Nhớ Matxcova những thập niên 90, càng thương tiếc họa sĩ - NSND Ngô Mạnh Lân

(TGĐA) - Chiều 15/9/2021 đọc tin buồn - thật buồn từ bạn facebook Lê Ki Ma báo tin dữ: Họa sĩ, đạo diễn NSND Ngô Mạnh Lân đã từ biệt cõi trần, thọ 87 tuổi.

Đạo diễn, NSND Ngô Mạnh Lân: Ông Lân 'Gióng' và nụ cười trẻ thơ! Đạo diễn, NSND Ngô Mạnh Lân: Ông Lân 'Gióng' và nụ cười trẻ thơ!
Vĩnh biệt Đạo diễn, NSND Ngô Mạnh Lân - cây đại thụ của Hoạt hình Việt Nam Vĩnh biệt Đạo diễn, NSND Ngô Mạnh Lân - cây đại thụ của Hoạt hình Việt Nam

Tối qua Sài Gòn mưa dai và thêm một đêm khó ngủ, bỗng thấy càng nhớ ông, nhớ nụ cười Ngô Mạnh Lân, nhớ Matxcova trong những thập niên 90 - 95 thế kỷ trước, khi ấy, các quý thầy: Lê Đăng Thực, Trịnh Mai Diêm, Nguyễn Mạnh Lân, Bành Châu, Ngô Mạnh Lân, Phạm Ngọc Trương... cùng nhiều lần sang Liên Xô để hoàn thành nốt chương trình nghiên cứu và bảo vệ học vị cao nhất của chuyên ngành nghệ thuật. Trong thời gian này còn có nhiều cô, chú, anh, chị làm điện ảnh từ Việt Nam sang như: Đạo diễn Trần Vũ, đạo diễn Hải Ninh, đạo diễn Hồng Sến, đạo diễn Trần Văn Thủy, biên kịch Đoàn Lê, quay phim Dương Đình Bá, quay phim Đan Thụ, đạo diễn Đức Hoàn, đạo diễn Xuân Chân, đạo diễn Hoài Linh, chuyên gia âm thanh Minh Tâm, họa sĩ Mậu Thịnh, Lê Nguyên Thủy...

Nhớ Matxcova những thập niên 90, càng thương tiếc họa sĩ - NSND Ngô Mạnh Lân
Ký túc xá 16 tầng của trường Vgik

Đêm trằn trọc, bỗng nhớ mãi không quên những ngày họa sĩ Ngô Mạnh Lân còn khỏe.

Ngoài giờ hoạt động tại trường, tòa nhà 16 tầng, số 7 phố Galuskina - Ký túc xá Vgik (Đại học quốc gia Điện ảnh toàn liên bang Xô Viết) là nơi hội ngộ ân tình của các thế hệ nghiên cứu sinh, sinh viên chúng tôi. Nhiều khi, các chú, các anh và sinh viên chúng tôi cùng vào bếp tự nấu. Đó là những dịp gặp gỡ vui vầy, pha trò hóm hỉnh, thú vị. Thân tình hơn nữa là những dịp cùng ngồi bên nhau nâng ly bia "Gi-gô-lep-xkoe" nhân thời khắc đón Giao thừa, hoặc tụ họp theo từng nhóm nhỏ. Trong nhiều những lần như thế, hình ảnh mang đến cho tôi ấn tượng mạnh là nụ cười của họa sĩ Ngô Mạnh Lân - nụ cười lạc quan luôn tràn đầy năng lượng, vượt lên mọi lẽ thường chán nản, mệt mỏi nếu phải gặp nó trên đời!

Nhớ Matxcova những thập niên 90, càng thương tiếc họa sĩ - NSND Ngô Mạnh Lân
Trường Đại học Điện ảnh Vgik

Ông thường hay hóm hỉnh, pha trò thông minh và chia sẻ thân tình với lớp thế hệ chúng tôi về lẽ sống. Ông hay nhỏ nhẹ, thủ thỉ tâm tình về sự "mệt mỏi" vốn dĩ tồn tại khách quan như quy luật của mỗi kiếp người. Nhưng, tuyệt nhiên hình như không bao giờ ông muốn nỗi buồn bàng bạc của người vốn quá nhiều từng trải bị lây sang người khác. Kết thúc câu chuyện bao giờ cũng là nụ cười - Nụ cười lạc quan rất Ngô Mạnh Lân.

Nhớ Matxcova những thập niên 90, càng thương tiếc họa sĩ - NSND Ngô Mạnh Lân
Bên trong trường Vgik
Nhớ Matxcova những thập niên 90, càng thương tiếc họa sĩ - NSND Ngô Mạnh Lân

Cạnh khu ký túc xá cũ của trường Vgik của chúng tôi (nhà số 5, đường Bu-đai-xkai-a) có ga xe lửa và cánh rừng Iauza rất đẹp. Nơi ấy có nhiều cây Phong, cây Sồi và Bạch Dương và rất nhiều hoa Bồ Công anh. Nhưng thú vị nhất là vào cuối tháng năm đến tháng sáu, tháng bảy... hoa Linh Lan màu trắng muốt, thành chùm hình quả chuông nở đầy trên thảm cỏ ngay sát lối đi trong rừng.

