Bên trong cuộc cách mạng AI của Hollywood

(TGĐA) - Công nghệ đã và đang biến đổi ngành công nghiệp điện ảnh và có thể thay đổi mãi mãi hình thức giải trí mà chúng ta thưởng thức. Nhưng cuộc chiến để kiềm chế nó mới chỉ bắt đầu.

'Kẻ vô danh 2': Mãn nhãn với loạt màn hỗn chiến 'ê hề siro dâu' trong tác phẩm hành động chiến nhất tháng 8 'Kẻ vô danh 2': Mãn nhãn với loạt màn hỗn chiến 'ê hề siro dâu' trong tác phẩm hành động chiến nhất tháng 8
Ác quỷ trong 'The Conjuring: Nghi lễ cuối cùng' đáng sợ ra sao mà khiến vợ chồng Warren 'bầm dập'? Ác quỷ trong 'The Conjuring: Nghi lễ cuối cùng' đáng sợ ra sao mà khiến vợ chồng Warren 'bầm dập'?

Cuộc nổi dậy và cuộc cách mạng điện ảnh

Natasha Lyonne (người sáng lập Asteria) - một loại công ty khởi nghiệp giải trí AI đang ngồi trước một chiếc TV màn hình lớn và thao tác cần điều khiển. Thiết bị trên tay cô trông rất giống một chiếc cần điều khiển Atari 2600 cổ điển, và khi xoay nó theo hướng này rồi hướng khác, những hình ảnh xuất hiện, biến hình và tan chảy thành nhiều dạng siêu thực kỹ thuật số khác nhau; có lúc tạo ra một bức tranh mà nó gọi là “Artpixel Monochromatic Media Shower Fractal 3”.

Bên trong cuộc cách mạng AI của Hollywood
Một cảnh trong phim Total Pixel Space

Lyonne và Mooser (đồng sáng lập Asteria và là bạn đời của cô) vẫn chưa công bố (nhưng đã bắt tay vào thực hiện) Uncanny Valley, một bộ phim AI mà Asteria và công ty mẹ, Moonvalley (được CAA hậu thuẫn) đang thực hiện cùng Brit Marling và Jaron Lanier, hai người tiên phong trong lĩnh vực thực tế ảo. Dự án này đánh dấu một trong những nỗ lực lớn đầu tiên nhằm xây dựng một bộ phim AI hoàn chỉnh nhờ các “phương tiện truyền thông máy móc”. Rõ ràng, Hollywood hiện đang ở giữa cái gọi là “cuộc nổi dậy” hay “cuộc cách mạng của AI”, dù cách gọi này chưa diễn tả được hết những gì đang diễn ra. Vẫn còn rời rạc, nhưng “cuộc cách mạng” ngày càng giống màn thâu tóm toàn diện, gây chấn động thế giới điện ảnh kiểu Pixar cố thay đổi hoạt động sản xuất phim ảnh và cả “ngôn ngữ điện ảnh”. Cuộc cách mạng này đang phát triển từ nhiều hướng, mà bắt đầu từ các công ty khởi nghiệp gần gũi với Hollywood như Asteria và Runway AI; từ những nghệ sĩ giải trí truyền thống tò mò về AI như các đạo diễn James Cameron và Timur Bekmambetov, Lyonne và Darren Aronofsky (người đang hợp tác với Google DeepMind); từ các giám đốc điều hành hãng phim hào hứng với ý tưởng tiết kiệm chi phí sản xuất; từ các chuyên gia hiệu ứng hình ảnh bị thu hút bởi AI; và, tất nhiên, từ các giám đốc điều hành tại các công ty như Google và OpenAI, những người nhìn vào khả năng của một “Hollywood tự động” với niềm vui giống như một người cần insulin may mắn có mặt tại một hội nghị về bệnh tiểu đường quan trọng.

