Đạo diễn Oliver Stone: Ngọn gió ngược chiều với truyền thông phương Tây

(TGĐA) - Đạo diễn Mỹ Oliver Stone là một trong những gương mặt nổi bật nhất của Hollywood. Ông đã từng tham chiến ở Việt Nam, làm ba phim truyện về đề tài chiến tranh Việt Nam, phản ánh thực trạng của lính Mỹ tàn sát vô cớ, phản chiến cũng như nỗi thống khổ của người Việt. Ông là một nghệ sỹ Mỹ, được coi là người theo quan điểm cánh tả. Sau khi thành công với nhiều phim truyện, ông chuyển sang làm phim tài liệu. Ông đã phỏng vấn nhiều nhà lãnh đạo cánh tả lớn như Fidel Castro, V. Putin, H. Chavez… Những bộ phim tài liệu của ông đã có ảnh hưởng lớn, giúp dư luận quốc tế không còn tin vào hệ thống tuyên truyền của phương Tây.

Đạo diễn Oliver Stone lần đầu đến Iran Đạo diễn Oliver Stone lần đầu đến Iran
LHPQT Busan lần thứ 22: Minh bạch, tự do và không chính trị hóa? LHPQT Busan lần thứ 22: Minh bạch, tự do và không chính trị hóa?
Đạo diễn Oliver Stone: Ngọn gió ngược chiều với truyền thông phương Tây
Đạo diễn Oliver Stone

Oliver Stone sinh ra ở thành phố New York, là con của một phụ nữ Pháp tên là Jacqueline và Louis Stone, một nhà môi giới chứng khoán. Ông lớn lên ở Manhattan và Stamford, Connecticut. Cha mẹ ông gặp nhau trong Thế chiến thứ hai, khi cha ông đang chiến đấu trong lực lượng Đồng minh ở Pháp. Cha ông là người Do Thái, mẹ ông sinh ở Pháp. Hồi nhỏ, Stone được nuôi dưỡng trong Nhà thờ Episcopal. Hiện đang theo đạo Phật.

Stone đã thực hiện ba phim tài liệu về Fidel Castro: Comandante (2003), Đi tìm Fidel và Castro trong mùa đông (Castro in Winter - 2012). Ông đã thực hiện phim Persona Non Grata, một bộ phim tài liệu về quan hệ Israel-Palestine, phỏng vấn một số nhân vật đáng chú ý của Israel, bao gồm Ehud Barak, Benjamin Netanyahu và Shimon Peres, cũng như Yasser Arafat, lãnh đạo của Tổ chức Giải phóng Palestine.

Đạo diễn Oliver Stone: Ngọn gió ngược chiều với truyền thông phương Tây
Đạo diễn Oliver Stone và tổng thống Venezuela Hugo Chávez

Năm 2009, Stone hoàn thành một bộ phim tài liệu dài tập, South of the Border (Biên giới phía Nam) về sự trỗi dậy của các chính phủ cánh tả ở Mỹ Latinh, với sự góp mặt của 7 tổng thống: Hugo Chávez của Venezuela, Evo Morales của Bolivia, Rafael Correa của Ecuador, Raúl Castro của Cuba, Kirchners của Argentina, Lula da Silva của Brazil và Fernando Lugo của Paraguay. Tất cả đều chỉ trích chính sách đối ngoại của Mỹ ở Nam Mỹ. Stone hy vọng bộ phim sẽ khiến phần còn lại của thế giới phương Tây suy nghĩ lại về các chính sách xã hội chủ nghĩa ở Nam Mỹ, đặc biệt là khi nó đang được Hugo Chávez của Venezuela áp dụng. Chávez cùng Stone tham gia buổi ra mắt bộ phim tài liệu tại Liên hoan phim Quốc tế Venice vào tháng 9/2009. Ông ca ngợi Chávez là một nhà lãnh đạo của Cách mạng Bolivar, một phong trào nhằm cải tạo xã hội ở Mỹ Latinh, và cũng ca ngợi sáu vị tổng thống khác trong phim. Bộ phim tài liệu cũng đã được phát hành tại một số thành phố ở Hoa Kỳ và châu Âu vào giữa năm 2010.

