Nhà văn – nhà biên kịch Nguyễn Thị Thu Huệ: Quay lại dòng phim này là vì khán giả

Xin chị cho biết hiệu quả mà nhà đài thu được sau gần 2 tháng phát sóng dòng phim truyền hình 1 tập trên VTV1 vào tối chủ nhật hàng tuần? (ý kiến phản hồi của khán giả? doanh thu từ quảng cáo…)

Việc phát sóng trở lại dòng phim 1 tập của VTV ngay từ những phim đầu tiên khá thu hút sự quan tâm của những người làm nghề, truyền thông và khán giả. Có rất nhiều câu hỏi đã đặt ra, vừa khích lệ, động viên trông chờ hy vọng bên cạnh sự hoài nghi. Những ai vốn yêu thích thể loại phim 1 tập thì hào hứng đón chờ mỗi tối chủ nhật để xem, bởi họ không thấy mình phù hợp với những chương trình giải trí khác hay phim dài tập. Nhìn chung sau 10 phim được trình chiếu, VTV nhận được nhiều phản hồi tích cực từ khán giả, đặc biệt là giới làm nghề. Khán giả quan tâm, yêu mến bởi những câu chuyện độc lập trong mỗi tập phim đều mang hơi thở cuộc sống, với những góc nhìn mới nhưng gần gũi, thiết thực với người xem. Những người làm nghề thì có cơ hội để thể hiện tài năng, sáng tạo và ghi dấu ấn của mình vào trong tác phẩm - điều mà ít được bày tỏ khi họ làm những bộ phim dài mấy chục tập. Quảng cáo đã tăng dần lên sau mỗi bộ phim phát sóng.

Được biết 20 kịch bản được chọn và 11 kịch bản đã làm phim đều được VTV đánh giá cao về chất lượng. Vậy sau khi đã khai thác hết số kịch bản này, VTV có đảm bảo sẽ giữ được “phong độ” tốt cho chất lượng các phim về sau?

Thời gian qua, VTV đã chọn được khá nhiều đề tài, kịch bản hay trong số hàng trăm kịch bản của các tác giả gửi đến. Hơn 1 chục phim đầu tiên được sản xuất bắt đầu phát sóng vào giữa tháng 10/2013 và dự kiến sẽ phát sóng hết Mùng 2 Tết Nguyên Đán 2014. Kế hoạch tiếp theo, VTV sẽ đầu tư đặt hàng các tác giả viết kịch bản, các hãng phim sản xuất và VTV phát sóng tiếp khoảng hơn 20 phim trong năm 2014. VTV xác định phim 1 tập với những thế mạnh và yêu cầu cao về tính nghệ thuật chính là yếu tố làm nên thương hiệu phim VTV và là đầu tàu để kéo chất lượng những phim dài tập. Do vậy, VTV đang ưu tiên cho thể loại phim này, nhằm thực hiện kế hoạch dài hơn cho thời gian tiếp theo.

Cảnh trong phim Những con búp bê (kịch bản của nhà văn Trần Đức Tiến)

Nguồn kịch bản của dòng phim này sẽ được nhà đài khai thác từ đâu?

Tiêu chí kịch bản phim 1 tập của VTV đòi hỏi vừa phải hay, mới lạ (có thể khai thác đề tài cũ nhưng phải có góc nhìn mới) vừa phải phù hợp để phát sóng cho số lượng đông đảo khán giả cả nước xem.

Khi khởi động lại dự án này, hơn một năm trước, nguồn kịch bản chủ yếu do các tác giả, đạo diễn gửi đến. Một nửa số kịch bản đó có sẵn từ các cuộc thi viết kịch bản của bên Điện ảnh, không được sản xuất nên tác giả mang gửi sang Đài. Một nửa là do biên kịch, nhà văn hay đạo diễn thích viết loại kịch bản này, thấy VTV sản xuất dòng phim này, họ mang tới gửi. Trong số kịch bản viết cho Điện ảnh, chúng tôi không sử dụng được nhiều, vì quy mô quá lớn, vấn đề lại nhạy cảm, không phù hợp với khán giả đại trà xem Tivi... Đến nay, sau hai tháng phát sóng, nhiều biên kịch, nhà văn, đạo diễn đã chủ động gửi đề cương và kịch bản mới viết, sau khi xem những phim đã phát sóng, hiểu cách đi của VTV ( về tiêu chí nội dung, đề tài và quy mô sản xuất). Chúng tôi đã có thêm nhiều kịch bản hay. Gần đây nhất có hai bộ phim là Tu hú gọi bầy (đạo diễn Nguyễn Danh Dũng) và Cuốn theo ngọn gió đông (đạo diễn Trần Hoài Sơn) là những kịch bản mới, viết riêng cho dòng phim 1 tập này.