Chỉ cách nay vài tháng, Runway AI đã công bố thỏa thuận đầy tham vọng hợp tác với EDGLRD của Harmony Korine, Fabula của Pablo Larraín và AMC Networks để cùng sản xuất phim dựa vào AI. Đáp lại tham vọng này, một phong trào phản kháng nổi lên để đáp trả gay gắt ý tưởng “tước bỏ sự sáng tạo khỏi bàn tay con người”. Phong trào này tập hợp được xung quanh mình những người phát ngôn nổi tiếng như diễn viên kiêm nhà làm phim Justine Bateman và nhà thiết kế Reid Southen, những người lo ngại về ảnh hưởng của AI đối với nghệ thuật và nhân loại. Sự phản kháng của họ được củng cố bởi SAG và WGA cùng các tổ chức lao động khác đang hoảng loạn về ảnh hưởng của AI đối với các công việc họ đang làm. Và đôi khi nghịch lý thay, ngay cả các ông chủ hãng phim được tiết kiệm tiền nhờ AI cũng tự hỏi: liệu việc cho phép một hệ thống máy tính nuốt chửng hàng triệu giờ hình ảnh chuyển động mà họ tạo ra có phải là ý tưởng hay nhất hay không? và liệu cuộc cách mạng sẽ tạo ra một Pixar mới hay chỉ làm sự sụp đổ của Pixar cũ?

Điện ảnh luôn được xây dựng trên ảo ảnh

“Chúng tôi luôn nói về nguy cơ này và tự hỏi, để máy móc tham gia bao nhiêu là đủ?” - Peter Docter, giám đốc sáng tạo Pixar thừa nhận. Năm 1896, anh em nhà Lumière đã khiến khán giả sợ hãi khi xem bộ phim Arrival of a Train at La Ciotat đến mức họ tin rằng một đoàn tàu thực sự đang lao vào rạp! Khoảng 80 năm sau, bộ phim Imax đầu tiên To Fly đẩy ảo ảnh lên ngang bằng với sự thật. Mới đây nhất là năm 2010, rất nhiều khán giả đã ngất xỉu khi xem diễn viên James Franco tự cắt đứt cánh tay mình trong màn ảnh ảo đỉnh cao của bộ phim 127 Hours do Danny Boyle đạo diễn. Quan trọng hơn, các nhà làm phim tạo ra những cảnh ảo này không còn bị phê phán là “vô đạo đức nghề nghiệp” hay gặp phản ứng bất lợi của khán giả. Thậm chí, khả năng của công nghệ làm phim đã đánh lừa khán giả đến mức nhiều người tin rằng “điều gì đó thực sự đang xảy ra”. Khi ảo ảnh ngày càng giống thật, sự chấp nhận càng cao. AI kiểm chứng lý thuyết đó theo làm mờ đi phá niệm về “sự vô lý”. Trong suốt gần 125 năm qua, khán giả đã quen với mọi mánh khóe trên màn ảnh vì họ biết rằng chúng được tạo ra bởi những con người đứng sau máy quay. Cho dù đó là cảnh Ngôi sao Chết bị nổ tung hay Châu Nhuận Phát và Dương Tử Quỳnh đấu kiếm trên không trung, bộ não con người cùng nhau tìm ra giải pháp để mang đến những tác phẩm điện ảnh với sự đóng góp của rất nhiều người. Nhưng một cảnh do AI tạo ra có sự đóng góp của những mảnh silicon nhỏ với khả năng làm 80 ngàn tỷ phép tính mỗi giây. “Con người luôn tìm ra cách thay đổi - Bateman, người mới nổi lên như một trong những nhà hoạt động chống AI mạnh mẽ nhất của Hollywood, nhận định – Thử xem lại cảnh quay tuyệt vời ở đầu phim Sunset Boulevard từ đáy hồ bơi. Họ đã dùng gương để chụp. Nếu lúc đó có AI khán giả sẽ có những cảnh quay tuyệt vời hơn nữa. AI đã thực sự xâm nhập ở Hollywood và được sử dụng vào việc làm phim. Nhưng, việc dựa vào AI là một hành vi bóc lột rõ ràng, vì trên thực tế, phim do AI sản xuất phải dựa trên tất cả những bộ phim làm trước đó.

