NSND, Đạo diễn Đặng Xuân Hải – Chủ tịch Hội điện ảnh Việt Nam: “Trong nhiệm kỳ mới, Hội sẽ tăng cường hơn nữa mảng sáng tác, hỗ trợ”

NSND, Đạo diễn Đặng Xuân Hải (hàng đứng, thứ 5 từ phải sang) cùng các nghệ sỹ tham dự Trại sáng tác kịch bản tại Nha Trang tháng 9 - 2015

Thưa NSND Đặng Xuân Hải, xin ông cho biết về tình hình hoạt động của Hội trong năm qua?

Ngoài các hoạt động thường niên như Kỷ niệm Ngày điện ảnh Việt Nam và trao giải thưởng Cánh diều lần thứ 13, Hội cũng đã chú trọng công tác phát triển hội viên và chi hội cơ sở. Theo đó, căn cứ báo cáo của Ban công tác Hội viên về kết quả xét duyệt hồ sơ vào Hội do các chi hội cơ sở đề xuất, Ban chấp hành Trung ương Hội đã ra quyết định kết nạp 120 hội viên mới nâng tổng số hội viên hiện nay thành 1878 Hội viên; Thành lập Chi hội Điện ảnh Bình Thuận, nâng tổng số chi hội cơ sở của Hội là 37 chi hội. Trong hoạt động hỗ trợ sáng tác, Hội tiếp tục công tác tài trợ sáng tác kịch bản, tổ chức cho hội viên đi thực tế sáng tác. Năm qua, Hội đã tổ chức thành công 4 trại sáng tác kịch bản phim gồm Trại sáng tác Đại Lải; Trại sáng tác kịch bản phim họat hình tại Đà Lạt; Trại sáng tác kịch bản Nha Trang đợt 1 và 2; Trại sáng tác Tam Đảo. Ngoài lớp bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ lý luận và phê bình phim do chuyên gia điện ảnh Hàn Quốc giảng dạy tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, Hội cũng đã tổ chức 3 lớp tập huấn làm phim tài liệu và phóng sự truyền hình theo phương thức kết hợp lý thuyết và thực hành làm phim tại Cần Thơ, Bình Thuận, Huyện đảo Phú Quốc; Tổ chức chương trình phim học tập giới thiệu tới hội viên các tác phẩm xuất sắc của Điện ảnh Việt Nam và Thế giới tại Câu lạc bộ Hội… Trong lĩnh vực đối ngoại, Hội tiếp tục triển khai công tác đối ngoại nhân dân nhằm giới thiệu hình ảnh đất nước, con người và văn hóa Việt Nam ra thế giới thông qua các tác phẩm do hội viên thực hiện như: Cử phim tham gia LHP Kim Kê – Bách Hoa; cử đoàn thuộc Hãng phim của Hội đi Thái Lan ra mắt bộ phim truyện Thầu Chín ở Xiêm nhân kỷ niệm 115 năm ngày sinh của Bác và 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giai Việt Nam – Thái Lan; cử đoàn đi Hàn Quốc dự hội thảo “Điện ảnh Hàn Quốc – Việt Nam: Ký ức và kết nối tương lai.” Sau khi hoàn thành phim truyện điện ảnh Thầu Chín ở Xiêm, hãng phim Hội Điện ảnh đang chuẩn bị kịch bản phim Ngày về để phối hợp với Tập đoàn viễn thông Quân đội sản xuất phim truyện truyền hình dài tập về phong trào cách mạng tại Trị Thiên – Huế từ sau tổng tấn công Tết Mậu Thân 1968 đến mùa xuân 1975. Hội cũng đã tích cực tham gia soạn thảo Thông tư về phân loại phim theo độ tuổi do Cục điện ảnh chủ trì nhằm cải tiến khâu duyệt phim theo hướng đưa phim, sản phẩm nghe nhìn đến đúng các đối tượng khán giả phù hợp qua đó thúc đẩy sáng tác của nghệ sỹ, người làm phim và cử thành viên tham gia Ban chỉ đạo và Ban tổ chức LHP Việt Nam lần thứ XIX.