Trước đây VTV từng tuyên bố làm phim truyền hình muốn có lãi phải sản xuất phim từ 30 tập trở lên mới hút được nhiều quảng cáo để thu hồi vốn và có lãi cao. Vậy lý do nào khiến VTV quay về dòng phim 1 tập?

Quay lại dòng phim này là vì khán giả. Với dòng phim 1 tập, ngay từ đầu, VTV không đặt vấn đề nguồn thu lên hàng đầu mà vấn đề là phục vụ khán giả và xây dựng thương hiệu. Thực tế không phải cứ thấy quảng cáo nhiều, doanh thu nhiều thì kết luận đó là phim hay, mang nhiều ý nghĩa và ngược lại. VTV nhắm đến hiệu quả ở dòng phim này ở góc độ khác - đó là hiệu quả về mặt xã hội và nghề nghiệp.... Do vậy, trước đây có những đơn vị đã đặt vấn đề đấu thầu cung cấp phim cho khung phim cuối tuần với những cam kết doanh thu nhưng lãnh đạo VTV không đồng ý mà muốn tự đầu tư để tạo sân chơi cho nhiều đơn vị, cho những người làm nghề thỏa sức sáng tạo và thể hiện mình. VTV chấp nhận đầu tư những năm đầu không thu được nhiều quảng cáo nhưng không vì thế mà loại bỏ thể loại phim quan trọng này. Tất nhiên, nếu có nhiều quảng cáo vẫn tốt hơn bởi VTV không phải là đơn vị sử dụng vốn ngân sách Nhà nước mà hoạt động theo cơ chế doanh nghiệp – lấy thu bù chi, tự hạch toán kinh doanh.

Người ta thường lấy phim truyền hình dài tập với câu chuyện kéo dài bắt khán giả theo dõi để “câu” quảng cáo. Vậy với phim ngắn tập, phải chăng nhà đài sẽ bị “thất thu” với quảng cáo?

Phim Những con búp bê (kịch bản Trần Đức Tiến)

Khán giả hiện nay đứng trước rất nhiều lựa chọn. Tuy mỗi thể loại chương trình truyền hình đều có những nhóm đối tượng khán giả nhất định, nhưng nếu như chương trình không hay, không hấp dẫn sẽ dần đánh mất khán giả. Với phim truyền hình nói chung và phim 1 tập nói riêng thì ngoài việc chất lượng phải đặt lên hàng đầu thì yếu tố mới lạ, đột phá trong cách thể hiện luôn được quan tâm. Phim dài tập có lợi thế là chiếu trong thời gian dài nên nếu hay thì càng ngày càng thu hút khán giả, quảng cáo nhiều. Còn phim 1 tập thì cho dù có hay, đặc sắc nhưng chỉ chiếu duy nhất trong 1 buổi nên đòi hỏi công tác PR, quảng bá trước khi chiếu phải làm tốt hơn, chi tiết hơn để khán giả biết đón xem...

Thêm nữa, nếu không có lãi từ quảng cáo sẽ dẫn tới việc kinh phí đầu tư cho phim không thể cao, do vậy mà chất lượng phim sẽ khó được đảm bảo?

Đây cũng là vấn đề lãnh đạo Đài rất quan tâm. Thực ra, với loại hình này, có nhiều tiền đến đâu làm cũng hết, nhưng ít ít tiền mà biết chi tiêu cũng vừa. Các Hãng tham gia sản xuất phim 1 tập ý thức rất rõ ràng chuyện nếu co kéo tốt sẽ có lợi nhuận từ phim dài tập, còn với phim 1 tập làm nhằm thỏa mãn lòng yêu nghề của nghệ sĩ và khẳng định thương hiệu. Không có chuyện họ cắt một khoản lớn tiền để chi vào những việc khác như quản lý phí, khấu hao máy móc, lương nhân viên từ việc sản xuất phim 1 tập. Hoàn toàn số tiền Đài đặt hàng cho Hãng phim, họ chi thẳng vào phim, nên đến giờ với kinh phí chưa cao, không thoải mái dư dả gì, nhưng các phim được sản xuất với chất lượng nội dung nghệ thuật khá tốt, nhiều phim quay ở bối cảnh rất khắc nghiệt như đảo xa hay miền núi cao...

Xin cảm ơn chị!

PHƯƠNG HÀ