Đạo diễn Oliver Stone: Ngọn gió ngược chiều với truyền thông phương Tây
Bộ phim South of the Border năm 2009 của Oliver Stone với sự góp mặt của 7 tổng thống

Stone được mô tả là có quan điểm chính trị cánh tả. Ông cũng thu hút sự chú ý vì ý kiến của mình về các nhà lãnh đạo thế giới gây tranh cãi như Adolf Hitler, Joseph Stalin và Hugo Chávez. Trong cuộc phỏng vấn Putin của Showtime, Stone gọi Joseph Stalin là "nhân vật phản diện nổi tiếng nhất trong lịch sử, bên cạnh Adolf Hitler", kẻ "đã để lại một danh tiếng khủng khiếp, và làm vấy bẩn ý thức hệ Cộng sản mãi mãi... nó trộn lẫn với máu và sự kinh hoàng”.

Stone bắt đầu quan tâm đến châu Mỹ Latinh từ những năm 1980, khi ông làm đạo diễn phim Salvador, và sau đó quay trở lại để thực hiện bộ phim tài liệu South of the Border về các phong trào cánh tả đang diễn ra trong khu vực. Ông đã bày tỏ quan điểm rằng những phong trào này là một bước tích cực hướng tới quyền tự chủ về chính trị và kinh tế cho khu vực. Ông ủng hộ tổng thống Venezuela Hugo Chávez và ngưỡng mộ nhóm chiến binh Colombia FARC.

Stone đã chỉ trích Chiến dịch Condor do Mỹ hỗ trợ, một hoạt động khủng bố nhà nước thực hiện các vụ ám sát và mất tích nhằm hỗ trợ các chế độ độc tài cánh hữu của Nam Mỹ ở Argentina, Bolivia, Brazil, Chile, Paraguay và Uruguay.

Stone gọi Ả Rập Xê Út là kẻ gây mất ổn định lớn ở Trung Đông. Ông cũng chỉ trích chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, nói rằng: "Chúng tôi đã làm rối tung Iraq, Syria, Libya, nhưng điều đó không quan trọng đối với công chúng Mỹ. Phá hủy Trung Đông cũng không sao cả". Stone đã gợi ý về mối liên hệ giữa ngày 11/9 và những tranh cãi của cuộc bầu cử năm 2000: "Có ai tạo ra mối liên hệ giữa cuộc bầu cử năm 2000 và các sự kiện của ngày 11 tháng 9 không?... Hãy tìm tháng thứ mười ba!"

Theo Entertainment Weekly, Stone đã bầu cho Barack Obama làm Tổng thống Hoa Kỳ trong cả hai cuộc bầu cử năm 2008 và 2012. Stone được dẫn lời vào thời điểm đó: "Tôi bỏ phiếu cho Obama vì... tôi nghĩ ông ấy là một người thông minh. Tôi nghĩ ông ấy đối phó tốt với khó khăn... một người rất thông minh... sự lựa chọn tốt hơn nhiều." Nhưng sau đó, phát biểu tại Liên hoan phim San Sebastián, Stone đã thẳng thắn nói rằng nhiều người Mỹ đã vỡ mộng với các chính sách của Barack Obama, vì ban đầu họ nghĩ rằng ông sẽ là "một người đàn ông liêm chính". Ông nói: "Ngược lại, Obama đã tăng gấp đôi các chính sách của chính quyền Bush (George W)" và "đã tạo ra... một nhà nước giám sát an ninh toàn cầu lớn nhất từng được thấy, vượt xa Stasi của Đông Đức".

Đạo diễn Oliver Stone: Ngọn gió ngược chiều với truyền thông phương Tây
Đạo diễn Oliver Stone và tổng thống Cuba Fidel Castro trong bộ phim tài liệu Castro in Winter

Vào tháng 4/2018, Stone đã tham dự một cuộc họp báo tại Liên hoan phim Fajr ở Tehran, nơi anh ví Tổng thống Donald Trump là "Beelzebub", nhân vật ma quỷ trong Kinh thánh. Mặc dù Stone đã bỏ phiếu cho Joe Biden vào năm 2020, ông chỉ trích điều mà ông cho là đạo đức giả của Đảng Dân chủ; Stone lập luận rằng Đảng Dân chủ không lo ngại về sự can thiệp của Nga như họ đã từng xảy ra vào năm 2016. Trong cuộc họp báo tháng 1/2010 công bố loạt phim tài liệu về lịch sử nước Mỹ, ông nói: "Hitler là một vật tế thần dễ dàng trong suốt lịch sử và nó bị lợi dụng một cách rẻ mạt. Hắn là sản phẩm của một chuỗi hành động. Đó là nhân quả". Ngay trước khi nhận xét về Hitler, ông đã đề cập đến Stalin: "Chúng ta không thể chỉ đánh giá mọi người là xấu hay tốt”.

