Đạo diễn Hồng Ánh: Tôi đứng về phía khán giả

(TGĐA) - Nhà văn Nguyễn Quang Lập – tác giả kịch bản của phim Đảo của dân ngụ cư hào hứng “Tôi được chứng kiến diễn xuất điêu luyện của Hồng Ánh trong Đời cát của đạo diễn Thanh Vân, bộ phim cũng do chính tôi làm biên kịch. Sau đó, được tận thấy Hồng Ánh trên sân khấu kịch, tôi thấy Hồng Ánh diễn kịch còn xuất sắc hơn cả trên phim. Giờ lại được thưởng thức một Hồng Ánh trong vai trò đạo diễn. Mọi thứ thật tuyệt vời”… Và Hồng Ánh cũng bồi hồi chia sẻ…

dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Điện ảnh Việt hiện diện hùng hậu tại gian Việt Nam tại Cannes 2017
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Đoàn làm phim "Đảo của dân ngụ cư" trên thảm đỏ LHP Cannes 2017
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Ngọc Thanh Tâm được nhà thiết kế nổi tiếng thế giới "chăm sóc" tại Cannes 2017
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Dàn sao tụ hội chúc mừng thành công phim "Đảo của dân ngụ cư"
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Hồng Ánh, Ngọc Thanh Tâm vỡ òa cảm xúc ngày trở về
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 'Đảo của dân ngụ cư' nhận 3 giải thưởng danh giá tại LHP quốc tế ASEAN 2017 (AIFFA 2017)
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 “Đảo của dân ngụ cư” nhận 8 đề cử quan trọng, lập kỷ lục tại LHP quốc tế Asean 2017
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Ngọc Thanh Tâm cùng “Đảo của dân ngụ cư" dự LHP Asean và Cannes
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Nhan Phúc Vinh không bị áp lực về tình yêu bằng sự nghiệp
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Nhan Phúc Vinh tái xuất với hình ảnh điển trai, lịch lãm, hứa bẹn bùng nổ trong năm 2017
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Hồng Ánh làm phim điện ảnh đầu tay về người ngụ cư
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Đảo của dân ngụ cư chính thức khởi quay
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689

Cảm xúc của chị khi Đảo của dân ngụ cư giành được những giải thưởng quan trọng tại LHP Quốc tế ASEAN (AIFFA) 2017?

Khi đưa phim tham gia bất cứ LHP nào, dĩ nhiên tôi đều hy vọng phim mình sẽ có giải, nhưng giành được 8 đề cử và thắng 3 giải quả là điều vượt ngoài sự mong đợi. Ngay cả ban tổ chức LHP cũng nói rằng đây là lần đầu, trong một LHP quốc tế khu vực Đông Nam Á, có một tác phẩm giành đến 8 đề cử. Đảo của dân ngụ cư chỉ trượt một đề cử Nam diễn viên phụ xuất sắc của Nhan Phúc Vinh.

Trong đêm trao giải, sự hồi hộp cũng như niềm vui đan xen lẫn lộn trong tôi. Đảo của dân ngụ cư lần lượt giành các giải thưởng quan trọng: Đạo diễn hình ảnh (DOP) xuất sắc nhất và Nam diễn viên chính xuất sắc nhất. Cảm xúc trong tôi thực sự vỡ òa khi Đảo của dân ngụ cư được xướng tên chiến thắng ở hạng mục giải thưởng cao nhất: Phim hay nhất.

dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689
Giây phút vỡ òa trên sân khấu LHP ASEAN

Dường như chị rất có duyên với những đề tài về biển… Tại sao chị lại thích “thử mình” trước kịch bản khó, khổ, để cùng chia sẻ, định hướng hạnh phúc cho các số phận đầy khốc liệt trong nhà hàng Đêm Trắng – bối cảnh phim?

Tôi quả thực có duyên với những phim có bối cảnh và đề tài về biển. Đứng trước biển, con người ta như bé lại, thành thật với mình hơn. Biển luôn ẩn chứa trong mình hai thái cực: cuồng nộ và dịu êm, cũng giống như những tình cảm chất chứa trong tâm hồn của mỗi con người vậy.

Đảo của dân ngụ cư quả thật là một kịch bản khó và nhiều thách thức, nhưng với tôi, đó là một kịch bản tuyệt vời. Từ hơn mười năm trước, tôi đã được đọc kịch bản điện ảnh do nhà văn Nguyễn Quang Lập viết. Không chỉ riêng tôi bị cuốn hút, mà ngay cả đạo diễn Trần Anh Hùng lúc ấy, khi đọc, cũng đã phải để lại dòng chữ “là một kiệt tác” ngay trên cuốn kịch bản. Vào thời điểm đó, đạo diễn Nguyễn Thanh Vân đã có ý định làm phim, với vai nữ chính do tôi đóng. Đây là một phim tình cảm tâm lý, nói về số phận con người, không có yếu tố hài hước nên rất khó tìm được nhà đầu tư. Vì vậy kịch bản đã nằm chờ cả chục năm vẫn chưa được triển khai. Trong một lần, tôi cùng một người bạn viết chung kịch bản cho một dự án thì được phía đối tác đề nghị tìm một kịch bản có sẵn, chỉ cần đưa vào sáng tác thôi, vậy là tôi liền giới thiệu ngay Đảo của dân ngụ cư. Họ đọc và ấn tượng ngay, đồng ý chung sức cùng Blue Productions thực hiện dự án này.

