và ngoài đường…’’ Ông thú nhận sự thật. Thậm chí, trước đó, ông còn kể, cha mẹ ông bị mất hai người con. Một người bị chết đói trong cuộc phong tỏa Leningrad và một người trong chiến tranh. Putin cũng kể những năm tháng đó khó khăn ra sao. Mãi đến năm 1952, ông mới ra đời.

O.Stone nghi ngờ việc Tổng thống B.Yelsin chỉ định V.Putin làm người kế nhiệm mình bằng câu hỏi: “Tôi tò mò một chút. Tôi biết có chuyện N. Khrushchyov phải thường ngồi hầu rượu Io. Stalin. Ông có thỉnh thoảng ngồi uống với Yelsin vào buổi tối không?’’ Putin đáp ngay: “Tôi chưa bao giờ uống rượu với ông ấy. Chưa bao giờ đi săn hay đi chơi với ông ấy. Và tôi cũng chưa thấy ông ấy say trong khi làm việc’’. O.Stone rất khâm phục cường độ làm việc của Putin.

nhung cau hoi song dong cua mot dao dien
Tổng thống Nga Vladimir Putin

Nhưng thắc mắc, Putin dành thời gian cho gia đình thế nào? Đoạn đối thoại sau đây rất thú vị: “Ông có gặp các con trong thời gian đó không? Và vợ ông nữa? - Có. Nhất định là có rồi. Nhưng chỉ trong thời gian rất ngắn - Có thường xuyên không? Ông ăn tối ở nhà hay ăn tối với gia đình không? - Tôi về nhà rất muộn và đi làm rất sớm. Tất nhiên tôi chỉ gặp họ trong khoảng thời gian rất ngắn - Cha mẹ ông qua đời khi nào? - Mẹ tôi mất năm 1998 và cha tôi mất năm 1999 - Điều đó chắc rất khó khăn – giữa bao khó khăn khác? - Trong hai năm cuối, cha mẹ tôi nằm trong bệnh viện. Và mỗi thứ sáu, tôi bay từ Matxcova về St. Peterburg thăm họ. Hàng tuần, Họ có tự hào về ông không? - Có - Cha mẹ ông không thể tin nổi điều ấy, đúng không? - Đúng vậy. Cha tôi không sống thêm được hai tháng nữa để thấy tôi được bổ nhiệm làm Thủ tướng. Nhưng ngay cả trước khi tôi được làm Thủ tướng, khi đến thăm cha, ông thường nói với các y tá: “Nhìn kìa, Tổng thống của tôi đến rồi! - Rất tuyệt vời! Rất tuyệt vời…’’ Nhịp điệu và tiết tấu cuộc đối thoại rất nhanh và mạnh. Rất thân tình. Rất nhiều thông tin. Rất cuốn hút người xem.

Làm thế nào để bắt đầu mỗi lần phỏng vấn vừa tự nhiên lại vừa liền mạch và không căng thẳng? Chúng ta hãy xem O.Stone làm việc thế nào - Xin chào ông Putin. Hôm nay ông khỏe chứ? - Tôi khỏe. Cảm ơn ông. Ông thế nào? - Tôi cảm thấy bình thường. Tôi uống nước và Coca Cola. Ông không uống gì hả? Ông không uống nhiều và không uống nhiều nước lắm? - Uống nhiều nước là tốt đấy. Buổi sáng, thức dậy, tôi uống ba chai nước - Còn tôi, sáng dậy, tôi cũng uống một chai nước như chai đó - Vậy nhân đây, để nói cho hết chuyện hôm qua. Tôi đã kiểm tra lại và được biết, Snowden đã lên một chiếc máy bay của Hãng Aeroflot từ Hongkong đi Matxcova…’’ Và Stone lái sang chuyện Nga chứa chấp Snowden, một người bị Mỹ truy nã.

nhung cau hoi song dong cua mot dao dien
Đạo diễn Oliver Stone phỏng vấn Tổng thống Nga Vladimir Putin

Đạo diễn O.Stone hỏi Putin rất nhiều chuyện. Từ chuyện Ukraina đến Thổ Nhĩ Kỳ, từ chuyện Hồi giáo sang Chính Thống giáo, từ chuyện Krym đến chuyện Tòa án quốc tế phán xét đơn kiện của Philippines với Trung Quốc về Biển Đông…Đặc biệt, có nhiều đoạn rất tế nhị, liên quan đến “ngày đỏ đèn’’ của phụ nữ. O.Stone hỏi: “Nhà sản xuất của tôi, ông Fernando, nói tôi nên hỏi ông một câu: đã bao giờ ông rơi vào trạng thái không kiểm soát được tình hình không? Ông ấy nói rằng, ông là một người rất duy lý. Đã bao giờ ông trải qua một ngày tồi tệ chưa? - À, tôi không phải là phụ nữ nên không có những ngày tồi tệ (Cười) Đấy. Giờ ông sắp sỉ nhục khoảng 50 phần trăm dư luận Mỹ - cách mà họ tiếp nhận chuyện này - Tôi không định sỉ nhục ai. Chỉ là chuyện tự nhiên thôi - Vậy là một phụ nữ đối với ông có xu hướng thiên về cảm xúc hơn và ông không bao giờ muốn cảm xúc của ông chen vào và kiểm soát lý trí của ông?’’

Đạo diễn O.Stone còn quay cảnh Tổng thống Putin chơi khúc côn cầu - một môn thể thao cực nặng nề và khắc nghiệt. Mỗi cầu thủ vào sân đấu vài phút phải ra nghỉ. Rồi Stone hỏi Putin chuyện ông chơi trượt tuyết, trượt băng thế nào; hỏi chuyện Putin đã thử lặn biển bao giờ chưa? Putin trả lời, đã thử và bị ngã. Stone nói, cần kiểm tra vết thương xem bị gãy xương không? Và ngay lập tức, Stone hỏi luôn: “Sẽ ra sao nếu người Nga cho rằng, trong đội khúc côn cầu hay đội lặn biển của Putin có một người đồng tính? Liệu ông có giữ kín chuyện này?’’ Ở Nga, chuyện đồng tính bị Nhà nước và xã hội lên án gay gắt. Phương Tây công kích Nga nhiều về vấn đề này.

nhung cau hoi song dong cua mot dao dien
Tổng thống Vladimir Putin và đạo diễn Oliver Stone

Mục đích làm bộ phim này của Oliver Stone là tác động đến người Mỹ, để họ có cái nhìn khác về Putin. Chúng ta đều biết, hệ thống truyền thông khổng lồ của Mỹ, Anh, Canada… đều bóp méo hình ảnh Putin và nước Nga một cách tồi tệ. Trong khi đó, Nga chỉ có kênh truyền hình Russia Today chống lại phương Tây. Và mục đích của bài này không phải giới thiệu về bộ phim mà điểm qua những câu hỏi của một nhà làm phim để sao cho bộ phim của mình thu hút người xem. Một nhà làm phim không chỉ biết những vấn đề chuyên môn của mình mà, anh cần phải hiểu rõ những vấn đề đã và đang diễn ra trên thế giới. Và muốn phim hay, anh không nên đặt những câu hỏi chết, những câu hỏi nhạt nhẽo.

nhung cau hoi song dong cua mot dao dien ‘Halloween’ sẽ chiếu ra mắt tại Fantastic Fest 2018
nhung cau hoi song dong cua mot dao dien Đạo diễn Oliver Stone lần đầu đến Iran

Đoàn Tuấn