Được phỏng vấn bởi Thời báo Chủ nhật của London vào ngày 25/7/2010, Stone nói: "Hitler đã gây thiệt hại cho người Nga nhiều hơn so với người Do Thái, 25 hoặc 30 triệu người bị giết”. Vào tháng 12/2014, Stone đã đưa ra những tuyên bố ủng hộ câu chuyện của chính phủ Nga về Ukraine, miêu tả cuộc cách mạng Ukraine năm 2014 như một âm mưu của CIA. Ông cũng bác bỏ cáo buộc rằng cựu tổng thống Ukraine (người đã bị lật đổ do hậu quả của cuộc cách mạng Ukraine năm 2014) Viktor Yanukovych, chịu trách nhiệm cho việc giết người biểu tình như tuyên bố của Chính phủ mới Ukraine. Ông cho biết Yanukovych là tổng thống hợp pháp đã bị "những người cực đoan tân phát xít buộc phải rời Ukraine". Ông nói rằng trong "hậu quả bi thảm của cuộc đảo chính này, phương Tây đã duy trì câu chuyện chủ đạo là 'Nga ở Crimea' trong khi câu chuyện thực sự là 'Mỹ ở Ukraine'".

Đạo diễn Oliver Stone: Ngọn gió ngược chiều với truyền thông phương Tây
Đạo diễn Oliver Stone và cuộc gặp gỡ với tổng thống Nga Vladimir Putin

Trong một cuộc phỏng vấn năm 2017 tháng Sáu với The Nation để thúc đẩy bộ phim tài liệu của mình với Vladimir Putin, Stone từ chối những phát hiện sự đồng thuận của các cơ quan tình báo của Hoa Kỳ rằng Nga đã tìm cách gây ảnh hưởng đến các cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. Stone cáo buộc CIA, FBI và NSA đã xào xáo thông tin tình báo. Ông nói: "Ảnh hưởng đến cuộc bầu cử từ người Nga đối với tôi là vô lý bằng mắt thường. Israel có ảnh hưởng nhiều hơn đến cuộc bầu cử của Mỹ. Ả Rập Saudi có ảnh hưởng thông qua tiền bạc... Sheldon Adelson và anh em nhà Koch có nhiều ảnh hưởng hơn đến các cuộc bầu cử của Mỹ… Và thủ tướng Israel đến đất nước chúng tôi và trình bày trước Quốc hội để chỉ trích chính sách của tổng thống ở Iran vào thời điểm đó — điều đó khá là thái quá”. Năm 2013, Nga đã thông qua luật cấm nhắm mục tiêu vào trẻ vị thành niên trong việc tuyên truyền đồng tính luyến ái. Trong một cuộc phỏng vấn năm 2019 với Putin, Stone nói về luật rằng "Có vẻ như đó là một luật hợp lý".

Đạo diễn Oliver Stone: Ngọn gió ngược chiều với truyền thông phương Tây
Đạo diễn Oliver Stone

Gần đây, đạo diễn Oliver Stone đã tự nguyện tiêm vắc-xin Sputnik V của Nga để phòng ngừa virus COVID-19, mặc dù đã già hơn tuổi tối đa được khuyến nghị cho một thập kỷ. Ông cũng nói rằng thật "điên rồ" khi vắc-xin của họ bị phớt lờ và nói thêm, "Nga là một trong những quốc gia tiên tiến nhất, nếu không muốn nói là quốc gia tiên tiến nhất".

Đạo diễn Oliver Stone lần đầu đến Iran Đạo diễn Oliver Stone lần đầu đến Iran

(TGĐA) - Đây cũng là chuyến thăm đầu tiên của đạo diễn đến đất nước ...

LHPQT Busan lần thứ 22: Minh bạch, tự do và không chính trị hóa? LHPQT Busan lần thứ 22: Minh bạch, tự do và không chính trị hóa?

(TGĐA) - Là một trong những Liên hoan phim lớn nhất thế giới, Liên hoan ...

Đoàn Tuấn