Còn về cái tên nhà hàng “Đêm Trắng”. Với tôi, nhà hàng “Đêm Trắng” giống như một nhân vật không lời thoại của Đảo của dân ngụ cư vậy. Nó không chỉ là không gian sống, chật chội, đầy mâu thuẫn và ẩn chứa những bí mật, những khát khao, những ám ảnh của các nhân vật, nó còn chứng kiến hành trình của họ trong việc kiếm tìm hạnh phúc và đích đến của sự giải thoát trong tâm hồn.

dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689
Bộ ba đạo diễn - diễn viên: Hồng Ánh, Ngọc Thanh Tâm và Phạm Hồng Phước tại LHP ASEAN

Chỉ mới được biết qua Đảo của dân ngụ cư bằng những khuôn hình tĩnh giới thiệu về một số nhân vật, chấm phá chút nội dung phim trong bối cảnh nhà hàng với gam màu chủ đạo nâu đen nhưng tôi đã thực sự khá ấn tượng… Chị có thể chia sẻ về ý tưởng này?

Bối cảnh và nhân vật trong Đảo của dân ngụ cư xuất hiện với hai bảng màu. Xanh - xám lạnh, thể hiện cho sự u ám, chật chột, bí bức của không gian sống, của ám ảnh. Nâu - đen ấm biểu hiện cho sự khát khao bung tỏa và phần hồn tốt đẹp vẫn nương náu trong mỗi nhân vật. Ngoài ra, như đã chia sẻ, thời gian trong phim ở vào khoảng những năm 1995-2000. Việc sử dụng gam màu chủ đạo nâu đen như chị nói, giúp những khuôn hình của Đảo của dân ngụ cư thật và gần gũi hơn với tâm thức của người xem, về một quãng thời gian, về những quá vãng vừa mới vụt qua.

Nghe nói trong phim chị còn mạnh tay “đày" diễn viên lao động về thể xác rất vất vả với điều kiện, bối cảnh sống, phải biết bơi, lặn, thao tác nấu nướng…mà quyết liệt hơn nữa là sự giày vò liên tục, để đấu tranh cùng nội tâm của nhân vật. Vậy họ đã cùng chị trải nghiệm thế nào? Có áp lực, mâu thuẫn, chia sẻ, đồng cảm… nào không?

Tôi luôn muốn nhân vật của mình phải thật nhất, đời nhất nên mọi thứ đều phải như vậy. Thật may mắn, trong Đảo của dân ngụ cư, dàn diễn viên của tôi đều sẵn sàng dấn thân và hy sinh vì nghệ thuật.

Để có được những cảnh quay chân thực nhất, nhiều cảm xúc nhất, Ngọc Thanh Tâm đã phải lặn ngụp liên tục hơn 4 tiếng đồng hồ trong bể bơi. Phạm Hồng Phước phải luyện tập thể lực kiên trì, ăn kiêng trong cái nắng nóng miền Trung, có bữa Phước đã ho ra máu, khiến cả đoàn lo lắng. Rồi Nhan Phúc Vinh phải học nấu ăn để tự mình diễn những cảnh nấu nướng trong phim. Khó khăn hơn, Vinh còn phải luyện tay nghề giết dê, một trải nghiệm không mấy vui vẻ và sạch sẽ. Ngay cả những anh chị tiền bối trong nghề diễn cũng vậy, đều lăn xả, không biết mệt mỏi. Chị Ngọc Hiệp không ít lần bị bạn diễn đánh tơi tả để bật ra được những đau khổ tột cùng mà nhân vật của chị đang phải hứng chịu. Còn anh Hoàng Phúc, bặm môi đến tóe máu trong cảnh quay chèo thuyền trên sông. Khi kết thúc cảnh quay, Hoàng Phúc mới cho đoàn biết là trước khi nhận vai, anh đã có gặp chấn thương, phải đóng vít nơi xương vai, nhưng anh đã giấu không cho đoàn biết. Và cảnh chèo thuyền đã khiến thanh vít kia rời khỏi vị trí, khiến anh chịu rất nhiều đau đớn, nhưng anh vẫn cố hết sức để hoàn thành phân cảnh của mình. Tôi thấy mình nợ các anh chị và các bạn diễn viên thêm một lời cảm ơn nữa.

dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689
Thứ trưởng Vương Duy Biên (ngoài cùng bên trái) trò chuyện với đoàn làm phim Đảo của dân ngụ cư tại LHP Cannes 2017

Chỉ mới nghe tên bộ ba ekip: Biên kịch Nguyễn Quang Lập, đạo diễn Hồng Ánh, quay phim NSND Lý Thái Dũng lên khung là đã thấy "bột gột nên hồ" rồi… Lý Thái Dũng khi tác chiến hoàn toàn chủ động về hình ảnh hay thoải mái trao đổi với nữ đạo diễn trẻ đàn em?

