Điện ảnh Hồng Kông: Câu chuyện 20 năm

	Điện ảnh Hong Kong sau 20 năm về lại Trung Quốc: Nghệ sỹ nói gì?
	Đạo diễn Đỗ Kỳ Phong: Quan tâm đến yếu tố thương mại là điều thiết yếu cho sự sống còn của công ty
	Ba đạo diễn phim Trivisa – Sẽ thế nào nếu như…
	Tình cũ của Châu Tinh Trì bất ngờ xuất hiện tại Cannes
	Cổ Thiên Lạc – Ông hoàng hút tiền

Thậm chí, tệ hơn, đối với một số người dân, các bộ phim Trung Quốc như Black Coal, Thin Ice (Bạch nhật diễm hỏa) đã thường xuyên có mặt tại các rạp chiếu ở Hồng Kông như phim Hollywood. Để có cái nhìn tương đối toàn cảnh về ngành công nghiệp điện ảnh Hong Kong trong vòng 20 năm kể từ ngày hòn đảo được trao trả cho Trung Quốc, Tiến sĩ Vivian Lee, phó giáo sư của bộ môn Trung Quốc học, dịch thuật và ngôn ngữ học tại City University of Hồng Kông - tác giả của cuốn sách Hong Kong Cinema Since 1997 (Điện ảnh Hồng Kông từ năm 1997) có đôi điều chia sẻ với phóng viên tờ The Time out.

Tiến sỹ Vivian Lee

Số lượng phim sản xuất tại Hồng Kông đã giảm và bà thấy chất lượng phim có giảm không?

Tôi sẽ không nói chất lượng tổng thể đã giảm. Chẳng hạn, ngành công nghiệp sản xuất phim khu vực đã hồi phục sau dịch Sars với các bộ phim có chất lượng cao hơn, chẳng hạn như bộ ba Infernal Affairs (Vô gian đạo) và những bộ phim hành động mới.

Những khó khăn của điện ảnh Hồng Kông hiện nay là thiếu vắng những tài năng mới, cứ nhìn vào các ngôi sao cũng như đạo diễn đang làm việc, sẽ thấy nguồn nhân lực đang bị già hóa như thế nào. May mắn thay, gần đây, chúng tôi đã thấy một sự thay đổi tích cực - các chuyên viên cao cấp của ngành như Johnnie To Đỗ Kỳ Phong và Eric Tsang Tăng Chí Vỹ đang rất tích cực tìm kiếm và đào tạo những tài năng trẻ làm phim.

Infernal Affairs (Vô gian đạo) - bộ phim nổi tiếng của Hong Kong được Hollywood mua bản quyền làm lại với tựa đề Điệp vụ Boston

Hiện tại, với thỏa thuận Hợp tác kinh tế thân thiết (CEPA), điện ảnh Hồng Kông cũng có rất nhiều dự án hợp tác và mối ràng buộc với Trung Quốc. Điều đó đã ảnh hưởng đến ngành công nghiệp sản xuất phim khu vực ra sao?

Tất nhiên, hiệp ước CEPA có nghĩa là có nhiều nhà đầu tư hơn và có thêm các nguồn lực để làm phim, chẳng hạn như nhân lực, địa điểm quay phim, trường quay và các tài năng mới trong lĩnh vực diễn xuất. Thỏa thuận cũng đồng nghĩa với việc các nhà làm phim Hồng Kông phải thích nghi với môi trường sản xuất rất khác so với trước đây và tuân theo các quy định cũng như luật kiểm duyệt ở Trung Quốc.

Hiệu quả trực tiếp nhất của CEPA là sự gia tăng các bộ phim đồng sản xuất nhằm hướng tới khán giả cả ở Hồng Kông lẫn Trung Quốc. Trong khi đó, nhược điểm của hiệp ước là sự suy giảm về mặt bản sắc hay còn gọi là dấu ấn Hồng Kông trong các bộ phim, điều mà trước nay vốn làm nên đặc trưng tiêu biểu cho điện ảnh Hồng Kông nhưng lại được cho là ít hấp dẫn đối với khán giả đại lục.

Phim Overheard 3

Tuy vậy, trong vài năm gần đây, chúng tôi đã chứng kiến ​​sự hồi sinh của các bộ phim đậm bản sắc Hồng Kông. Các tác phẩm này đã thành công trong việc lôi kéo người Hồng Kông quay trở lại rạp chiếu phim. Một số đạo diễn đã chứng minh rằng họ cũng có thể thu hút cả hai đối tượng khán giả, tạo ra những bộ phim có hương vị địa phương đặc biệt và cũng thu hút người xem phim ở Trung Quốc. Love in the Buff (Xuân Kiều và Chí Minh) của Edmond Pang Bành Hạo Tường và Overheard 3 (Thiết Thính Phong vân 3) của Alan Mak Mạch Triệu Huy là những ví dụ điển hình về điều này.

