Ngôi sao xanh Cánh diều vàng Bông sen vàng Haniff Oscar Cannes Venice

‘Joker’ - Tên hề tội ác khởi nguồn từ sự thực tàn nhẫn và vô cảm

(TGĐA) - Tựa phim mới nhất đến từ vũ trụ DC của Warner Bros đã trả lời người xem bản chất của tội ác của "hoàng tử hề" Joker được hình thành từ đâu?

	'Joker' có đang 'hạ bệ' hình tượng Batman?
	'Joker' bị đả kích vì quá bạo lực, Joaquin Phoenix không phủ nhận, đạo diễn Todd Phillips nói 'phim là lời tuyên bố về tình yêu...'

Joker hiện vẫn đang đứng giữa tâm bão của dư luận, với nhiều ý kiến trái chiều như cho rằng phim cảm thông với tên sát nhân điên loạn lừng danh nhất lịch sử truyện tranh, có khả năng trở thành nguồn cảm hứng cho những tên sát nhân khác ngoài đời thực.

Nhưng những tiếng xì xào ấy trên thực tế càng khiến đứa con cưng của Warner Bros và DC được mong đợi. Các phòng chiếu phim chật kín người xem. Ai cũng háo hức được thấy sự xuất hiện của "hoàng tử tội ác" trên màn ảnh - một nhân vật đã để lại quá nhiều dấu ấn sâu đậm qua nhiều thập kỷ qua nhờ tài năng của nhiều tên tuổi huyền thoại như Heath Ledger, Jack Nicholson, Caesar Romero …

Còn với Joaquin Phoenix, người xem nhận được là một bộ phim vô cùng thỏa đáng về nguồn gốc của một siêu tội phạm nhưng không phải không có cái nhìn chính diện vào sự thật trần trụi đang hiện hữu xung quanh ta.

joker ten he toi ac khoi nguon tu thuc su tan nhan va vo cam

Cảnh trong phim Joker

Gã hề đáng thương "chới với" giữa Gotham suy đồi

Nếu trong The Dark Knight, Joker là ông trùm tội phạm, thì trong phiên bản mới nhất này, hắn ta chỉ là Arthur Fleck (Joaquin Phoenix) - một nghệ sĩ hề kiếm sống trên đường phố Gotham. Gầy gò, yếu đuối và tâm lý không ổn định, Arthur chẳng hề giống một siêu quái ác làm khiếp đảm người dân Gotham. Ngược lại, hắn thuộc thành phần dễ bị tổn thương nhất và là con mồi của kẻ mạnh.

Xã hội ấy nhìn căn bệnh của Joker và tiếng cười thiếu kiểm soát ấy của hắn là biểu hiện của kẻ yếu, biến hắn thành nạn nhân của mọi sự hành hạ và đánh đập, chẳng có lấy một chút nhỏ nhoi cảm thông, giống như một câu nói trong phim: "Tại sao cứ phải bắt kẻ tâm thần phải cư xử bình thường?".

Tiếng cười biến Arthur thành một kẻ dị biệt, thành mục tiêu của những tên côn đồ ngay từ cảnh đầu

Thomas Wayne (Brett Cullen) từ một người vỗn dĩ được ái mộ qua các phim trước, nay đại diện cho những gã tư bản giàu có và quyền lực, khinh bỉ và không ngần gại gọi kẻ như Arthur là hèn hạ, làm ô nhiễm xã hội. Ngoài ra phim vẫn còn bỏ ngỏ, chưa bao giờ đưa một câu trả lời rõ ràng về mối quan hệ giữa Thomas Wayne và Penny Fleck (Frances Conroy) - mẹ của Arthur. Liệu có phải ông là người đã tống bà vào trại thương điên để chối từ sự tồn tại của đứa con hoang Arthur, hay bà Fleck đã tưởng tượng ra một mối tình chưa bao giờ tồn tại với tỷ phú giàu nhất Gotham? Đang có giả thiết với địa vị và ảnh hưởng của mình, Wayne hoàn toàn có khả năng làm điều ấy nếu muốn nhưng dù thế nào, nó cũng là mục đích của đạo diễn để kích thích bản ngã tiềm ẩn bên trong gã hề.

