'Dunkirk': Đường về nước Anh của Christopher Nolan

	'Dunkirk' tiếp tục dẫn đầu bảng xếp hạng doanh thu tại thị trường quốc tế
	Dunkirk sẽ là phim thành công nhất của Christopher Nolan?
	Những con số ấn tượng tạo nên phép màu 'Cuộc di tản Dunkirk'

Siêu phẩm điện ảnh về cuộc chiến tranh thế giới thứ hai

Đạo diễn Christopher Nolan đang chỉ đạo diễn xuất cho Harry Styles

Dunkirk xoay quanh câu chuyện có thật về cuộc di tản tại bờ biển Dunkirk trong Chiến tranh thế giới thứ II, nơi mà hàng trăm ngàn binh sĩ phe đồng minh Bỉ, Anh và Pháp đang chờ được giải cứu trước cuộc vây hãm trở lại của quân Đức... Cũng như rất nhiều người dân nước Anh, Dunkirk giống như một câu chuyện huyền thoại, một câu chuyện cổ tích kỳ diệu mà Christopher Nolan đã lớn lên cùng. Nó ngấm vào con người anh, ngấm trong tận xương tủy, suốt một thời gian rất dài. Khoảng 20 năm trước, trong quá trình sản xuất bộ phim đầu tiên của mình, Nolan cùng với nhà sản xuất, người mà sau này là vợ anh, Emma Thomas, cùng với một người bạn của họ đi trên chiếc thuyền buồm nhỏ qua eo biển để tới Dunkirk vào khoảng thời gian trong năm khi cuộc di tản diễn ra.

Mặc dù cả nhóm chỉ đi thuyền trong một khoảng thời gian ngắn mà chủ yếu là đoạn đường thủy nội địa, nhưng khu vực eo biển khiến họ bị sốc thực sự. Thời tiết rất tệ, vùng biển trở nên cực kỳ nguy hiểm, và đường đi mất nhiều thời gian hơn cần thiết. Cuối cùng Nolan và mọi người cũng đến Dunkirk vào nửa đêm sau 19 giờ đi thuyền buồm, đó là ở trong hoàn cảnh không có ai ném bom vào họ, khu vực này không phải vùng chiến sự… Họ đã có một chuyến đi với nhiều cảm nhận khác nhau, không phải hình dung như trong câu chuyện cổ tích, mà là trải nghiệm “tinh thần Dunkirk” năm xưa. “Càng đi gần tới nơi, trên một chiếc thuyền hoặc đứng trên bãi biển ở Dunkirk và thấy nó bằng phẳng, rộng rãi, càng biết nhiều về địa lý cũng như tính chất của sự việc đã diễn ra, sự ngưỡng mộ của bạn đối với những người tham gia vào cuộc di tản càng tăng lên,” Nolan cho biết. Nhưng, một sự kiện lớn như thế, ý nghĩa đến vậy đã không được kể trong điện ảnh hiện đại cho đến tận những năm 1950, khi Leslie Norman thực hiện một bộ phim ở phiên bản đen trắng với sự tham gia của John Mills và Richard Attenborough. Lý do là một sự kiện lớn nếu lên phim cần được miêu tả trên quy mô lớn và sẽ đòi hỏi một ngân sách đáng kể. Đó là chưa kể đến việc các hãng phim từ Hollywood vốn ít mặn mà với các bộ phim về người Mỹ nhưng lại không có người Mỹ tham gia. Đó chính là những lý do để Nolan phải chờ đợi để thực hiện dự án này khi anh đã có đủ sự tin tưởng từ một hãng phim và họ chấp nhận để anh làm phim này như một bộ phim của Anh nhưng với ngân sách của Mỹ.

