(TGĐA) - Đường đua Oscar năm nay trở nên nóng hơn với sự trở lại của Asghar Farhadi – đạo diễn Iran danh tiếng với những tác phẩm phong cách tối giản nhưng thấm sâu vào lòng người. Bộ phim A Hero do ông đạo diễn vừa được lọt vào danh sách đề cử rút gọn giải Oscar cho Phim nói tiếng nước ngoài.
|
“Nếu bạn đưa ra câu trả lời cho khán giả, thì đơn giản, phim của bạn sẽ kết thúc ngay trong rạp. Nhưng khi bạn đặt ra những câu hỏi, phim của bạn chắc chắn sẽ bắt đầu khi người ta xem chúng” - Asghar Farhadi.
Với phương châm làm phim đặt nặng những câu hỏi, Asghar Farhadi luôn biết làm cả thế giới say mê qua phong cách tối giản nhưng đa tầng đa nghĩa. Xem phim của ông, chúng ta được chứng kiến cả một bức tranh sinh động về đạo đức, thể chế, luật pháp, giáo dục đến gia đình, bổn phận và lòng tự trọng. Tiêu biểu nhất, có thể kể tới The Salesman (Phim Oscar nói tiếng nước ngoài hay nhất 2017), khi Asghar hoàn toàn lột tả được bản chất của thứ danh dự luôn dính chặt lấy mỗi con người trên đất nước Iran. Hay như The Past – phim là câu chuyện đơn thuần về hôn nhân, nhưng chứa đựng vô vàn những cãi vã, toan tính và những giọt nước mắt, khiến người ta bồi hồi và tự hỏi rằng hôn nhân có thực sự là chiếc lồng sắt kìm chân mỗi người? Trong tháng 12 vừa qua, khi giải Oscar lần thứ 94 công bố đề cử rút gọn cho Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất, sự trở lại của Asghar Farhadi với A Hero thực sự đã làm cho đường đua tượng vàng nóng hơn.
|
Trong phim, Amir Jadidi thủ vai vai Rahim, một người cha đã ly hôn, người vừa mới được mãn hạn tù hai ngày, nhưng phải tìm cách để trả tiền cho chủ nợ, nếu không muốn tiếp tục bị ngồi tù. Rahim là một người đàn ông có nụ cười rạng rỡ nhưng xen lẫn tuyệt vọng. Khao khát được đoàn tụ với bạn gái, người chị và người con trai mắc chứng khó nói của mình vẫn thôi thúc Rahim tin vào một phép màu nào đó để thoát khỏi cảnh bi đát. Trong hai ngày được tự do, anh ta và gia đình nảy ra một kế hoạch điên rồ để cố gắng thuyết phục chủ nợ nương tay. Cho đến khi mọi thứ bị vượt ngoài tầm kiểm soát, khi mạng xã hội đóng vai trò là một phần quan trọng trong câu chuyện phơi bày cạm bẫy của việc thao túng truyền thông, trong chế độ đàn áp người dân mà chính quyền Iran đang áp dụng.
Các nhà tù là một trong những biểu tượng tương đối quan trọng của điện ảnh Iran đương đại, vừa là nơi quá tải của của vô số hình phạt, vừa là nơi giam giữ ẩn dụ cho một xã hội khắc nghiệt. Với A Hero, nhà tù là một cái lồng mở, hay nói đúng hơn là một chiếc xe buýt, khi tầng lớp lao động có thể lên xuống liên tục và ngày ngày bị ăn mòn bởi nó.
|
Chia sẻ về thực trạng này, Asghar Farhadi nói rằng: “Nếu bạn nợ ai đó tiền và họ nộp đơn khiếu nại, thì bạn có thể bị đi tù. Nhưng ngày sau, nếu họ nói rằng họ không muốn tiền, thì bạn hoàn toàn tự do. Nó cũng áp dụng cho tội giết người: nếu gia đình của nạn nhân quyết định tha thứ cho kẻ giết người, anh ta có thể được ra tù. Đó là một hệ thống được thúc đẩy bởi sự tức giận và thành kiến. Thông qua những cảm xúc này, bạn phải đưa ra quyết định quan trọng về số phận của một người nào đó. Thật không công bằng”.
Với nhân vật chính Rahim, cảm giác bị trói buộc bởi nhà tù tăm tối đã tác động tới lương tâm của anh ta, khi Rahim nhặt được một chiếc túi xách chứa đầy những đồng tiền vàng. Không thể bán vì giá trị quá thấp, anh ta ngay lập tức dàn dựng một kế hoạch chi tiết, đầu tiên là đi dán tờ rơi để trả lại cho chủ nhân là người phụ nữ đáng thương. Hành động đơn giản này lại khiến với Rahim trở thành một “anh hùng”, đưa anh ta lên tin tức thời sự và biến Rahim thành ngôi sao trên mạng xã hội. Đến ngay nhà tù đã từng hành hạ Rahim cũng lật mặt như “bánh tráng”, công khai những thói quen tốt của Rahim trước truyền thông nhằm che đậy một vụ tự tử xấu xí. Một quỹ từ thiện còn được thành lâp để quyên góp tiền cho người anh hùng mới này. Rahim cũng không ngần ngại dùng đứa con trai kém cỏi, nói lắp của mình để lấy lòng công chúng.