Bản ngã kinh hoàng được đánh thức

Wayne và Murray không phải là kẻ côn đồ thích động tay chân, họ đại diện cho sự ô uế, tham nhũng hoành hành hiện diện khắp nơi ở Gotham, tạo nên vết rạn nứt qua lời miệt thị giữa tầng lớp giàu nứt đố đổ vách với dân lao động không đủ tiền sống qua ngày như Arthur hay bà mẹ đơn thân Sophie (Zazie Beetz). Vì lẽ ấy không ai rơi nước mắt khi Arthur bắn chết 3 tên côn đồ mặc vest bảnh bao rồi tôn vinh hắn như người hùng, thành biểu tượng cho phong trào làm náo loạn Gotham.

Lời ca tụng là thứ mà Arthur luôn kiếm tìm vì vốn dĩ ước mơ lớn nhất đời hắn là trở thành một diễn viên hài độc thoại. Hắn chăm chỉ đi xem người khác diễn, ghi chép đầy đủ mảng miếng, mong đợi ngày được thể hiện, trong đầu thì lúc nào cũng nghĩ rằng mình sinh ra để mang lại niềm vui. Vậy mà trong một ngày tồi tệ bị đè nén đến mức phẫn uất, Arthur chẳng còn quan tâm tới ước mơ đó nữa, hắn chỉ cần tìm thấy sự thỏa mãn, sự công nhận với chính hắn về năng lực dù nó chẳng tốt đẹp gì.

Arthur Fleck đánh thức bản chất 'Joker' qua điệu nhảy của vở hài kịch đời hắn

Arthur có lẽ đã có thể dừng lại nhưng giống như quán tính, hạt giống tội ác nảy mầm, tạo thành chất xúc tác của định mệnh dành riêng cho những kẻ mà vốn dĩ nếu bị thế giới xua đuổi liền đứng lên phản lại thế giới. Việc hắn giết gã đồng nghiệp Randall, giết Murray ngay trên sóng truyền hình, trước đó còn giết cả mẹ mình chỉ là hệ quả khi biết được bản thân hắn đã là một "sản phẩm lỗi" ngay từ bé: bị đánh đập, bị bỏ đói rồi lớn lên, nếu mọi người xung quanh không làm hắn bầm dập thêm, không cười nhạo thì cũng chẳng biết làm gì.

Murray không chỉ được Arthur coi là thần tượng, hắn coi ông như là cha, ước muốn được một cái ôm nồng ấm, được ông khen nhưng đổi lại là gì? Ông ta bêu xấu hắn trước hàng triệu người, làm hắn chẳng thể nào còn lại chút niềm tin mỏng manh khi mẹ hắn cũng sắp ngắc ngoải.

Joker – biểu tượng tội ác sinh trong lòng xã hội rối ren

"Tao mong cái chết sẽ còn ý nghĩa hơn cuộc sống của tao" - câu nói Arthur viết trong sổ tay như một điển hình cho lối suy nghĩ của những kẻ nghèo hèn bế tắc. Bất hạnh thay, giữa một xã hội suy đồi, thối nát từng ngày như Gotham, vị bác sĩ tâm lý đã phải cay đắng thốt lên: “Thành phố này không quan tâm đến những người như tôi và anh đâu”, càng làm cho mục đích của biểu tượng Joker được sinh ra rõ nét. Những kẻ bị sát hại trên tàu điện ngầm kia nếu là Arthur thì sao? Người ta sẽ bước qua mà chẳng hề làm trò thương tiếc trên truyền hình như lão Thomas kia.

Đó là lý do Arthur không muốn tự kết liễu cuộc đời hoặc chí ít, hắn cũng muốn bắt Gotham phải hứng chịu bản giao hưởng của sự chết chóc với những nốt trầm bổng giữa biển lửa, tiễn đưa tên hề yếu đuối để nhường chỗ cho Joker - sự hoàn thiện được cộng hưởng của nỗi bất hạnh cộng thêm chất thú tính.

Tuân Tử - học trò của Khổng Tử từng nói "Nhân chi sơ tính bản ác", con người sinh ra vốn dĩ là ác, có được thiện là do quá trình bồi dưỡng, giáo dục mà có. Nếu như con người cứ phát triển theo dục vọng thì mối quan hệ giữa người và người sẽ phát sinh ra tranh đấu và tạo nên một xã hội hỗn loạn. Từ đó qua phim Joker, nhất là cảnh cuối, ta mới nhận ra, chắc chắn đang có rất nhiều Joker chuẩn bị được sinh ra hàng ngày ở đời thực qua sự vô cảm, lạnh lùng, tàn nhẫn ...