Tại sao 'CODA' - tác phẩm về người khiếm thính trở thành Phim hay nhất Oscar 2022?

(TGĐA) - Không có bối cảnh lẫn âm thanh hoành tráng như Dune, cũng chẳng có chất mỉa mai thâm sâu như The Power of Dog, CODA chỉ là một phim đề tài gia đình bình dị và nếu ai không biết, còn tưởng nó giống như một bộ phim truyền hình nào đó. Vậy tác phẩm của nữ đạo diễn Sian Heder có gì hấp dẫn để giành giải Oscar 2022 cho Phim xuất sắc nhất?

Ariana DeBose từng thẳng thừng từ chối Steven Spielberg trước khi đoạt giải Oscar 2022 Ariana DeBose từng thẳng thừng từ chối Steven Spielberg trước khi đoạt giải Oscar 2022
Netizen phản ứng trái chiều với hành động gây sốc của Will Smith trên sân khấu Oscar, hầu hết đều ủng hộ? Netizen phản ứng trái chiều với hành động gây sốc của Will Smith trên sân khấu Oscar, hầu hết đều ủng hộ?
Rating Oscar 2022 tăng cao sau một năm ‘đội sổ’: Nhờ drama chứ đâu! Rating Oscar 2022 tăng cao sau một năm ‘đội sổ’: Nhờ drama chứ đâu!

CODA được remake từ bộ phim Pháp mang tên La Famille Bélier từng đem lại thành công lớn tại phòng vé năm 2004. Khi ấy, nhà sản xuất Philippe Rousselet đã triển khai ý tưởng remake La Famille Bélier dành cho khán giả Mỹ. Philippe tiếp cận Sian Heder – đạo diễn 44 tuổi chỉ mới làm ra một phim điện ảnh, nhưng lại có góc nhìn khá kỳ lạ về đề tài gia đình. Phim ngắn đầu tay Mother của Sian Heder từng gây sốt lại Liên hoan phim Cannes 2005. Sau đó, Sian Heder tiếp tục gây chú ý với tác phẩm Tallulah được Netflix đầu tư vào năm 2015. Tallulah kể về một cô gái trẻ sống trôi nổi, bốc đồng bắt cóc em bé con của một người mẹ lơ là, và giả bộ đó là con ruột của mình. Phim được chấm 85/100 điểm trên Rotten Tomatoes.

Năm 2021, khi nữ đạo diễn giới thiệu CODA tại Liên hoan phim Sundance, Apple đã đồng ý bỏ ra 25 triệu USD để chiếu tác phẩm này trên nền tảng trực tuyến của họ, và “nhà Táo” cũng chẳng thể nào ngờ số tiền đó lại đổi lấy 3 giải Oscar năm nay, trong đó có Phim điện ảnh xuất sắc nhất cho CODA.

Tại sao 'CODA' - tác phẩm về người khiếm thính trở thành Phim hay nhất Oscar 2022?
CODA - phim xuất sắc nhất Oscar 2022

Trong CODA, Sian Heder xây dựng câu chuyện xoay quanh Ruby Rossi (Emilia Jones) – cô gái có niềm đam mê ca hát, được tuyển vào đội hợp xướng trung học và được thầy giáo phát hiện ra tài năng thiên bẩm. Thế nhưng, ước mơ thi vào trường nhạc của Ruby bị ngăn cản, khi cô phải dành phần lớn thời gian làm phiên dịch cho gia đình, có bố mẹ và anh trai đều là những người điếc. Họ không thể thực hiện công việc đánh bắt và buôn bán cá nếu không có sự trợ giúp của người tai thính duy nhất trong nhà là Ruby.

Xuyên suốt bộ phim, chính là sự đấu tranh nội tâm để Ruby có thể tự tin thực hiện ước mơ mà không cảm thấy có lỗi với gia đình mình. Cha cô trong một lần ra khơi không có Ruby, ông đã không nghe được còi hiệu của cảnh sát biển, dẫn đến phải nộp phạt một khoản tiền không nhỏ. Nhưng rồi cả nhà mới nhận ra không thể trói buộc cô con gái mãi với mùi tanh của biển cả, họ dần ủng hộ con đường Ruby đã chọn.

