Phim kinh dị Body Horror: Khai thác nỗi sợ sâu thẳm từ con người

(TGĐA) - Thể loại phim kinh dị body horror, hay còn gọi là kinh dị cơ thể, không chỉ đơn thuần là những cảnh máu me, ghê rợn mà còn là một phương tiện nghệ thuật độc đáo, khai thác nỗi sợ hãi sâu kín nhất của con người: sự biến dạng, suy tàn và mất kiểm soát đối với chính cơ thể mình.

NSND Trung Anh - Ông bố 'quốc dân' thử sức với dòng phim kinh dị NSND Trung Anh - Ông bố 'quốc dân' thử sức với dòng phim kinh dị
'Đồi hành xác: Tà thuyết đen trở lại' ra mắt tháng 9, cạnh tranh với loạt phim Việt 'Đồi hành xác: Tà thuyết đen trở lại' ra mắt tháng 9, cạnh tranh với loạt phim Việt

Body horror là một nhánh phụ của thể loại kinh dị, tập trung vào sự biến đổi bất thường, tổn thương hoặc hủy hoại cơ thể con người. Không giống như các dòng kinh dị khác như slasher hay quỷ ám, body horror không chỉ dừng lại ở việc gây sợ hãi qua những hình ảnh máu me mà còn khai thác nỗi ám ảnh về sự mất kiểm soát cơ thể, từ bệnh tật, đột biến gen, đến các hiện tượng siêu nhiên hay công nghệ. Mục đích chính của body horror là khiến khán giả cảm thấy kinh tởm và sợ hãi thông qua những hình ảnh cơ thể bị biến dạng thành thứ gì đó gớm ghiếc, ghê rợn, thường liên quan đến virus, ký sinh trùng, hoặc các nghi lễ ma quái.

Thể loại này không chỉ dừng lại ở việc gây sốc mà còn mang những tầng ý nghĩa sâu sắc, phản ánh các vấn đề xã hội, tâm lý và triết học. Từ những năm 1970 - 1980, thời kỳ được xem là "thời hoàng kim" của body horror, các đạo diễn như David Cronenberg đã đặt nền móng cho dòng phim này với những tác phẩm mang tính biểu tượng, khai thác các chủ đề như công nghệ, dục vọng và bản chất con người.

Phim kinh dị Body Horror: Khai thác nỗi sợ sâu thẳm từ con người
Body horror là một nhánh phụ của thể loại kinh dị gây ám ảnh cho khán giả

Gây ám ảnh bằng hình ảnh trực quan và cảm giác bất an

Một trong những sức mạnh lớn nhất của body horror là khả năng gây ám ảnh thông qua hình ảnh trực quan. Những cảnh như móng tay bị bóc ra, cơ thể bị biến đổi thành kim loại trong Tetsuo: The Iron Man (1989), hay sự chuyển hóa đau đớn của Seth Brundle thành một con ruồi trong The Fly (1986) của David Cronenberg, đều khiến khán giả không thể rời mắt, dù đồng thời cảm thấy khó chịu và sợ hãi. Những hình ảnh này đánh thẳng vào bản năng sợ hãi nguyên thủy của con người: nỗi sợ mất đi hình dạng nhân tính, trở thành một thứ gì đó không còn là chính mình.

Bộ phim Together (2025) của đạo diễn Michael Shanks là một ví dụ điển hình cho cách body horror hiện đại sử dụng hình ảnh để tạo hiệu ứng. Trong phim, cặp đôi Tim và Millie (do Dave Franco và Alison Brie thủ vai) bị dính chặt vào nhau, cơ thể dần hòa làm một theo cách đầy kinh dị. Những cảnh cơ thể biến đổi, mất kiểm soát đã được mô tả là "gây sốc" và "khiến người xem bám chặt vào ghế". Theo một bài đánh giá trên X, Together không chỉ gây ấn tượng bởi sự ghê rợn mà còn bởi cách nó ẩn dụ về sự độc hại trong các mối quan hệ lâu năm, khi con người cảm thấy bị trói buộc và mất tự do.

Phim kinh dị Body Horror: Khai thác nỗi sợ sâu thẳm từ con người
Phim Together (2025)

Tương tự, The Substance (2025) của Coralie Fargeat đưa khán giả vào một hành trình kinh hoàng khi nhân vật Elizabeth Sparkle (Demi Moore) sử dụng một loại "thần dược" để tạo ra phiên bản trẻ trung hơn của chính mình, Sue (Margaret Qualley). Tuy nhiên, cái giá phải trả là sự suy tàn khủng khiếp của cơ thể và tinh thần. Bộ phim được ca ngợi vì những cảnh biến đổi cơ thể "gây buồn nôn, ức chế và bạo lực", đồng thời châm biếm sâu cay xã hội tôn thờ nhan sắc và tuổi trẻ. Sự thành công của The Substance tại LHP Cannes 2024, với giải Kịch bản xuất sắc nhất, chứng minh rằng body horror không chỉ dừng lại ở việc gây sốc mà còn có thể đạt đến đỉnh cao nghệ thuật.