NSND Đặng Xuân Hải (thứ 3 từ phải qua trái) cùng ông Đinh Trọng Tuấn – TBT Tạp chí TGĐA (thứ 4) và các chuyên gia điện ảnh Hàn Quốc tham gia Lớp bồi dưỡng nghiệp vụ Lý luận phê bình điện ảnh

Đại hội toàn quốc lần thứ VIII (Nhiệm kỳ 2015 – 2020) thành công, mở ra một nhiệm kỳ mới cho BCH Trung ương Hội với nhiều công việc phải triển khai. Đó là gì, thưa Chủ tịch?

Nhiệm vụ của BCH Trung ương Hội nhiệm kỳ VIII là triển khai thực hiện Nghị quyết của đại hội. Muốn thực hiện tốt nghị quyết, Hội phải củng cố lại về mặt tổ chức từ hệ thống Ban, Phòng cho tới các Hội đồng. Ví dụ: Hội đồng Nghệ thuật, Hội đồng lý luận phê bình, Ban Sáng tác, Ban học tập, Ban công tác hội viên… Cụ thể, theo đánh giá chung thì Hội đồng nghệ thuật nhiệm kỳ trước họat động chưa nổi, nên nhiệm kỳ này phải tăng cường. Ban Lý luận nhiệm kỳ này cũng phải góp phần nâng đỡ cho sáng tác, nhìn ra được vấn đề để tiếp cục củng cố, tăng cường sáng tác. Song song với đó, công tác Lý luận phê bình cũng cần đẩy mạnh hơn. Ngoài việc tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Ban Bí thư Trung ương về tổ chức cuộc vận động sáng tác Học tập và làm theo tấm gương của Bác thì Ban sáng tác cần quan tâm giúp đỡ cho các tài năng trẻ.

Thưa ông, ngoài việc giao nhiệm vụ rõ ràng cho các Ban, trong nhiệm kỳ mới, Hội làm thế nào để thúc đẩy các Ban họat động hiệu quả nhất?

Như đã nói, Hội đã Ban hành quy chế hoạt động, nhiệm vụ của từng Ban. Trên cơ sở đó, hàng năm, Hội sẽ căn cứ vào quy chế, nhiệm vụ của ban đó để xem xét, đánh giá họat động và tiến hành nhắc nhở để năm sau hoạt động tốt hơn. Cùng với việc thành lập các Ban, Hội đồng, Hội còn ban hành quy chế xuống đến tận văn phòng, nêu rõ trách nhiệm của từng chi hội. Hội ta là Hội nghề nghiệp. Điều đó đồng nghĩa với Sáng tác. Vì thế, trong nhiệm kỳ mới, Hội sẽ tăng cường hơn nữa mảng sáng tác, hỗ trợ. Trong 6 tháng đầu của nhiệm kỳ mới thuộc năm 2015 vừa qua, Hội đã tổ chức 2 lớp tập huấn cho công tác lý luận phê bình; Lớp dành cho các hội viên làm phim Tài liệu - Phóng sự Truyền hình... Sang năm 2016, Hội sẽ mời chuyên gia nước ngoài (có thể chuyên gia điện ảnh Hàn Quốc hoặc chuyên gia điện ảnh Đức) sang tập huấn cho lớp điện ảnh, đồng thời Hội đang nghiên cứu tới đây sẽ mở lớp tập huấn cho đội ngũ làm phim tài liệu do chuyên gia nước ngoài và trong nước đảm nhiệm.

Căn cứ vào Nghị quyết, Hội cũng đã có nhiệm vụ cụ thể cho từng năm. Cụ thể năm 2016 sẽ tăng cường kết nạp Hội viên trẻ, bao gồm những lực lượng điện ảnh ngoài xã hội, đặc biệt là hãng tư nhân đồng thời xem xét hội viên nào không sinh hoạt thường xuyên sẽ mời ra khỏi Hội. các hội viên ngoài 70 tuổi sẽ không phải đóng hội phí. Về sáng tác, năm 2016, Hội sẽ mở trại riêng cho các cây bút viết về đề tài thiếu nhi. Sau đó, tùy từng năm, sẽ căn cứ vào tình hình thực tế để triển khai song song với việc đáp ứng nguyện vọng của Hội viên.