Tại sao 'CODA' - tác phẩm về người khiếm thính trở thành Phim hay nhất Oscar 2022?
Nhât vật Ruby liên tục đấu tranh về nội tâm cho ước mơ của mình

Vài năm trở lại đây sau những Parasite hay gần đây là Nomadland, phim xuất sắc nhất Oscar mới có một tác phẩm mang nội dung và nhịp điệu dễ xem, mà không phải suy nghĩ quá nhiều đến vậy. Nói đúng ra, CODA có nội dung và cảnh quay hết sức bình thường, cảm tưởng không khác nào đang xem một bộ phim truyền hình. Nhưng điểm sáng của phim lại tới từ dàn diễn viên đầy nhập tâm và cảm xúc, nhất là Troy Kotsur, nam diễn viên trong vai ông bố Frank – nhân vật cố gắng để nghe thấy tiếng hát của con gái từ trái tim.

Tại sao 'CODA' - tác phẩm về người khiếm thính trở thành Phim hay nhất Oscar 2022?
Phim có cách tiếp cận khá gần gũi

Một trong những cảnh phim xúc động nhất là khi Frank trở về nhà sau buổi biểu diễn của con, thấy con gái vui nhưng lòng ông lại trống trải đến lạ kỳ. Dưới ánh trăng, ông ngồi thất thần và buồn bã. Khi Ruby đến hỏi “Cha làm sao vậy?”, ông đã yêu cầu con mô tả lại bài hát mình trình diễn hôm đó bằng ký hiệu tay. Sau đó, khi Ruby cất tiếng hát, dù không thể nghe thấy gì nhưng khi lấy tay sờ vào cổ họng đang rung lên của con, ông đã khóc và hiểu rằng cô bé yêu ca hát tới nhường nào.

Trước khi giành được Oscar năm nay cho Nam phụ xuất sắc nhất, Troy Kotsur là một nhân viên bồi bàn và mắc bệnh khiếm thính khi mới 9 tháng tuổi. Cha mẹ Kotsur nhiều lần muốn ông thực hiện cấy ốc tai điện tử. Nhưng Kotsur kiên quyết chối từ, ông muốn sống đúng với bản thân mình và tự hào mình là một người khiếm thính. Bên cạnh đó, bạn diễn của Troy trong CODA - Marlee Matlin (thủ vai mẹ của Ruby) là diễn viên khiếm thính đầu tiên nhận giải Oscar cho Nữ diễn viên xuất sắc năm 1987. Thành công của bà đã truyền cảm hứng cho nhiều diễn viên khiếm thính tiếp tục theo đuổi đam mê, trong đó có Troy Kotsur.

Tại sao 'CODA' - tác phẩm về người khiếm thính trở thành Phim hay nhất Oscar 2022?
Nam diễn viên Troy Kotsur

Cùng với Troy Kotsur, các diễn viên trong phim dù gặp khó khăn khi không thể phát âm, nhưng thành ra khi thực hiện ký hiệu tay, biểu cảm của họ như được “nhân lên” gấp đôi so với người thường. Khán giả xem CODA cũng vì vậy mà luôn cảm thấy nghẹn lòng cho những con người đáng thương đó. Họ mặc cảm, tự ti và luôn sợ bị coi là những sinh vật “ngoài hành tinh” vì không thể kết nối với người xung quanh. Điều này được thể hiện rõ nét qua góc nhìn đầy cảm thông, tinh tế và không hề bị “sến” mà nữ đạo diễn Sian Heder mang lại.

Có một cảnh phim mà khán giả chắc sẽ không khỏi bất ngờ. Đó là khi mẹ Ruby tâm sự về ngày cô chào đời. Trong một phút, bà đã ước rằng Ruby bị điếc, vì bản thân bà sợ rằng mình không thể nuôi dạy cô thật tốt. Lời chia sẻ đó mới chân thành lẫn đắng cay làm sao, nhưng cũng là bài học nhẹ nhàng và dí dỏm khiến chúng ta quý trọng những gì mà Chúa đã ban tặng cho mình.