Nắm được cơ hội làm phim trong tay, Nolan đã dành trọn thời gian tiếp theo để nghiên cứu tài liệu về sự kiện Dunkirk. “Rất nhiều thứ đã được Bảo tàng Chiến tranh Hoàng gia thu thập. Nhà sử học Joshua Levine đã biên soạn một cuốn sách mang tên Forgotten Voices of Dunkirk, và ông là cố vấn lịch sử. Tôi dành thời gian nói chuyện với ông, đọc những tài liệu mà ông ấy có thể tìm cho tôi,” nhà làm phim chia sẻ. Sau đó, Nolan còn may mắn được gặp gỡ và nói chuyện với một số cựu chiến binh của Dunkirk. Không có nhiều người còn sống, và đa số họ đều ở độ tuổi 90, nhưng vài người đã sẵn lòng dành thời gian tiếp chuyện đoàn làm phim đồng thời có những diễn giải khác nhau về ý nghĩa của “tinh thần Dunkirk”. Một số người nghĩ rằng họ cảm động khi thấy những tàu nhỏ tới để giúp đỡ. Những người khác cảm thấy rằng thật đặc biệt khi chứng kiến những người đàn ông quây thành từng vùng chắn an toàn, làm chiếc cầu nhân tạo giúp những người khác thoát. Thậm chí đoàn phim gặp những người chỉ kể những điều giống như đang tuyên truyền… Nhưng đó chính là phương pháp mà Nolan và ekip của anh đã tiến hành với bộ phim: cố gắng đề xuất với khán giả rằng họ đang chứng kiến một cuộc di tản khổng lồ nhưng ở bên trong đó là vô số các câu chuyện khác nhau. Với rất nhiều người tham gia, 400.000 người trên bãi biển, việc quyết định đi hay ở lại sẽ khiến người xem khám phá ra rất nhiều trải nghiệm khác nhau. “Bạn tìm thấy sự trật tự, nhưng bạn cũng thấy sự hỗn loạn. Bạn tìm thấy điều cao quý nhưng cũng sẽ thấy hành động hèn nhát” – đây chính là thông điệp mà Nolan đã gửi gắm trong bộ phim. Chi tiết gây ấn tượng với Nolan và được anh đưa vào phim là một cựu chiến binh nói với nhà làm phim về việc nhìn mọi người lội trong biển như thể họ sẽ bơi về nhà: “Tôi hỏi ông ấy: Có phải họ đang cố gắng bơi về nước Anh hay bơi ra một con tàu; Họ tự sát phải không?" – Ông ấy không biết, nhưng ông ấy biết họ sẽ chết. Một cảm giác ớn lạnh ùa đến khi tôi nghe điều đó”.

Bối cảnh chính của phim được thực hiện tại Dunkirk, Pháp. Ngoài ra, phim được quay ở Hà Lan, Vương quốc Anh và Los Angeles (Mỹ)

Dunkirk là phim chiến tranh, nhưng Nolan nói anh không muốn làm một bộ phim theo cách cũ với những thứ rất không liên quan đến khán giả ngày nay vì nó dễ khiến các nhà làm phim sa lầy vào quan điểm chính trị chính trị. “Chúng tôi không có các vị tướng ở trong phòng chỉ chỏ với bản đồ sa bàn. Chúng tôi không xây dựng hình ảnh Churchill. Chúng tôi chỉ mô tả kẻ thù một cách thoáng qua. Đây là câu chuyện về sự sống còn. Tôi muốn thông qua trải nghiệm trực tiếp với các nhân vật.” Mục đích của Nolan đưa ra cho hãng Warner Bros là “chúng tôi sẽ đưa khán giả vào buồng lái của những chiếc Spitfire (một loại máy bay tiêm kích của Anh) và họ phải đối mặt với những chiếc Messerschmitt (một loại máy bay tiêm kích của Đức). Chúng tôi sẽ đưa họ lên bãi biển, cảm thấy cát đang tràn ngập khắp nơi, đối mặt với sóng. Chúng tôi sẽ đưa họ lên những chiếc thuyền nhỏ dân dụng nhảy chồm trên đầu con sóng trong chuyến đi khổng lồ này và đi vào khu vực chiến tranh khủng khiếp. Đó là thực tế mà họ không chỉ nghe lại bằng âm thanh hay lời thoại.”

