Nguyễn Lê Hoàng Việt: Bắt đầu từ 'Chúng ta làm phim'

	Haniff 2016: Điện ảnh là tinh thần dân tộc
	Bế mạc Haniff 2016: Việt Nam đoạt 4 giải
	Trại sáng tác Haniff 2016: Nguyễn Hà Lê chiến thắng

Nguyễn Lê Hoàng Việt nhận giải thưởng đặc biệt của Ban Giám khảo Chợ Dự án phim HANIFF (phim ngắn Bạn cùng phòng)

Được biết bạn không được đào tạo bài bản về điện ảnh, niềm đam mê với điện ảnh của bạn bắt nguồn từ đâu? Làm việc trái nghề có khó khăn gì không?

Giống như nhiều người khác cùng thế hệ, tôi đến với phim qua truyền hình, băng đĩa. Tôi bắt đầu tìm hiểu về điện ảnh nhiều hơn vào những năm cấp 3 qua sách báo, tạp chí điện ảnh. Khi lên đại học, tôi đăng kí học lớp phim tài liệu tại dự án Chúng ta làm phim của Trung tâm TPD. Từ đó tôi thật sự bước chân vào thế giới kì diệu của điện ảnh - Cinema Paradiso. Tôi làm những phim ngắn đầu tiên trong lớp của TPD, làm quen với những bạn bè cùng sở thích và nhiệt huyết, khám phá ngôn ngữ điện ảnh qua việc xem phim ở thư viện TPD, đọc sách báo, trao đổi thường xuyên và làm phim đều đặn theo khóa học. Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi quyết định trở về TPD để tham gia tổ chức – điều phối các lớp học làm phim mà trước đây tôi đã học. Như thế tôi vừa được tiếp tục gắn bó với cộng đồng TPD, được tự học về điện ảnh, vừa có thời gian, cơ hội để tham gia các dự án phim chuyên nghiệp đồng thời phát triển các phim của mình. Ban đầu, gia đình cho rằng tôi đã bỏ phí những năm tháng học tài chính tại đại học, nhưng dần dần, tôi cũng tạo được sự độc lập cho riêng mình bằng công việc ở TPD và làm phim.

Các nhà sản xuất của Bạn cùng phòng và diễn viên chính Đặng Cao Cường tại sự kiện gây quỹ

Bạn tìm kinh phí làm phim bằng cách nào?

Làm phim ngắn không đòi hỏi quá nhiều kinh phí. Ở TPD, các bạn luôn làm phim với kinh phí tối giản, tiết kiệm bằng cách giúp đỡ lẫn nhau: diễn viên tình nguyện, giảm bớt thiết bị đèn đóm, máy quay, tận dụng bối cảnh đạo cụ có sẵn, tự nấu ăn để bớt chi phí hậu cần… Tôi đã thực hiện một vài phim ngắn bài tập theo cách như vậy, nhưng sau đó tiêu chuẩn về kĩ thuật – thẩm mỹ mình đặt ra cho phim thay đổi, nên cách làm cũng phải thay đổi theo, đương nhiên kinh phí cũng khác. Những phim ngắn của tôi đã làm đều là dự án phi thương mại vì vậy tôi may mắn nhận được nhiều sự hỗ trợ giúp đỡ từ bạn bè.

Với dự án Bạn cùng phòng, có kinh phí lớn nhất từ trước tới nay, tôi chỉ phải đầu tư cho phần thiết kế phục trang, mỹ thuật, bối cảnh, lương thực và thiết bị máy quay - chiếu sáng. Cũng phải nói thêm rằng, thời điểm này, phim ngắn rất khó tìm được tài trợ từ các quỹ văn hóa – nghệ thuật nước ngoài, trong nước lại chưa có nơi nào có quỹ cho phim ngắn. Còn nếu muốn nhận tài trợ từ doanh nghiệp, phim lại phải cài cắm nhãn hàng, có hot girl, hot boy, rồi phải đăng lên mạng xã hội.

