Đối tác Trung Quốc: Đi tìm giấc mơ người Trung Quốc điển hình

Câu chuyện nhỏ, bài học lớn

Đối tác Trung Quốc là câu chuyện của ba người bạn tốt ở trường đại học thập niên 80 là Thành Đông Thanh, Mạnh Hiểu Tuấn và Vương Dương với tính cách khác biệt, thuộc ba trường phái: bảo thủ, tiến bộ và trung dung, nhưng cùng ấp ủ ước mơ tới Mỹ. Sau đó, chỉ có Mạnh Hiểu Tuấn lấy được visa, nhưng giấc mơ nước Mỹ của anh lại trở nên mơ hồ và hoang mang, không nhìn thấy chút tiền đồ và hy vọng. Trong khi đó, người không thể tới được Mỹ là Thành Đông Thanh sau khi trải qua sự thất bại ê chề khi thi cử đã cùng chàng lãng tử Vương Dương mở một trường đào tạo tiếng Anh, chuyên luyện cho những học sinh muốn đến Mỹ. Sự nghiệp này của họ đã trói buộc ba con người khác biệt, biến họ từ bạn bè trở thành những người cộng sự thân thiết, hợp tác với nhau mang đến giấc mơ cho bao con người trẻ tuổi khác.

Các nhân vật trong phim Đối tác Trung Quốc lấy nguyên mẫu hình tượng ba doanh nhân thành đạt sáng lập nên Tập đoàn giáo dục Tân Đông Phương nổi tiếng khắp Trung Quốc là Du Mẫn Hồng, Từ Tiểu Bình và Vương Cường. Trong đó vai diễn cù lần Thành Đông Thanh của Huỳnh Hiểu Minh được cho là dựa trên nguyên mẫu của Du Mẫn Hồng, nhân vật lãng tử giỏi thơ Vương Dương của Đồng Đại Vy là nguyên mẫu của Vương Cường, trong khi đó tiểu sinh Mỹ Quốc Mạnh Hiểu Tuấn do Đặng Siêu thể hiện là nguyên mẫu của Từ Tiểu Hồng.

Đặc trưng của bộ phim chính là màu sắc Đại lục đậm nét dù được một đạo diễn Hồng Kông dàn dựng. Cảm xúc chủ đạo trong phim là tình cảm anh em, bạn bè với mối quan hệ chủ đạo chính là tam giác huynh đệ thú vị của 3 chàng trai, mô-típ mà Trần Khả Tân đã khai thác thành công trong phim cổ trang dã sử Đầu danh trạng năm 2007 với Lý Liên Kiệt, Lưu Đức Hoa và Kim Thành Vũ. Người đời quan niệm "Chớ nên lập công ty cùng với bạn thân của mình", tuy nhiên trong bộ phim này, tình cảm thân thiện giữa ba người bạn cùng nhau lớn lên, dù mỗi người một hoài bão nhưng đều tự thân phấn đấu, trải qua những lúc thất vọng và đôi khi là bất đồng nhưng không bao giờ quay lưng với bạn bè. Đó cũng có thể coi là những điểm thành công của phim được thể hiện thông qua một số cảnh quay gay cấn nhất, khi ba người bạn cùng ngồi đàm phán, Thành Đông Thanh nhờ tài diễn thuyết đã thành công khi thuyết phục được đối tác người Mỹ. Một chiến thắng Mỹ trên đất Trung Quốc.

Chiến thắng đó là khao khát của thế hệ những người Trung Quốc có tài giao thương thập niên những năm 90 nhưng lại bị mắc kẹt với "giấc mơ Mỹ". Hi sinh cho thành công nhưng họ đã để tuổi trẻ của mình trôi qua nhật mau, họ cũng đánh mất luôn cả thú vui riêng quan trọng nhất thời trai trẻ, đi quá xa những ước nguyện ban đầu của cá nhân. Vương Dương thích làm thơ, yêu cái đẹp rồi cũng phải thỏa hiệp với những lo toan thường nhật. Chàng trai Đông Thanh hiền lành chất phác phải hi sinh tình yêu. Mạnh Hiểu Tuấn có cơ hội đến Mỹ nhưng lại trải qua nhiều thất vọng nhất trên miền đất hứa. Một bài học thành công cay đắng nhưng thực tế và có giá trị đến ngày hôm nay: không bao giờ có được tất cả mọi thứ dù bạn có nỗ lực đến đâu.