Cùng với việc loại bỏ ý định làm phim chiến tranh theo phong cách cũ, Nolan cũng quyết định không sử dụng công nghệ tái tạo hình ảnh CGI. Họ đã tìm kiếm những chiếc tàu và loại máy bay giống với tàu và máy bay chiến đấu ở gần thời điểm nhất có thể so với mốc thời gian của sự kiện lịch sử. Họ cũng đã tìm thấy những chiếc máy bay thật để bay trong đội hình chiến đấu sau đó ghi lại hình ảnh bằng máy quay, đưa diễn viên lên máy bay để diễn… “Chúng tôi làm điều này một cách thật nhất trong phạm vi mà chúng tôi có thể,” Nolan nói. Để có thể làm được tất cả những điều trên, đoàn phim phải đến gặp các chuyên gia nhờ cố vấn. Họ đã tìm được nhà sưu tập Dan Friedkin, người sở hữu sáu chiếc Spitfires và là một phi công tài năng. Dan Friedkin đã nói cho Nolan về những đặc tính của máy bay, làm thế nào chúng có thể bay cũng như lực G mà phi công thực sự có thể duy trì… “Khi các nhà làm phim tạo ra những trận chiến trên không bằng máy tính, họ dễ gặp sai lầm về định luật vật lý khi quá chú trọng về hiệu ứng sức mạnh của thị giác. Chúng tôi muốn tạo ra sự hồi hộp bằng cách cho khán giả hiểu việc chiến đấu trên không khó khăn như thế nào. Làm thế nào bạn chao liệng khi đuổi theo một máy bay khác. Trong trường hợp nhắm bắn đối phương, bạn phải ước tính được khoảng cách giữa súng của bạn với mục tiêu và dự đoán nó có thể di chuyển bao xa, gió sẽ làm gì và tác động thế nào tới đường đi của đạn cũng như hướng di chuyển của đám cháy nổ…

Từng làm một bộ phim với các cảnh quay phức tạp trên không như The Dark Knight Rises, Nolan hiểu rất rõ các phi công và người quay phim cũng như chính bản thân anh sẽ tiếp cận nó như thế nào. Ngoài ra, dù cũng đã thực hiện rất nhiều hành động trên mặt đất, nhưng trên thuyền, như trong Dunkirk, thì đó là điều hoàn toàn mới đối với anh. “Vô cùng thách thức. Đây chính là phim trường với những cảnh phức tạp nhất mà tôi đã thực hiện,” nhà làm phim khẳng định.

Nolan cũng cho biết anh và ekip đã trải qua cảm giác đáng sợ của những con tàu bị chìm năm xưa (Hơn 230 tàu đã bị đắm trong quá trình sơ tán hàng ngày, bao gồm 6 tàu khu trục Anh): “Có một khoảng thời gian tôi nghĩ mình bị quá sức không thể chịu nổi. Có những ngày quay với 62 chiếc thuyền trên mặt biển. Tôi chưa bao giờ làm điều đó như thế từ trước tới nay và cũng không biết ai đã từng làm để mà học hỏi kinh nghiệm. Điều đó thật đáng sợ.” Nolan đã tìm gặp đồng nghiệp là các nhà làm phim đã từng quay phim trên mặt nước như Steven Spielberg, Ron Howard và nhận được một số lời khuyên tuyệt vời từ họ. Cả Steven và Ron đều khẳng định rằng chế độ ghi hình tốt nhất khi quay trên thuyền là sử dụng máy quay cầm tay bởi người quay phim có thể đứng vững trước sự chuyển động của chiếc thuyền. Và đó chính là cách mà đạo diễn Nolan đã áp dụng khi làm phim này.

Câu chuyện của đạo diễn Christopher Nolan

Trước đó, có tin đồn hãng Warner Bros đã chi 5 triệu USD để mua một chiếc máy bay Luftwaffe của Đức trong chiến tranh thế giới II và đạo diễn Nolan sẽ thực hiện một cảnh quay máy bay nổ tung trên không trung

“Tôi thảo luận với Mark Rylance (người đóng vai một chủ thuyền tới để giúp đỡ người di tản) điều quan trọng là anh ấy phải hiểu được chiếc thuyền và cảm nhận được bánh lái của nó. Anh ấy cần phải tìm hiểu rõ yếu tố vật lý của tình huống cụ thể và thông qua đó cho chúng ta biết về tính nhân văn của nhân vật này. Các diễn viên trẻ tuổi như Tom Glynn-Carney và Fionn Whitehead rất hứng thú với ý tưởng về những điều kiện thể chất có thể mang lại cho họ. Điều quan trọng với họ là được ở trên bờ biển, được lội trong nước. Họ thực sự đã làm mọi việc và trải nghiệm những điều đó khi thể hiện vai diễn của mình như cái cách mà nhân vật thật đã làm. Tôi rất xúc động khi chứng kiến Kenneth Branagh, đóng vai một nhân viên cấp cao giám sát việc đón người lên các tàu lớn hơn, diễn tả cảm xúc về những gì đang diễn ra trong tình cảnh “ở rất gần nhà nhưng lại không thể đưa quân trở về nhà”. Bản thân là một đạo diễn, ông ấy hoàn toàn hiểu những khó khăn mà chúng tôi đang chống đỡ. Có một loại đê chắn sóng kéo dài một cây số ra biển. Vì vậy, khi phải ra ngoài quay trong những cơn gió dữ dội và những con sóng lớn văng vật bộ dây xích, nhất là phải đi bộ tới nửa giờ đồng hồ, ông ấy vẫn giữ vững con thuyền ở vị trí đó - cho Nữ hoàng và Đất nước.