Phản ánh các vấn đề xã hội và tâm lý

Body horror không chỉ là công cụ để gây sợ hãi mà còn là một tấm gương phản ánh những nỗi lo âu của xã hội. Trong những năm 1970 - 1980, khi đại dịch HIV/AIDS hoành hành, các bộ phim như The Fly hay Videodrome của Cronenberg đã khai thác nỗi sợ về bệnh tật và sự suy thoái cơ thể, phản ánh nỗi ám ảnh của công chúng về cái chết và sự bất lực trước bệnh tật. Tương tự, The Thing (1982) của John Carpenter sử dụng hình ảnh cơ thể bị xâm chiếm bởi sinh vật ngoài hành tinh để nói về sự mất niềm tin vào đồng loại và nỗi sợ bị "tha hóa" trong một xã hội đầy bất an.

Trong bối cảnh hiện đại, The Substance tiếp tục truyền thống này bằng cách phê phán văn hóa tôn sùng vẻ đẹp và tuổi trẻ. Bộ phim đặt câu hỏi: "Ta sẽ làm gì khi tuổi trẻ dần tàn phai?" thông qua câu chuyện của Elizabeth, một minh tinh Hollywood bị lãng quên khi nhan sắc phai tàn. Theo mensfolio.vn, The Substance lột trần cách mà xã hội áp đặt những chuẩn mực sắc đẹp phi thực tế, khiến phụ nữ cảm thấy bị tổn thương và mất giá trị tự thân. Sự đối lập giữa cơ thể già nua của Elizabeth và phiên bản hoàn hảo của Sue là một phép ẩn dụ mạnh mẽ về áp lực xã hội và sự tự hủy hoại để đạt được sự hoàn hảo.

Phim kinh dị Body Horror: Khai thác nỗi sợ sâu thẳm từ con người
The Substance đem về những giải thưởng danh giá

Together cũng mang những tầng ý nghĩa tương tự khi khám phá sự độc hại trong các mối quan hệ lâu dài. Bộ phim sử dụng hiện tượng siêu nhiên về cơ thể hòa làm một để nói về sự mất tự do và cảm giác bị trói buộc trong tình yêu. Những khoảnh khắc như Tim mất kiểm soát cơ thể khi Millie lái xe, hay chi tiết hai nhân vật đổi áo để tránh mặc đồ đôi, đều là những biểu tượng tinh tế về những vết nứt trong mối quan hệ, khiến khán giả dễ dàng đồng cảm.

Sự hồi sinh của body horror trong thập kỷ 2020

Năm 2025 chứng kiến sự hồi sinh mạnh mẽ của body horror với các tác phẩm như The Substance, Together. Theo một bài đăng trên X, body horror đang trải trải qua một "cuộc phục hưng" nhờ sự nới lỏng kiểm duyệt và tiến bộ kỹ thuật, cho phép các nhà làm phim sáng tạo ra những hình ảnh ngày càng táo bạo. The SubstanceTogether đều nhận được đánh giá cao trên các nền tảng như Rotten Tomatoes và IMDb, với The Substance đạt 8,4/10 và Together đạt 7,0/10, chứng tỏ sức hút của thể loại này đối với khán giả hiện đại.

Phim kinh dị Body Horror: Khai thác nỗi sợ sâu thẳm từ con người
Phim The Fly
Phim kinh dị Body Horror: Khai thác nỗi sợ sâu thẳm từ con người
Videodrome

Thể loại phim kinh dị body horror không chỉ là một công cụ giải trí mà còn là một phương tiện nghệ thuật mạnh mẽ, khai thác những nỗi sợ sâu kín nhất của con người và phản ánh các vấn đề xã hội. Từ những tác phẩm kinh điển của David Cronenberg như The FlyThe Thing đến những bộ phim hiện đại như The SubstanceTogether, body horror đã chứng minh khả năng gây ám ảnh và khơi gợi suy nghĩ về bản chất con người. Với sự phát triển của công nghệ và sự cởi mở hơn của khán giả, thể loại này đang trải qua một giai đoạn phục hưng, hứa hẹn sẽ tiếp tục để lại dấu ấn trong nền điện ảnh thế giới. Những bộ phim như The Substance Together không chỉ khiến khán giả rùng mình mà còn đặt ra những câu hỏi sâu sắc về xã hội, sắc đẹp, và các mối quan hệ, khẳng định rằng body horror không chỉ là nỗi sợ mà còn là nghệ thuật.

NSND Trung Anh - Ông bố 'quốc dân' thử sức với dòng phim kinh dị NSND Trung Anh - Ông bố 'quốc dân' thử sức với dòng phim kinh dị
'Đồi hành xác: Tà thuyết đen trở lại' ra mắt tháng 9, cạnh tranh với loạt phim Việt 'Đồi hành xác: Tà thuyết đen trở lại' ra mắt tháng 9, cạnh tranh với loạt phim Việt

P.V