Phim Bạn cùng phòng của tôi không có yếu tố nào kể trên. Và vì kinh phí làm phim hạn chế nên tôi phải quay làm 2 (cuối năm 2015 và tháng 9 năm 2016) nhưng vẫn chưa hoàn thành được các cảnh quay cần thiết. Tháng 11/2016, tôi và các nhà sản xuất quyết định đưa bộ phim trở thành dự án gọi vốn cộng đồng (Crowdfunding). Chiến dịch gọi vốn thu hút được sự quan tâm của bạn bè trong giới làm phim. Tuy nhiên vẫn chưa thể nói dự án sẽ thành công với 100% mục tiêu vì hình thức này quá mới mẻ ở Việt Nam. Bản thân chúng tôi chưa có kinh nghiệm thực hiện và mọi người cũng chưa sẵn sàng ủng hộ cho những dự án nghệ thuật “lần đầu” như thế này.

Mai Anh Thu - vai Thỏ - Phim Bạn cùng phòng

Bạn đã tham dự những LHP nào và đã có được những trải nghiệm gì?

Tôi chủ động tìm kiếm các LHP từ mọi nơi trên thế giới có tiêu chí phù hợp và phí đăng kí không có hoặc không cao. TPD có giúp giới thiệu phim với nhiều diễn đàn, LHP và tôi có nhiều cơ hội rất tốt. Năm 2016, Hạt cam và con mèo vàng không tuổi được TPD giới thiệu trong chùm phim tới Japan Foundation và tổ chức này đã chọn phim mang chiếu ở Tokyo trong LHP Short Shorts – cùng 4 phim khác từ Đông Nam Á. Tại đây, tôi được xem những phim ngắn hay nhất thế giới đến từ khắp các châu lục. Các bộ phim đa dạng về thể loại, ngôn ngữ nhưng đồng đều về thẩm mỹ, chất lượng, và dễ tiếp cận với số đông khán giả. Short Shorts cho tôi cơ hội được gặp các bạn bè làm phim trong khu vực, chia sẻ những dự án, kinh nghiệm với họ. Việc được gặp trực tiếp những người tuyển phim của LHP cũng rất quan trọng vì bạn có thể gửi gắm phim của mình tới vòng tuyển phim của LHP ngay từ khi bạn có bản dựng thô.

Nguyễn Lê Hoàng Việt tại LHP Short Shorts 2016

Bạn có điều gì muốn chia sẻ với những người làm phim trẻ như bạn?

Làm phim không giống như vẽ tranh hay ca hát, chỉ cần một hai người, làm phim luôn cần tập thể cùng thực hiện. Nhưng người làm phim trẻ hiện nay lại chưa tìm được một mối liên kết rõ rệt để đoàn kết cùng nhau làm, khích nhau làm, giục nhau làm. Các hội, nhóm làm phim ngắn nhỏ lẻ rất nhiều nhưng kiêm nhiều mục đích chứ không đi sâu vào một mảng nào. Khó khăn về một hệ thống nhân sự hoàn chỉnh và chuyên nghiệp để cùng nhau làm phim là một trong những rào cản lớn cho những người đang muốn thực hiện những dự án chuyên nghiệp từ đầu. Hơn nữa, tôi nghĩ người làm phim nào khi bắt đầu cũng cần phải tìm cho mình những cộng sự ăn ý để cùng phát triển lâu dài. Tôi thấy may mắn khi được học ở TPD cùng với những người bạn hồn nhiên, nhiệt tình và được sự định hướng, chia sẻ quý báu của nhóm quản lý - giảng dạy lớp học. Thời gian từ lúc tôi bắt đầu làm phim nghiêm túc tới giờ chưa phải là dài, nhưng mọi thứ đã thay đổi nhanh chóng. Có nhiều người chỉ coi làm phim là một cuộc chơi tuổi trẻ, tôi thuộc nhóm những người muốn được làm nhiều phim hơn, và muốn phim làm ra được nhiều người xem hơn. Tôi đặt ra mục tiêu hoàn thành hồ sơ kịch bản phim dài đầu tiên trong năm 2017.

	Haniff 2016: Điện ảnh là tinh thần dân tộc
	Bế mạc Haniff 2016: Việt Nam đoạt 4 giải
	Trại sáng tác Haniff 2016: Nguyễn Hà Lê chiến thắng
	Tọa đàm: Điện ảnh Ấn Độ - Hợp tác và phát triển