Một hoài niệm về tuổi thanh xuân

Đưa người xem trở lại quá khứ của hoài niệm, của dĩ vãng năm tháng đã qua, lời thoại giản dị nhưng sâu sắc, diễn biến kịch tính nhưng không lộ sắp đặt, phim sở dĩ thành công còn do hiệu ứng xã hội, vì tiếp tục khai thác đề tài về những hồi ức của tuổi thanh niên những năm 1960. Nếu như trước đó Gửi tuổi thanh xuân rồi sẽ qua của chúng ta làm nức lòng những khán giả thuộc thế hệ 7X; Cô gái năm ấy chúng ta cùng theo đuổi đưa người xem về thời hoa niên mộng ngọt của những người sinh năm 1980 thì Đối tác Trung Quốc lại khiến thể hệ sinh năm 1960 và con cái của họ, sẵn sàng bỏ tiền mua lấy ký ức đã rất xa và nhiều bài học lớn cho ngày hôm nay.

Công thức thành công của bộ phim chính là hoài cổ + cổ động ý chí với việc tập trung khắc họa số phận những nhân vật đến từ những vùng ngoại ô tỉnh lẻ đến sinh nhai ở các thành phố lớn. Với hình ảnh anh chàng Thành Đông Thanh đạp xe đi qua đi lại ở Đại học Bắc Kinh làm cảnh mở màn, để rồi kết thúc cũng lặp lại với cảnh này, Đối tác Trung Quốc dùng cách tường thuật theo thời gian để khắc họa ký ức và những mảnh đời chậm buồn. Thông điệp xuyên suốt mà đạo diễn muốn nhắn gửi: cuộc đời chúng ta luôn là những hành trình bất định, thành tựu không đơn thuần là đích đến mà còn là cách ta trải qua hành trình ấy, trưởng thành lên nhưng vẫn trân trọng những ngày đã qua.

Dàn diễn viên: Hiệu quả bất ngờ

Hoài niệm nhưng được làm với tiết tấu nhanh, đạo diễn Trần Khả Tân đã khéo léo làm che khuất những thiếu sót về bối cảnh trong phim, làm tăng cảm xúc về không khí thời đại. Kỹ năng diễn xuất của các diễn viên cũng khá thỏa đáng và ăn ý, dù ban đầu nhìn vào bảng phân vai ít người đặt nhiều tin tưởng vào dàn mỹ nam thanh nữ sáng rực này, hồ nghi liệu họ có thể cảm nhận được tinh thần thời đại cũ.

Huỳnh Hiểu Minh được coi là lựa chọn mạo hiểm khi anh quá đẹp trai so với nhân vật. Thế nhưng, đạo diễn Trần Khả Tân đã quả quyết khi chọn anh vào vai chàng ngốc Thành Đông Thanh, đúng hình mẫu “thanh niên nghiêm túc” tóc bổ đôi, đeo kính cận gọng to, quần cạp cao đóng thùng quanh năm. Lý do Huỳnh Hiểu Minh được chọn không phải do danh tiếng có sẵn của anh mà chính là do gốc gác Thanh Đảo đạo diễn nhìn thấy được. Hiểu Minh sau này kể lại, khi mới lên Bắc Kinh học, anh từng bị chế nhạo và bản thân cũng mặc cảm về nguồn gốc trai quê của mình. Nhưng sau giai đoạn xấu hổ là sự vùng lên của một ý chí, cứ đi đường thẳng, kiểu gì cũng tới, bất chấp khen chê của người khác. Sau hôm thử vai, Hiểu Minh về tự chọn trang phục, thay đổi kiểu tóc, lừ lừ đến trường quay khiến trợ lý đạo diễn cũng nhầm anh là người giúp việc của đoàn làm phim. Về tiếng Anh, Huỳnh Hiểu Minh cũng thừa nhận mình chưa có điều kiện rèn luyện nhiều nên giai đoạn đầu của vai diễn hoàn toàn phù hợp với anh: nghe thì hiểu nhưng nói không ra, phát âm thì tệ hại. Nhờ nhân vật có dũng khí thuộc lòng quyển từ điển mà trình độ tiếng Anh của anh cũng lên mấy phần. Chàng mê gái, yêu thơ Vương Dương của Đồng Đại Vy không gây khó khăn vì ngày thường anh cũng mê văn học còn “tấm lòng yêu (gái) đẹp, nam nhân nào chẳng có” là câu cửa miệng của mọi người đàn ông Trung Quốc. Vẻ kênh đời, kiêu chảnh của Đặng Siêu và trình độ tiếng Anh điêu luyện khiến anh dễ dàng vào vai Mạnh Hiểu Tuấn đầy tham vọng.

Việt An