Tại sao 'CODA' - tác phẩm về người khiếm thính trở thành Phim hay nhất Oscar 2022?

Người viết cũng cảm thấy khá tiếc cho nữ chính Emilia Jones khi không có tên trong đề cử Oscar năm nay. Với vai trò là người dẫn dắt nhịp phim, nữ diễn viên sinh năm 2000 thực sự đã khiến cho người xem chìm vào câu chuyện sâu lắng của CODA. Nhân vật Ruby từ một cô bé cảm thấy bế tắc và chán nản, dần tỏa sáng thành niềm tự hào và hy vọng cho gia đình. Những bài hát mà Emilia thể hiện trong CODA bằng chính giọng ca của cô mới trong trẻo và thánh thiện làm sao, chạm đến sâu thẳm trong trái tim người xem. Giới chuyên môn cũng nhận xét, chắc chắn Emilia Jones là ngôi sao mà các nhà làm phim Hollywood không thể bỏ qua trong tương lai.

Tại sao 'CODA' - tác phẩm về người khiếm thính trở thành Phim hay nhất Oscar 2022?
Emilia Jones tỏa sáng với vai chính

Nói một chút về hậu trường, CODA lấy bối cảnh ở Gloucester, Massachusetts. Trong khi phiên bản gốc La Famille Bélier được đặt bối cảnh tại một trang trại bò sữa nông thôn ở Pháp. Giải thích về lựa chọn này, Sian Heder cho hay: “Đối với tôi, nơi đây có sự kết hợp giữa vẻ đẹp như tranh, nhưng cũng mang nét gai góc của tầng lớp lao động”. Heder cũng trực tiếp học ngôn ngữ ký hiệu trong quá trình viết kịch bản. Nữ đạo diễn đã được giúp đỡ bởi hai cộng tác viên khiếm thính mà cô gọi là "bậc thầy ký hiệu", đó lần lượt là Alexandria Wailes và Anne Tomasetti.

Để chuẩn bị thêm cho bộ phim, Heder đã quan sát một nhà máy chế biến cá, và tham khảo ý kiến ​​của người đánh cá địa phương về cách nhà chức trách sẽ tới “hỏi thăm” một chiếc thuyền đánh cá vì lý do gì. Cô còn may mắn nhận được sự tư vấn từ Kenneth Lonergan - người đã đạo diễn bộ phim Manchester by the Sea năm 2016, hay Hiệp hội những người vợ của tổ chức đánh cá phi lợi nhuận Gloucester. Tất cả bọn họ đều đã giảng cho cô về các hoạt động đánh bắt cá ở địa phương.

CODA không khác gì “cừu giữa bầy sói”, vì phải đối đầu với The Power of Dog hay Dune ở Oscar 2022, thế nhưng với những bất ngờ phút chót, bộ phim có chủ đề về người khiếm thính lại lên ngôi cao nhất.

Chiến thắng này cho thấy rằng, một bộ phim có kịch bản và tiết tấu đơn giản cũng có thể làm nên chuyện lớn – đây là một động lực không nhỏ dành cho những nền điện ảnh còn yếu như Việt Nam với giấc mơ Oscar

Tại sao 'CODA' - tác phẩm về người khiếm thính trở thành Phim hay nhất Oscar 2022?
Ariana DeBose từng thẳng thừng từ chối Steven Spielberg trước khi đoạt giải Oscar 2022 Ariana DeBose từng thẳng thừng từ chối Steven Spielberg trước khi đoạt giải Oscar 2022
Netizen phản ứng trái chiều với hành động gây sốc của Will Smith trên sân khấu Oscar, hầu hết đều ủng hộ? Netizen phản ứng trái chiều với hành động gây sốc của Will Smith trên sân khấu Oscar, hầu hết đều ủng hộ?

Vũ Anh