Điện ảnh Hong Kong xuống dốc: Giải Kim Tượng năm nay là một minh chứng!

Sự 'mất tích' của điện ảnh Hong Kong

Những tên tuổi đại diện cho một thời huy hoàng của điện ảnh Hong Kong...

Tiếng vang xưa đâu còn…

Những năm 1980 – 1990, là giai đoạn hoàng kim của điện ảnh Hong Kong, cho dù thời nay xuất hiện bao nhiêu phim thương mại bom tấn, bất kể các diễn viên trẻ chiếm lĩnh màn ảnh như thế nào, hễ nhắc đến điện ảnh Hong Kong thập niên 1980, không ai không biết A Phi chính truyện của Vương Gia Vệ, Thanh xà của Từ Khắc, nhắc đến diễn viên, không ai không biết Trương Quốc Vinh, Lương Triều Vỹ, Lương Gia Huy, Lâm Thanh Hà…

Điện ảnh Hong Kong thập niên 1980, dù là phim thương mại của Châu Tinh Trì nhưng vẫn thu hút khán giả

Nền điện ảnh Hong Kong thời đó, không chỉ có sức ảnh hưởng lớn ở xứ Cảng thơm, mà còn có lượng fans hâm mộ khổng lồ ở khắp châu Á, thậm chí là khắp toàn cầu. Trong bộ phim truyền hình Hàn Quốc mang tính chất hồi tưởng Lời hồi đáp 1988, tên Châu Nhuận Phát, Trương Mạn Ngọc, Vương Tổ Hiền được nhắc đến liên tục, có thể thấy thời đó phim Hong Kong đã có sức ảnh hưởng không nhỏ ở châu Á.

Tuy nhiên, hai năm gần đây điện ảnh Hong Kong rõ ràng đang sa sút, phim Tân vua hài kịch của Châu Tinh Trì thất bại cả về doanh thu phòng vé lẫn tiếng vang, phim Tân Ô Long Viện dù đã mời diễn viên hài gạo cội Ngô Mạnh Đạt vẫn không thể cứu vãn kết cuộc thảm hại, thậm chí bộ phim chiếu Tết bom tấn Đại chiến âm dương của Thành Long cũng không thể mở ra một con đường khả quan, sau khi đánh mất thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc, điện ảnh Hong Kong lại đang dần mất đi thị trường Trung Quốc.

Nhưng cũng là Châu Tinh Trì lại vừa thất bại với Tân vua hài kịch

Điện ảnh Hong Kong không chỉ tụt dốc về doanh thu phòng vé, tiếng vang và chất lượng cũng giảm sút rõ rệt, hiện tại phim Hong Kong ngày càng thô tục và được sản xuất sơ sài, thật sự khiến khán giả thất vọng, không còn sức hấp dẫn lôi cuốn như trước. Liên hoan phim Kim Tượng năm nay chính là minh chứng tốt nhất.

Giải Kim Tượng phản ánh chân thực hiện trạng của điện ảnh Hong Kong

Liên hoan phim Kim Tượng lần thứ 38 được tổ chức long trọng như mọi năm, nhưng từ danh sách đề cử không khó để nhận ra, phạm vi bình chọn giải Kim Tượng bị giới hạn ngày càng khắt khe, so với giải thưởng Kim Mã Đài Loan thì Kim Tượng đã lập ra nhiều chướng ngại về tiêu chuẩn đề cử tranh giải, khiến một số phim Hoa ngữ có doanh thu phòng vé và tiếng vang lớn không hợp quy cách tranh giải, làm dấy lên những nghi vấn đối với việc giải Kim Tượng quá bản địa hóa.

Về việc này, Chủ tịch giải thưởng Kim Tượng Hong Kong – đạo diễn Trần Gia Thượng bày tỏ, bình chọn tất cả phim Hoa ngữ không thuộc phạm vi phụ trách của giải Kim Tượng. Những thứ được gọi là biện pháp bảo vệ sự phát triển của điện ảnh Hong Kong này, bây giờ xem ra đang trở thành nguyên nhân khiến điện ảnh Hong Kong dần đánh mất doanh thu phòng vé ở những khu vực khác.

Nếu giải Kim Tượng cứ mãi được bảo vệ theo kiểu khu vực hóa, sẽ làm mất đi sự công bằng và sức ảnh hưởng trong cạnh tranh của phim Hoa ngữ. Đối với vấn đề này, đạo diễn Trần Gia Thượng thể hiện lập trường rõ ràng, ông nói: “Nếu nói vì điện ảnh Hong Kong ngày càng không được xem trọng, giải thưởng này cũng ngày càng không được xem trọng, vậy thì chúng tôi đành chấp nhận. Bởi vì giải thưởng Kim Tượng được lập ra vì phim Hong Kong, nếu không có phim Hong Kong, giải Kim Tượng cũng không có ý nghĩa nữa. Nếu nói điện ảnh Hong Kong đang thụt lùi, vậy thì giải Kim Tượng sẽ phản ánh chân thực hiện trạng của điện ảnh Hong Kong, đồng thời tiếp tục dốc sức vì điện ảnh Hong Kong. Giải Kim Tượng Hong Kong chủ yếu được lập ra để cổ vũ những người làm phim Hong Kong, chứ không bao gồm toàn bộ phim Hoa ngữ”.

