Điện ảnh chưa bén rễ trong lòng khán giả

(TGĐA) - Khán giả hiện nay đi xem phim vì điều gì? Những con số thống kê phim A thu về mấy trăm tỉ, phim B không tìm được nhà phát hành luôn nổi bật trên các báo. Song thực chất, những tin đó, bẩy thực ba hư. Nhưng để trả lời câu hỏi trên, chính khán giả và các “fan” yêu thích phim cũng khó tìm được câu trả lời.    

Điện ảnh Việt Nam cần một người bảo trợ định hướng mới
dien anh chua ben re trong long khan gia
Từ diễn viên hài Hoài Linh rồi đến Trường Giang cho thấy điện ảnh Việt chưa có ngôi sao màn bạc thực thụ

Thông thường, khán giả kéo nhau đến rạp bởi sức hút của ngôi sao. Người ta theo dõi ngôi sao mình yêu mến, đã nổi bật trong phim trước, giờ đến phim này, có tạo ấn tượng mới không? Ở các nền điện ảnh lớn, ngôi sao điện ảnh không những tỏa sáng trong quốc gia mà còn chiếu sáng ngoài biên giới. Nhưng ở ta, ngôi sao điện ảnh thực sự không có. Mấy năm trước, hình ảnh Hoài Linh xuất hiện trong rất nhiều phim. Và các phim đều na ná như nhau nên có thể, cắt một đoạn phim này có Hoài Linh, ghép vào một đoạn phim khác, cũng có Hoài Linh, nhưng khán giả không hề nhận thấy sự khác biệt. Bởi Hoài Linh trước là diễn viên sân khấu hài. Nói đúng ra là diễn viên của những tiểu phẩm hài về lối sống đồng quê. Khi đóng phim, Hoài Linh vẫn lối diễn ấy, vẫn trang phục ấy, vẫn giọng nói ấy và vẫn mấy cái vai hài dễ dãi ấy. Sự nghèo nàn về nội dung kịch bản và lối diễn hời hợt ấy đã như căn bệnh trầm kha, khiến hình ảnh Hoài Linh chết yểu trong lòng người xem. Không có thuốc nào cứu nổi. Và con đường của Hoài Linh hiện nay đang được các cây hài ăn khách như Trường Giang, Trấn Thành… noi theo nhưng nhiều công chúng điện ảnh đã lên tiếng chê trách về lối diễn hời hợt cả các “ngôi sao” này. Dù nhà sản xuất hay các đạo diễn tìm mọi cách PR cho họ, nhưng khi tình cảm người xem đã nguội lạnh thì dù có tặng quà, chưa chắc họ đã đến xem!

dien anh chua ben re trong long khan gia
Dù có thể doanh thu tốt nhưng nếu cứ chạy theo một thể loại thì điện ảnh khó bám rễ trong lòng khán giả Việt

Điều thứ hai, theo thống kê, người xem đến rạp do sự tín nhiệm của đạo diễn đối với công chúng. Mấy năm trước, tên tuổi của một vài đạo diễn Việt kiều đã tạo ra sức hút đối với khán giả. Nhưng các chuyên gia và nhiều khán giả nghiêm túc đã tiên đoán, những đạo diễn này chắc có “tuổi thọ nghề nghiệp” không dài. Bởi những phim họ làm, người xem đã thấy bóng dáng của các phim Hollyood! Họ copy phim Mỹ nhiều hơn, liều hơn so với một số đạo diễn trong nước, nên họ thắng nhanh hơn. Và chết cũng chóng hơn. Thời buổi internet nối mạng toàn cầu thì những trò tháu cáy, không sớm thì muộn, sẽ bị phát hiện. Một số đạo diễn trong nước, làm một hai phim đầu, đã phát ra những tín hiệu tốt. Người xem hy vọng vào tài năng mới. Nhưng khi làm một vài phim sau, thì người xem không thể nhận ra phim của anh ta nữa. Bởi sự “xuống tay” một cách thê thảm. Đổ lỗi cho ai? Cho nhà đầu tư? Cho diễn viên? Cho thời gian quá gấp? Đều không được. Chi bằng đổ lỗi cho kịch bản. Khi đạo diễn đã hèn nhát và thiếu dũng khí thì không thể hy vọng vào cái gọi là con đường nghệ thuật của anh ta được nữa.

dien anh chua ben re trong long khan gia
Sự thành công của Parasite cho thấy những đề tài này có thể tạo nên sức hút ở Việt Nam nếu các nhà làm phim để tâm đến nó