Năm 2015 cho thấy sự phát triển rực rỡ của phim chiếu rạp. Cùng với đó là sự nở rộ của các dòng phim, thể loại phim cũng như chất lượng nghệ thuật của các bộ phim này với các ý kiến đa chiều. Thiết nghĩ Hội đồng nghệ thuật của Hội cũng nên có những nhận định, đánh giá riêng, xem đó là tiếng nói đại diện của Hội về các bộ phim điện ảnh trong từng năm để giúp Hội viên, công chúng và cả truyền thông có cái nhìn rộng rãi hơn về sự phát triển của điện ảnh nước nhà?

Hội sẽ phát ngôn dựa theo kết quả của Hội nghị tổng kết nghệ thuật hàng năm. Sẽ sớm thôi, vào đầu năm 2016, Hội có cuộc trao đổi, đánh giá về nghệ thuật, về tình hình sáng tác hiện nay dành riêng cho thể loại phim điện ảnh. Trong nhiệm kỳ VIII, Hội đồng nghệ thuật sẽ phối hợp Ban lý luận để duy trì sinh hoạt này đều đặn mỗi năm. Thông qua việc trao đổi, đánh giá chất lượng phim, xu hướng phát triển của điện ảnh năm qua, Hội đồng nghệ thuật sẽ có các phát biểu công khai sau mỗi mùa phim. Còn cơ sở để Hội đồng Nghệ thuật đánh giá, xem xét là: Không phân biệt phim nhà nước, tư nhân; Doanh thu là một góc nhìn khác; Mỗi phim khác nhau có một đối tượng khán giả khác nhau…

Nhận định của ông về tình hình họat động điện ảnh nước ta trong năm 2016?

Tôi cho rằng điện ảnh 2016 sẽ không có nhiều đột biến. Vì muốn có tác phẩm hay phải có đội ngũ những người làm phim hay, tài giỏi. Trong khi đó, nhìn vào đội ngũ làm nghề hiện nay cũng chưa có nhiều người tài, người mới. Nhưng có một khả năng dễ dàng nhận thấy là xu thế xã hội hóa điện ảnh sẽ ngày càng phát triển thông qua sự xuất hiện của các dòng phim tác giả, phim tư nhân ngoài khu vực nhà nước. Bên cạnh đó, sẽ có nhiều phim đầu tay hơn. Ngoài ra, có thể xuất hiện một dòng nữa: Phim hợp tác với nước ngoài.

Xin Chủ tịch cho biết một vài kế hoạch nổi bật trong họat động của Hội Điện ảnh năm Bính Thân 2016?

Vào trung trung tuần tháng 4/2016, Giải thưởng Cánh diều lần thứ 14 sẽ được tổ chức tại Hà Nội (Hội đã ký hợp đồng với công ty Đại Nghĩa Tín hợp tác tổ chức sự kiện Lễ trao giải thưởng Cánh diều từ 2015 đến 2020). Về công tác Hội, tiếp tục tuyên truyền, vận động hội viên sáng tác kịch bản và tác phẩm phim điện ảnh, truyền hình về chủ đề tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, về đề tài xây dựng, bảo về chủ quyền an ninh biên giới biển đảo Tổ quốc (chú trọng đầu tư chiều sâu cho các tác phẩm đề tài này). Hội cũng sẽ tiếp tục mở các trại sáng tác kịch bản tại Tam Đảo, Đại Lải, Nha Trang, Vũng Tàu. Lớp bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ biên kịch phim truyện do chuyên gia điện ảnh Đức hướng dẫn sẽ được tổ chức vào tháng 9/2016. Lớp bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ đạo diễn, diễn viên và dựng phim diễn ra vào tháng 10/2016 do chuyên gia điện ảnh Hàn Quốc hướng dẫn. Trong công tác đối ngoại, phối hợp với TT Văn hóa Việt Nam tại Pháp tổ chức chương trình phim Cánh diều tại Paris vào tháng 5/2016, cùng với Hội doanh nghiệp Việt Nam tại Đức tổ chức chương trình phim tại Berlin vào tháng 6/2016… Ngoài ra, Hội vẫn duy trì các lớp tập huấn làm phim tài liệu và phóng sự truyền hình kết hợp lý thuyết và thực hành làm phim tại Nghệ An (tháng 6) và tại Hải Phòng (tháng 10).

Chân thành cảm ơn ông!