Linh hồn của điện ảnh Hong Kong vẫn còn đó

Cách làm chùn chân bó gối như vậy, làm cho bố cục của điện ảnh Hong Kong ngày càng bị thu hẹp, ngày càng sợ sự khiêu chiến của điện ảnh ở những khu vực khác. Hai năm nay, Trung Quốc liên tục cho ra lò nhiều tác phẩm xuất sắc, Nhật Bản và Hàn Quốc càng xuất hiện nhiều tác phẩm đoạt giải thưởng quốc tế, trong khi ngành điện ảnh của mọi quốc gia và khu vực đều đang nghĩ cách mở rộng thị trường và sức ảnh hưởng, thì điện ảnh Hong Kong vẫn còn “mèo khen mèo dài đuôi”.

Danh sách đề cử của Liên hoan phim Kim Tượng năm nay đều là điện ảnh Hong Kong chính cống. (Ảnh phim Nghịch lưu đại thúc)

Điển hình là Liên hoan phim Kim Tượng lần thứ 38, danh sách tranh giải ở hạng mục Phim truyện hay nhất gồm: Tam phu, Luân lạc nhân, Nghịch lưu đại thúc, Vô song… tất cả đều là phim Hong Kong “chính cống”, còn những bộ phim Trung Quốc vừa đạt doanh thu phòng vé “khủng” vừa tạo được tiếng vang lớn như Tôi không phải thần dược, Giang hồ nhi nữ, Tà không thắng chính… đều chỉ được đề cử ở hạng mục “Phim Hoa ngữ hay nhất hai bờ”. Việc ngày càng bản địa hóa là nguyên nhân quan trọng khiến điện ảnh Hong Kong tụt dốc, nhưng không phải nguyên nhân duy nhất.

Đề tài đơn điệu, thiếu sự sáng tạo cũng là một trong những nguyên nhân. Một đề tài hay hơn nữa, xem nhiều rồi cũng sẽ nhàm chán, thành công vang dội của những bộ phim cảnh sát hành động như Bản sắc anh hùng, Tung hoành tứ hải, Vô gian đạo, Thần bài, Câu chuyện cảnh sát… đã kéo theo hàng loạt “kẻ theo đuôi” và “kẻ bắt chước”, thế là trong một quãng thời gian rất dài sau đó, gần như tất cả đạo diễn đều quay phim đề tài cảnh sát, sức chịu đựng của khán giả cũng bị mài mòn dần đi.

Những năm gần đây, điện ảnh Hong Kong ngày càng đơn điệu về đề tài và chỉ chăm chăm sao chép phim cũ

Ngoài đề tài đơn điệu, nguyên nhân khiến điện ảnh xứ Cảng thơm không còn được khán giả Trung Quốc yêu thích còn vì phim Hong Kong thích “xào cơm nguội”, sao chép phim cũ. Dùng cách nói của thời hiện đại là thích “copy” những tác phẩm nổi tiếng, vì những bộ phim này đã có sẵn tiếng tăm, có sẵn khán giả, dễ thu hút sự chú ý. Tình cảm của khán giả dành cho phim cứ bị xào đi nấu lại cuối cùng hoàn toàn biến mất, doanh thu phòng vé thất bại cũng không có gì bất ngờ.

Nhưng, dù thế nào thì một thời rạng danh của điện ảnh Hong Kong đã khắc sâu vào tâm trí của một thế hệ khán giả và họ nguyện ý chờ đợi sự tỉnh ngộ và phục hưng của điện ảnh Hong Kong. Những bộ phim được đề cử tại Liên hoan phim Kim Tượng năm nay tuy không đạt doanh thu phòng vé khả quan ở Trung Quốc, nhưng chất lượng rất tốt, chứng tỏ linh hồn của điện ảnh Hong Kong vẫn còn đó, chỉ là nhất thời chưa tìm được hướng đi phù hợp với thời đại mới, hãy chờ thêm một quãng thời gian biết đâu lại có thể một lần nữa nhìn thấy thời hoàng kim của điện ảnh Hong Kong, đó sẽ là một thời đại đặc sắc khác.

Sự 'mất tích' của điện ảnh Hong Kong (TG ĐA) - Hiện nay, Hãng Shaw đầu tư vào điện ảnh mỗi năm mỗi ...