Nước là bối cảnh lớn mà diễn viên phải trải qua. Họ sẽ ở trong nước, trong eo biển không chỉ cho các cảnh quay riêng lẻ mà là toàn bộ những ngày quay phim - vì vậy điều quan trọng là họ đã được đào tạo để đối phó với vấn đề đó một cách an toàn. Các diễn viên đóng thế của chúng tôi đã dành hàng tuần luyện tập ở những nơi họ có thể chạy trên sóng, bơi dưới những con sóng, và thường gặp những điều kiện khắc nghiệt, nguy hiểm. Tôi nghĩ rằng đó là một cú sốc đối với một số người trong số họ. Những ngày quay vào buổi sáng sớm là những ngày gặp phải thời tiết xấu nhất, và rất ít đoàn làm phim có thể thực hiện được. Nhưng đối với chúng tôi, cảnh tượng trông rất tuyệt vời khi mà bãi biển tung lên những đợt sóng trắng xóa. Tôi luôn nói rằng tôi trở nên nổi tiếng trong ngành điện ảnh vì đã may mắn với thời tiết. Điều đó không chính xác. Tôi thường gặp cái gọi là “may mắn kinh khủng” với thời tiết, nhưng triết lý của tôi là: cố gắng và tiếp tục quay. Hãy xem đó là cơ hội để quay cảnh xấu khi thời tiết xấu, và luôn luôn tiếp tục, bất kể điều kiện là gì, miễn là nó an toàn! Nhà quay phim Hoyte van Hoytema và tôi mặc bộ đồ bơi giữ nhiệt. Anh ấy có thiết bị để máy quay có thể hoạt động bình thường trong điều kiện dưới nước và có thể nửa chìm nửa nổi trên mặt nước. Chúng tôi ở đó, bơi với các diễn viên. Thực tế là chúng tôi đã ở ngoài hiện trường cùng với họ, trải qua những gì họ đang trải qua, và xác định tinh thần của những cảnh đó. Chúng tôi ở bên nhau chứ không ngồi trong lều và nhìn vào monitor – đấy là điều quan trọng cho loại phim này - nếu bạn theo kịp tinh thần và nếu bạn đặt mình chính là khán giả ngay tại đó – tức là bạn đã làm được điều muốn làm.

Tuy nhiên, chúng tôi vẫn hiểu thách thức lớn của cả đoàn là gì? - Chúng tôi luôn biết rằng các trải nghiệm của chúng tôi không thấm bao nhiêu so với những gì mọi người đã trải qua vào năm 1940. Ý tưởng đằng sau Dunkirk mà chúng tôi đang cố gắng để vượt qua là nó không phải nói về cá nhân anh hùng mà là chủ nghĩa anh hùng cộng đồng. Đó cũng chính là điều làm cho câu chuyện trở nên độc đáo và là lý do tại sao tôi nghĩ nó luôn là đặc điểm chung về người Anh. Tất nhiên, ở một khía cạnh nào đó, động cơ cá nhân vẫn tồn tại. Và khái niệm cơ bản chính là bất chấp tất cả để được về nhà!

Harry Styles là ca sĩ chủ chốt của nhóm nhạc One Direction trước đây. Anh hiện mới bắt đầu sự nghiệp solo, và lấn sân sang diễn xuất. Dunkirk đánh dấu lần đầu tiên xuất hiện trên màn ảnh rộng của Styles

Về diễn viên trẻ Harry Styles. Tôi cũng biết cậu ấy là một ngôi sao nhưng không biết cậu ấy nổi tiếng cỡ nào, cho đến khi được nghe con gái “bổ túc” kiến thức. Bọn trẻ nhà tôi đã nói về cậu ấy rất nhiều nhưng sự thật tôi chọn Harry vào phim vì cậu ấy phù hợp với nhân vật chứ không phải điều gì khác.

	Dunkirk sẽ là phim thành công nhất của Christopher Nolan?
	Những con số ấn tượng tạo nên phép màu 'Cuộc di tản Dunkirk'