Làm việc với DOP Lý Thái Dũng, tôi có chút áp lực vì dù sao anh cũng là tiền bối, là một NSND. Trong những ngày đầu làm việc, không tránh khỏi vài phần căng thẳng giữa hai anh em. Nhưng sau đó, mọi chuyện cũng dần thuận lợi, khi tôi và anh Dũng tìm được tiếng nói chung về hình ảnh và khuôn hình.

Chị có thể chia sẻ về Julie Béziau - người dựng phim - là người góp phần lớn hình thành thành công cho Đảo của dân ngụ cư?

Cô Julie Béziau là một tài năng. Cô là người Pháp, nhưng đã có thời gian dài cộng tác với các dự án phim hoặc các dự án đào tạo về điện ảnh tại Việt Nam. Hiếm có ai tận tụy được như cô, khóc cười cùng nhân vật và những cảnh dựng như cô. Tôi thật hạnh phúc khi có được Julie trong dự án phim của mình. Julie thực sự thấu hiểu văn hóa và con người Việt, nhưng cách kể chuyện của cô thì lại rất “Tây”. Julie nhiệt tình tới mức chấp nhận sắp xếp toàn bộ công việc và việc gia đình của cô tại Pháp để có mặt cùng chúng tôi tại Việt Nam trong suốt một khoảng thời gian dài. Tất cả những gì cô làm chỉ là muốn hiểu tôi hơn, muốn biết tôi cần gì và mong có gì trên những bản phim của mình. Thậm chí, Julie đã hoãn chuyến bay về Pháp, để ở lại cùng tôi và phòng dựng thêm vài ngày, như vậy cô chấp nhận việc bỏ lỡ tiệc sinh nhật của con trai, điều mà từ trước tới giờ cô chưa từng bỏ qua.

Sau thành công lớn Đảo của dân ngụ cư, chị có định thử sức tiếp ở dòng phim giải trí? Hay tiếp tục có những dự án điện ảnh, truyền hình, tài liệu hoặc sân khấu… bởi lòng đam mê và tâm huyết của mình?

Tôi hiếm khi phân biệt phim giải trí hay phim nghệ thuật. Vì với tôi, phim cần có khán giả. Nếu buộc phải chọn lựa giữa một bộ phim đoạt giải và một bộ phim nhiều khán giả, tôi sẽ đứng về phía khán giả. Với tôi hiện giờ không còn là thử sức nữa, mà là tiếp tục kiếm tìm những duyên may, những cơ hội mới với điện ảnh, truyền hình, tài liệu và cả sân khấu. Vì như chị biết đấy, để hoàn thành một dự án phim, dù là nghệ thuật hay giải trí, điện ảnh hay truyền hình, sân khấu đều không phải là một việc đơn giản. Nó là một công việc tiêu tốn rất nhiều tâm sức, tài chính và là thành quả của một đội ngũ gồm nhiều người, ở nhiều vị trí khác nhau. Qua đây, tôi cũng muốn một lần nữa, gửi lời cảm ơn tới Live Media, đơn vị đồng sản xuất đã dũng cảm dấn thân cùng Hãng Phim Xanh của tôi trong dự án phim Đảo của dân ngụ cư.

Chân thành cảm ơn chi và mong chị tiếp tục thành công!

dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689
Từ LHP Cannes, đạo diễn Phạm Hồng Ánh (giữa) cho biết: “Đây là lần thứ tư tôi tham dự Liên hoan Phim Cannes, nhưng chưa bao giờ lại cảm thấy xúc động và tự hào khi nhìn thấy quốc kỳ của Việt Nam tung bay cao cùng với quốc kỳ của các quốc gia khác ở Cannes như hôm nay. Điện ảnh Việt Nam đã từng hiện diện ở Cannes với nhiều con đường khác nhau, nhưng đây là lần đầu tiên những người làm phim, những công ty sản xuất và phát hành phim, các diễn viên, đạo diễn, nhà biên kịch được hãnh diện với sự xuất hiện chính thức của Việt Nam như một quốc gia, sánh vai cùng các cường quốc điện ảnh khác. Chúng tôi đã có một mái nhà Việt Nam ở Cannes.”.
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Đoàn làm phim "Đảo của dân ngụ cư" trên thảm đỏ LHP Cannes 2017
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Ngọc Thanh Tâm được nhà thiết kế nổi tiếng thế giới "chăm sóc" tại Cannes 2017
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Dàn sao tụ hội chúc mừng thành công phim "Đảo của dân ngụ cư"
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Hồng Ánh, Ngọc Thanh Tâm vỡ òa cảm xúc ngày trở về
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 “Đảo của dân ngụ cư” nhận 8 đề cử quan trọng, lập kỷ lục tại LHP quốc tế Asean 2017
dao dien hong anh toi du ng ve phi a kha n gia 13689 Hồng Ánh làm phim điện ảnh đầu tay về người ngụ cư

Vũ Liên