Điều thứ ba, khán giả đến rạp xem phim do sức hút của vấn đề mà bộ phim phản ánh. Hiện tượng khán giả Việt vừa qua bùng cháy với phim Ký sinh trùng (Parasite) của Hàn Quốc đã cho thấy sức mạnh của những vấn đề xã hội. Sự phân chia giầu nghèo đều có trong bất cứ xã hội nào. Nhưng cách bộ phim thể hiện, đúng ra, thái độ của nhà làm phim đối với vấn đề này, là điều mà người xem phương Tây và phương Đông đều có thể chia sẻ. Phim không có cảnh người nghèo đi cướp của người giầu hoặc ngược lại. Nó chỉ cho ta thấy, bất cứ loại người nào trong xã hội đương đại đều bị mất cân bằng trong quan điểm và lối sống. Có thông tin, chính Tổng thống Hàn Quốc cũng phải đến rạp xem phim này. Một câu hỏi được nhiều khán giả đặt ra: Tại sao người xem nước ta đón nhận phim này nồng nhiệt trong khi các nhà sản xuất và các nhà làm phim lại không nhận ra sức hút của đề tài mà chỉ lao vào làm phim hài hay phim hành động?

dien anh chua ben re trong long khan gia
Cảnh trong Dying to survive - cơn sốt ở rạp Trung Quốc

Một minh chứng nữa cho thấy, khán giả Việt rất quan tâm đến bộ phim mới của điện ảnh Hoa ngữ Chết để hồi sinh (Dying to survive). Rất nhiều lời bình luận nghiêm túc, sâu sắc của các fan Việt gửi đến phim này. Nội dung phim thật gần gũi, như xảy ra ở nước ta. Một doanh nhân bị bệnh ung thư bạch cầu lại mắc nợ lớn. Anh ta phải mua thuốc rẻ tiền nhập lậu từ Ấn Độ để chữa bệnh. Không những vậy, anh ta còn giúp cộng đồng bệnh nhân cùng mắc bệnh như anh ta tiếp cận với loại thuốc này. Họ tôn sùng anh ta như bậc Thánh. Nhưng anh ta lại gặp rắc rối với luật pháp. Phim đã gây nên cơn sốt ở các rạp Trung Quốc. Doanh thu phim đạt 3,1 tỷ nhân dân tệ (khoảng 10.540 tỷ VND). Chính Thủ tướng Trung Quốc cũng nói về phim này trong kỳ họp Quốc hội Trung Quốc. Câu chuyện trong phim diễn ra quyết liệt ở chiều sâu nhưng rất cảm động về tình cảm của các nhân vật. Đó chính là thái độ tiếp cận và trình bày vấn đề trong bối cảnh xã hội đương đại có nhiều thay đổi của người đạo diễn hôm nay.

Hàng ngày, chúng ta tiêu dùng các sản phẩm văn hóa và vật chất của Hàn Quốc, Trung Quốc và nhiều nước khác. Hàng tiêu dùng Việt đang xác lập vị trí trên thị trường. Nhưng để tạo ra các sản phẩm văn hóa mang nhãn hiệu Việt Nam cho người Việt Nam quả là điều không dễ. Dù chúng ta có khẩu hiệu “Người Việt dùng hàng Việt” nhưng sản phẩm văn hóa điện ảnh của chúng ta còn quá thiếu thốn về tài năng và nghèo nàn về nội dung, đặc biệt, còi cọc về kinh phí, thì khó có thể bàn những câu chuyện nghiêm túc.

Dù chúng ta có khẩu hiệu “Người Việt dùng hàng Việt” nhưng sản phẩm văn hóa điện ảnh của chúng ta còn quá thiếu thốn về tài năng và nghèo nàn về nội dung, đặc biệt, còi cọc về kinh phí, thì khó có thể bàn những câu chuyện nghiêm túc.
dien anh chua ben re trong long khan gia Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam 'tiếp lửa' cho Ban chấp hành Hiệp hội Xúc tiến và Phát triển điện ảnh Việt Nam
dien anh chua ben re trong long khan gia Đại hội thành lập Hiệp hội Xúc tiến và Phát triển điện ảnh Việt Nam lần thứ 1: Tiến sỹ Ngô Phương Lan đắc cử vị trí chủ tịch!
dien anh chua ben re trong long khan gia 'Mắt biếc' gây 'thương nhớ' với teaser trailer '1 phút 31 giây'

Đoàn Tuấn