Bên trong cuộc cách mạng AI của Hollywood
Bryn Mooser và Natasha Lyonne

Tuần trước, Luma AI, công ty khởi nghiệp đứng sau bộ công cụ sản xuất video mượt mà mang tên “Dream Machine and Modify”đã công bố một phòng thí nghiệm mới ở Hollywood. Giám đốc điều hành Amit Jain nói: “Mục tiêu của chúng tôi là tăng sản lượng phim theo cách mà nền kinh tế hiện tại chưa làm được. Tại sao bạn lại chỉ làm năm bộ phim một năm trong khi làm 50, thậm chí 100 vẫn bán được? AI sẽ giúp lấp đầy khoảng cách này”. Jain thừa nhận: “Nhiều bộ phim có thể được làm cẩu thả nhưng bạn có nhiều cơ hội hơn để đưa một cú đánh bóng qua tường ngoài sân trái với 95 lần đánh bóng nữa”. Rất tự tin, Asteria đã đưa AI vào các bộ phim của mình. Không lâu trước buổi gặp gỡ, công ty đã ra mắt bộ phim tài liệu Free Leonard Peltier tại Sundance. Tập trung vào nhà hoạt động người Mỹ bản địa bị bỏ tù, bộ phim muốn kể câu chuyện của Peltier từ góc nhìn của chính mình khi ông cố gắng chạy trốn khỏi khu bảo tồn và thoát khỏi sự truy bắt của FBI. Những cảnh này được các nhà làm phim tài liệu từ hãng Errol Morris tái hiện bằng một máy tính thực hiện theo trí tưởng tượng mà không cần nơi chốn cụ thể hoặc thước phim lưu trữ nào. Một nhà làm phim trong thời đại iPhone lưu ý: “Một số cảnh quay quá khó để ghi lại vì điện ảnh bị hạn chế bởi thực tế nhưng AI đã phá vỡ tất cả những hạn chế đó và loại bỏ khoảng cách giữa mong muốn và việc thực hiện”. Alon Soran, giám đốc thương mại tại EDGLRD, chia sẻ khi thỏa thuận hợp tác với Runway được công bố: “Các công cụ chuyển văn bản thành video mang đến cảm giác như ‘Bàn tay của Chúa’ giống như lần đầu tiên bạn đăng nhập vào ChatGPT và yêu cầu nó thực hiện yêu cầu gì đó chỉ trong vài giây. Công nghệ AI cho phép chúng ta biến tất cả những ý tưởng trong đầu thành hiện thực gần như ngay lập tức!”. EDGLRD đã sử dụng AI trong một số sản phẩm của mình, gồm bộ phim Baby Invasion được công chiếu tại Liên hoan phim Venice năm ngoái và bộ phim quảng bá cho bộ sưu tập thu đông gần đây của hãng thời trang Valentino.

Bên trong cuộc cách mạng AI của Hollywood
Sản phẩm của công ty phim AI Wonder Dynamics

Tuy nhiên, AI cũng tiềm ẩn nhiều hậu quả không mong muốn khi ứng dụng vào hoạt động làm phim. Cụ thể, vào tháng 6 qua Disney và Universal đã đệ đơn kiện vi phạm bản quyền đối với công ty khởi nghiệp tạo hình ảnh Midjourney với cáo buộc “đạo văn không có điểm dừng”. “Ví dụ, Midjourney đã tạo ra và tải xuống những thước phim chất lượng cao có nhân vật Darth Vader do Disney giữ bản quyền” – đơn kiện nhấn mạnh. Các đối thủ cạnh tranh lớn hơn và được tài trợ tốt hơn Midjourney cũng sẽ bị tố lấy cắp các bộ phim đã làm để đưa vào phim AI của mình.

'Kẻ vô danh 2': Mãn nhãn với loạt màn hỗn chiến 'ê hề siro dâu' trong tác phẩm hành động chiến nhất tháng 8 'Kẻ vô danh 2': Mãn nhãn với loạt màn hỗn chiến 'ê hề siro dâu' trong tác phẩm hành động chiến nhất tháng 8
Ác quỷ trong 'The Conjuring: Nghi lễ cuối cùng' đáng sợ ra sao mà khiến vợ chồng Warren 'bầm dập'? Ác quỷ trong 'The Conjuring: Nghi lễ cuối cùng' đáng sợ ra sao mà khiến vợ chồng Warren 'bầm dập'?

Trung Nguyên