Nhớ Matxcova những thập niên 90, càng thương tiếc họa sĩ - NSND Ngô Mạnh Lân
Hoa Linh Lan rừng

Có lần, họa sĩ Ngô Mạnh Lân cùng nhóm chúng tôi vác giá vào rừng vẽ trực họa. Mấy chú cháu chúng tôi bắt chước quý tộc xưa trải ny lông, bày bánh mỳ, thịt nướng, bia, nước ngọt... thành "bữa ăn trên cỏ". Mùi lá cây, mùi hăng hăng của cỏ, mùi hoa thạch thảo, xen lẫn cùng thịt nướng thơm lừng cùng mùi vodka, bia vàng... và cả mùi sơn dầu và các họa phẩm phụ gia khi vẽ... cho đến giờ vẫn còn nhớ mãi không quên.

Họa sĩ Ngô Mạnh Lân thủ thỉ: Thế kỷ trước, Manet vẽ tác phẩm bữa ăn trên cỏ với nhân vật nữ khỏa thân ngồi chính giữa tranh. Bây giờ ở đây mà có mẫu nữ thật thì cũng chưa chắc ai dám ngồi!

Một bạn cùng nhóm tôi tò mò: Sao không dám, thưa chú?

Ông tủm tỉm cười: Trong rừng này nhiều cây lá Han lắm. Khỏa thân mà ngồi phải nó thì ngứa bỏ con mờ.

Cả nhóm tụi tôi cười vang. Một bạn chạy tới gần chú, chỉ vào khóm lá mọc chen nhau ngay gần sát bên, tò mò: Chú ơi, lá nào là lá Han hả chú?

Họa sĩ Ngô Mạnh Lân hóm hỉnh: Tớ mà biết thì còn nói chuyện gì!

Cả bọn chúng tôi lại cười vang.

Nhớ Matxcova những thập niên 90, càng thương tiếc họa sĩ - NSND Ngô Mạnh Lân
Lá Han

Khoa Thiết kế Mỹ thuật điện ảnh trường Đại học quốc gia điện ảnh toàn liên bang Xô Viết luôn nhắc nhớ với sự ngưỡng mộ với hai cựu sinh viên giỏi của Việt Nam là họa sĩ Lê Thanh Đức (chuyên ngành thiết kế Mỹ thuật phim truyện) và họa sĩ Ngô Mạnh Lân (chuyên ngành hoạt hình).

Là một PGS.TS, một họa sĩ, đạo diễn NSND đáng kính trong một gia đình nổi tiếng với phu nhân của ông – nữ diễn viên NSND Ngọc Lan và các con thành đạt; Ông luôn chuẩn chỉ với phong thái đức độ, ôn hòa, khiêm nhường đúng mực trong ứng xử chân tình với bao người xung quanh. Ông cũng là một trong những người đóng góp những ý kiến bổ ích cho tác giả - khi tôi viết cuốn sách đầu tiên về mỹ thuật điện ảnh. Sau này, ông là một trong hai nhà khoa học uy tín đã viết thư giới thiệu tôi với Hội đồng tuyển sinh - khi tôi mon men thi đầu vào làm Nghiên cứu sinh.

Làm sao quên được nụ cười của ông – một nhân cách mẫu mực thiện lành, tử tế.

Nhớ Matxcova những thập niên 90, càng thương tiếc họa sĩ - NSND Ngô Mạnh Lân
Nụ cười của NSND Ngô Mạnh Lân sẽ khiến mọi người nhớ mãi hình ảnh này của ông

Ngày mai, 22/9/2021, tại Hà Nội, những người thân và đông đảo đồng nghiệp nhiều thế hệ và học trò… cùng thương tiếc đưa tiễn ông về cõi vĩnh hằng. Từ vùng phong tỏa đang phải giãn cách vì dịch Covid-19, xin được thắp nén nhang vái vọng tiễn đưa họa sĩ, đạo diễn NSND, thầy giáo Ngô Mạnh Lân về nơi yên nghỉ của thế giới người hiền và xin thành kính chia buồn với nữ diễn viên NSND Ngọc Lan cùng toàn thể tang quyến.

Đạo diễn, NSND Ngô Mạnh Lân: Ông Lân 'Gióng' và nụ cười trẻ thơ! Đạo diễn, NSND Ngô Mạnh Lân: Ông Lân 'Gióng' và nụ cười trẻ thơ!

(TGĐA) - Thứ ấn tượng nhất khi mọi người tiếp xúc với đạo diễn, NSND ...

Vĩnh biệt Đạo diễn, NSND Ngô Mạnh Lân - cây đại thụ của Hoạt hình Việt Nam Vĩnh biệt Đạo diễn, NSND Ngô Mạnh Lân - cây đại thụ của Hoạt hình Việt Nam

(TGĐA) - Đạo diễn, NSND Ngô Mạnh Lân - 'cây đại thụ' của điện ảnh ...

Họa sĩ Đỗ Lệnh Hùng Tú