Bạn đã hiểu hết về độ 'hack não' của 'Bên trong vỏ kén vàng' hay chưa?

	Lần đầu ra mắt tại Việt Nam, 'Bên trong vỏ kén vàng' thu hút đông đảo giới chuyên môn uy tín
	Phạm Thiên Ân và hành trình từ 'Hãy tