(TGĐA) - Vasili Shukshin và Lidiya Fedoseyeva là một trong những cặp vợ chồng “xứng đôi vừa lứa” nhất trong nền Điện ảnh Nga-Xô Viết. Khi hai người “đầu mày cuối mắt” trên trường quay Vasili Shukshin 35 tuổi, còn Lidiya Fedoseyeva 26. Vào thời điểm ấy, cả hai đều đã trải qua một lần đò.
Cuộc gặp gỡ đầu tiên
Như sau này chính nữ diễn viên L. Fedoseyeva kể lại, Shukshin là người đàn ông đầu tiên trong đời bà đã tặng bà một bó hoa. Hoa đồng nội - L. Fedoseyeva nhấn mạnh. Họ cùng đáp xe tới địa điểm quay tại Crưm. Xe dừng, Shukshin kịp hái một bó hoa đồng nội giấu sau vạt áo măng tô. Chàng đã mang tới tặng nàng bó hoa này, khi nàng còn lại một mình trên xe. Trước đó, hai người đã cùng ngồi trên một chuyến xe lửa khởi hành từ Moskva. Còn trước đó nữa, khi L.Fedoseyeva được biết người đóng cặp với mình sẽ là Shukshin, nữ diễn viên cũng thấy “bình thường thôi”.
V. Shukshin và L. Fedoseyeva |
Thực ra thì hai người biết nhau cách đó cả 10 năm khi L. Fedoseyeva là cô nữ sinh năm thứ nhất Khoa diễn viên tại Trường Đại học Quốc gia Điện ảnh (gọi tắt là VGIK). V. Shukshin là sinh viên lớp trên. Học hết phổ thông, V. Shukshin làm nghĩa vụ quân sự, phục vụ trong Hải quân 3 năm, sau đó đã kịp làm hiệu trưởng của một ngôi trường tại làng Sroskin, thuộc vùng Altai quê hương anh.
Ở trường đại học, giữa hai người đã từng xảy ra bất hòa. V. Shukshin coi cô sinh viên trẻ L.Fedoseyeva có phần yếu đuối và cũng không quan tâm gì nhiều. Nói chung là, hồi ức của hai người có những vết tối. Tất nhiên, về sau này nhiều lần L.Fedoseyeva nghe thấy mọi người nhắc tới tên V.Shukshin.
Những truyện ngắn, truyện vừa của V.Shukshin được đăng trên các tạp chí văn học trung ương. V. Shukshin cũng đóng một số bộ phim. Trong bộ phim Hai Phedor - phim đầu tiên của diễn viên V.Shukshin, anh sắm vai một sinh viên. Còn tập truyện đầu tiên của V.Shukshin mang tên “Những người làng” xuất hiện một năm trước khi V.Shukshin tặng bó hoa đồng nội cho L.Fedoseyeva.
Đấy là những gì bắt đầu làm rung lắc trái tim L.Fedoseyeva.
Hoa Calina đỏ - Định mệnh
V. Shukshin và L. Fedoseyeva sắm vai chính trong bộ phim Hoa Calina đỏ |
Vào thời điểm ấy V.Shukshin đã là nhà văn khá có tiếng tăm, nhưng trên chuyến xe lửa ông vẫn ngồi trong toa bình thường dành cho diễn viên, chứ không ngồi trong toa dành riêng cho “khách đặc biệt”. Nhà văn kiêm đạo diễn cũng vui vẻ cười đùa, hát xướng với mọi người. L.Fedoseyeva cất tiếng hát bài “Hoa calina đỏ”, V.Shukshin hòa giọng hát theo. Khi mọi người chuẩn bị gối mền đi ngủ, V.Shukshin trở về toa của mình rồi quay lại ngay. Chàng và Nàng thì thầm trò chuyện qua đêm. Nàng nói ít, chàng - theo thói quen của nhà văn, hỏi nàng về những năm tháng tuổi ấu thơ, tuổi thanh niên của nàng...
L. Fedoseyeva lớn lên tại một khu tập thể ở thành phố Leningrad. Bà đã sống qua những tháng ngày thành phố bị bọn phát xít bao vây. Năng khiếu nghệ thuật ở bà bộc lộ rất sớm. Ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường trung học, cô nữ sinh tham gia nhóm kịch của Câu lạc Bộ Điện ảnh. Ít lâu sau L.Fedoseyeva tham gia những vai phụ trong hai bộ phim Maxim Perepelisa và Hai sỹ quan. Thi đỗ vào trường VIGK, L.Fedoseyeva kết hôn với người chồng đầu là diễn viên Viatseslav Voronin, nhưng cuộc hôn nhân này không bền. Hai người sinh một con gái, đặt tên là Naschia.
Poster phim Hoa calina đỏ của hai vợ chồng V. Shukshin và L. Fedoseyeva |
Với người vợ đầu, Viktoria Sopronnova, V.Shukshin cũng có một cô con gái tên gọi Kachia. Bà là biên tập viên của một trong những tạp chí văn học mà V.Shukshin thường gửi bài tới. Hai người làm quen trong một lần trò chuyện quanh một truyện vừa của tác giả. Cuộc hôn nhân này không đăng ký giá thú.
Trong cuộc hôn nhân lần thứ hai, V.Shukshin và L. Fedoseyeva sinh được 2 con gái - Masa và Olia. Nhà văn, đạo diễn V.Shukshin rất quan tâm và thương yêu cô con gái với người vợ đầu. Rất lâu sau này, khi đã có chồng con, trong căn nhà của cô con Kachia vẫn treo bức ảnh của V.Shukshin.
Tổ ấm gia đình
Trở lại với cuộc tình của cặp đôi V.Shukshin với L. Fedoseyeva …
Sukshin với hai cô con gái Masa và Olia |
Có một lần, V.Shukshin trao cho L. Fedoseyeva chiếc chìa khóa căn hộ độc thân bé xíu của mình. Dù đã là người khá nổi tiếng nhưng V. Shukshin phải khá vất vả mới có được hộ khẩu và một chỗ ở tại Moskva. Sau khi tốt nghiệp VGIK 10 năm, V. Shukshin sống vạ vật, nay đây mai đó. Ngủ qua đêm tại các nhà ga, tá túc ở nhà bạn hữu, trèo qua cửa sổ vào ngủ tại những căn phòng chưa có sinh viên ở trong ký túc xá trường VGIK… Tài sản bất ly thân của vị nhà văn kiêm đạo diễn này là chiếc cặp chật căng đủ loại bản thảo…
Khi nhận được khoản nhuận bút đáng kể đầu tiên, V. Shukshin mua một căn nhà tại quê hương Aitai cho mẹ. Tại đó, tự tay ông xây một cái buồng tắm. Còn tại căn hộ ở Moskva vẫn chỉ có một tấm nệm trải trên sàn nhà. Cô con gái Masa kể lại, những thứ đồ gỗ đầu tiên V. Shukshin đã mua tại cửa hàng “Thế giới giành cho trẻ em”. Đó là một chiếc bàn và hai cái ghế nhỏ xíu. Sau khi hai cô con gái chào đời, V. Shukshin và L. Fedoseyeva vẫn sống trong căn hộ một phòng như thế. Chờ lúc hai cô con gái đã ngủ, V. Shukshin xách cái máy chữ vào toa-let. Nhà văn kê một tấm gỗ lên đùi làm bàn viết.
Nơi ở và cung cách sinh hoạt như vậy gia đình V. Shukshin và L. Fedoseyeva thích nghi cả chục năm nữa mới được chuyển qua một căn hộ khác - 4 phòng tại khu trung tâm ở Moskva. Nửa thế kỷ sau ngày V. Shukshin từ trần, L. Fedoseyeva và hai cô con gái vẫn chăm nom, săn sóc căn hộ này như một tổ ấm, tràn ngập kỷ niệm, không một nơi nào khác sánh được…
Nhà văn đạo diễn Vasili Shukshin |
Chết trên màn ảnh và trong cuộc đời
“Liên minh” trong tình yêu giữa hai người dần dà biến thành “liên minh” trong sáng tác. Trong hai bộ phim nổi tiếng nhất mà V.Shukshin làm đạo diễn: Bếp và Lò sưởi và Hoa calina đỏ, V.Shukshin dành vai nữ chính cho L.Fedoseyeva và ngoài công việc của một đạo diễn ra, V.Shukshin cũng sắm luôn vai nam chính. Sự ăn ý giữa hai người đến độ thiên hạ coi như là một sự tất nhiên, không cần bàn cãi.
Cũng nói luôn, cái tít phim Hoa calina đỏ là do L.Fedoseyeva nghĩ ra. Đó là truyện vừa V.Shukshin viết trong thời gian nằm ở bệnh viện điều trị bệnh đau dạ dày- hậu quả của thời gian phục vụ trong hải quân. Người đầu tiên V.Shukshin đưa đọc chính là bà vợ. Câu chuyện kể về một cựu tù nhân đã gây cho L.Fedoseyeva những ấn tượng quá mạnh, đến nỗi suốt đêm bà khóc không thể nào nhắm mắt. Phim Hoa calina đỏ được người xem nồng nhiệt đón nhận. L.Fedoseyeva nhớ lại, khi V.Shukshin - nhân vật chết trên trường quay, cả đội làm phim nức nở khóc. Còn khi lồng tiếng trường đoạn này, nữ diễn viên L.Fedoseyeva bỗng gào lên nức nở.
V. Shukshin và L. Fedoseyeva (phải) tham gia trong một chương trình trò chơi trên truyền hình |
Nhà văn, đạo diễn tài năng Vassili Shukshin trút hơi thở cuối ở tuổi 45, vào một ngày mùa thu khi ông đang sắm một trong những vai chính trong phim Họ chiến đấu vì Tổ Quốc của đạo diễn Sergey Bondarchuk. Cũng cần nói thêm, ở thời điểm ấy bộ phim Hoa calina đỏ của hai vợ chồng V.Shukshin và L.Fedoseyeva đạt kỷ lục doanh thu cao nhất tại Liên Bang Xô Viết.
L. Fedoseyeva hồi nhớ, ngay trong đám tang, bà mẹ của V. Shukshin có khuyên L. Fedoseyeva cố ý để mọi người cùng nghe: “Con còn trẻ quá. Lo cho chồng mồ yên mà đẹp xong, con nên tìm một người đàn ông khác.” L. Fedoseyeva đã bước thêm bước nữa, sau Vassili Shukshin, nhưng mãi mãi trong cuộc đời và trên màn ảnh bà vẫn giữ tên là Fedoseyeva - Suksina.
Tô Hoàng