|
Asghar Farhadi luôn phát huy hiệu quả biệt tài của ông trong cách dàn dựng, cho thấy những gì xảy ra trong một xã hội ảm đạm, nhưng hoàn toàn có thể nâng tầm những người bình thường trở thành phi thường. Như thường lệ, ông vẫn thúc đẩy chúng ta tự đặt ra vấn đề, rằng giữa làm việc tốt và không làm việc xấu, liệu có gì khác nhau? Và dĩ nhiên giữa làn ranh mỏng manh đấy, một con người bị xã hội đầy đọa về bế tắc như Rahim đã không thể trụ vững, để bản thân trượt dài trong những dối trá và lấp liếm mà anh ta cùng với gia đình bày ra trước công chúng.
Câu chuyện của Rahim phần nào làm ta nhớ tới người hùng Nguyễn Ngọc Mạnh tay không đỡ em bé gái từ tầng 12 xuống. Nhưng thay vì tỉnh táo và nhận ra đâu mới là điểm dừng, Rahim đã không thể thắng nối thứ ảo vọng xuất hiện chớp nhoáng trong cuộc đời – được đạo diễn thể hiện với nhịp phim chậm rãi ban đầu, nhưng càng về sau lại giống với quả bóng nước đang căng dần, trở nên kịch tính hơn. Cách Rahim lao vào cuộc chơi, chống lại nó và cố gắng thoát khỏi vòng xoáy của những quyết định tồi tệ, càng làm cho mọi thứ bế tắc và rối tung hơn, nhất là khi Rahim buộc phải nhờ đến bạn gái đóng giả người phụ nữ mà anh nhặt được chiếc túi khi cảnh sát tới điều tra.
Nói về ý tưởng bộ phim, Asghar Farhadi chia sẻ khi đem A Hero đi dự thi tại Liên hoan Phim Cannes năm vừa rồi: “Tôi không biết nhiều về mạng xã hội. Khi tôi phát triển nhiều khía của nó thì nhận ra rằng, đây là một thứ có sức lan tỏa mạnh mẽ trong mọi xã hội trên khắp thế giới ngày nay. Nó đã trở thành một công cụ giao tiếp mạnh mẽ và không có biên giới”.
Cách đây không lâu, chính Taraneh Alidoosti - ngôi sao phim The Salesman có nguy cơ phải ngồi tù sau khi cô chia sẻ một đoạn video trên Twitter về cảnh một thành viên trong đội cảnh sát mặc thường phục của Iran lăng mạ và tấn công một phụ nữ trên phố vì không đội khăn trùm đầu. Chia sẻ về điều này, Asghar Farhadi cho hay: “Điều này liên quan đến thực tế rằng Iran là một quốc gia đàn áp mà bạn không có quyền tự do lên tiếng và nói những gì bạn nghĩ”.
|
|
|
Cũng theo ông, mọi người đang sử dụng mạng xã hội như một cơ hội cuối cùng, lên tiếng và kết nối về những vấn đề mà họ cảm thấy đã bị kìm nén. Nhưng với những gì người xem được thấy trong A Hero, nhờ vậy mà mạng xã hội cũng nhanh chóng trở thành một công cụ thao túng của chính quyền và người dân hoàn toàn giống như những con tốt thí kiểu như nhân vật Rahim.
Tuy nhiên Asghar Farhadi không làm cho A Hero mô tả về Iran như một thể chế chính trị với xu hướng tách biệt khỏi thế giới, mà thông qua chủ đề truyền thông và mạng xã hội, tác phẩm thêm một lần nữa ghi dấu ấn đậm nét trong mắt bạn bè quốc tế, khiến người người suy ngẫm và xứng đáng trở thành một ứng cử viên nặng ký cho tượng vàng Oscar.
Lễ trao giải Oscar lần thứ 94 do Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh tổ chức nhằm vinh danh các tác phẩm điện ảnh xuất sắc nhất được công chiếu bắt đầu từ tháng 3 năm 2021 đến đầu năm 2022, và dự kiến diễn ra tại Nhà hát Dolby ở Hollywood, Los Angeles, California vào ngày 27 tháng 3 năm 2022. |
'Spider-Man: No way home' nhận đề cử Oscar kỹ xảo và chính thức ra mắt khán giả Hà Nội vào hôm nay (TGĐA) - Không chỉ thành công về mặt doanh thu mà Spider-Man: No way home ... |
Oscar 2022: Cứu vãn ‘rating’, ABC tiết lộ chương trình năm nay sẽ có người dẫn chính (TGĐA) - ABC mới đây thông báo Oscar 2022 sẽ có người dẫn chính sau ... |
Tom Holland sẽ là host cho lễ trao giải Oscar 2022? (TGĐA) - Tom Holland chia sẻ những suy nghĩ của mình về việc đảm nhận ... |
Thu Huế