Sự sụt giảm của ngành công nghiệp điện ảnh Hồng Kông cũng trùng hợp với sự bùng nổ của đối tác Trung Quốc. Liệu cả hai thị trường có thể cùng nhau phát triển mạnh hay không thay vì chỉ có thể phát triển với sự hỗ trợ của một phía?

Theo tôi thấy, thị trường điện ảnh địa phương sẽ luôn ở vị trí như nó từng có. Điều quan trọng là các loại phim gì được làm và chiếu tại Hồng Kông, và ai là người thống trị việc sản xuất cũng như giới thiệu các bộ phim.

Phim Love in the Buff

Mức độ tự kiểm duyệt trong ngành công nghiệp điện ảnh Hồng Kông thường xuyên như thế nào và tác động của nó đến các bộ phim ở đây ra sao?

Thành thật mà nói, tôi không thể trả lời câu hỏi này vì việc tự kiểm duyệt không thể nhìn nhận một cách khách quan, và cũng khó được chứng minh. Tôi đã đọc tin tức các nhà làm phim bày tỏ mối quan ngại về kiểm duyệt và cách họ tự ý thức tránh những vấn đề hoặc nội dung nhất định có thể khiến cho bộ phim của họ gặp khó khăn thậm chí không được phát hành ... Nhưng đó là sự lựa chọn rất cá nhân và đơn giản là có rất ít người công khai nói cụ thể về vấn đề này.

Trong cuốn sách của mình, bà đã viết rằng doanh thu phòng vé giảm và chất lượng các bộ phim đã phản ảnh số phận của điện ảnh Hồng Kông - đang trên đà đi xuống như cuộc khủng hoảng Tài chính Châu Á và dịch Sars. Nhưng giờ đây, Hồng Kông đã hồi phục về mặt kinh tế, liệu điện ảnh có tiếp tục phát triển để phản ánh những bất ổn về chính trị của thành phố?

Phim Black Coal, Thin Ice

Tôi nghĩ, nếu nhìn xa hơn khía cạnh doanh thu phòng vé và chỉ số tăng trưởng kinh tế GDP, bạn vẫn có thể phân biệt được mối tương quan giữa trí tưởng tượng trong nghệ thuật điện ảnh và các hiện thực xã hội-chính trị của thành phố.

Ngành công nghiệp điện ảnh Hồng Kông hiện đang được thị trường Trung Quốc hỗ trợ chủ yếu và các doanh nghiệp nhỏ đang phải vật lộn để tồn tại. Các bộ phim dưới hình thức hợp tác sản xuất vẫn chiếm ưu thế. Và sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc đã dẫn tới cảm giác "khủng hoảng bản sắc” mới trong điện ảnh Hồng Kông - hoặc ít nhất đây là đặc tính mà tôi đã nhận thấy đang bao trùm Lễ trao Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông trong hai năm qua.

Theo bà, chủ đề gì và bộ phim nào được coi là sản phẩm tốt và quan trọng nhất của Hồng Kông kể sau sự kiện 1/7/1997?

Phim Ten Years

Tôi sẽ không ngần ngại nói rằng Ten Years chính là một ứng cử viên tiêu biểu vì những thông điệp mạnh mẽ mà bộ phim đã đề cập tới. Không chỉ khuấy động ý thức hệ của người Hồng Kông, sự xuất hiện của bộ phim cũng cho thấy mức độ kiểm duyệt chính trị đã thâm nhập vào các LHP, triển lãm, Giải thưởng Điện ảnh ở Hồng Kông. Bộ phim này sẽ không thể được thực hiện tại một thời điểm khác hoặc ở một nơi khác và nó phù hợp với tất cả các tiêu chí của một bộ phim độc lập của Hồng Kông bất chấp vẫn còn những thiếu sót về mặt kỹ thuật cũng như nghệ thuật.

Cuối cùng, bà mong đợi ngành điện ảnh địa phương sẽ như thế nào sau 20 năm nữa?

Tôi cố gắng không đưa ra bất cứ lời dự đoán này trong giai đoạn hỗn loạn như thế này nhưng tôi hy vọng rằng ở Hồng Kông, chúng tôi vẫn có thể tiếp tục thực hiện và xem các bộ phim như TenYears hay Vanished Archives.

	Lâm Gia Đống tổ chức triển lãm điện ảnh cá nhân tại Anh quốc
	Đạo diễn Vương Gia Vệ cảnh báo đạo diễn trẻ Trung Quốc
	Từ kịch bản đến màn ảnh - Sự trỗi dậy của điện ảnh Hồng Kông
	Sau Hollywood và Nhật Bản, 'Vô gian đạo' chính thức được Ấn Độ remake lại
	Điện ảnh Hồng Kông – Tương lai vô định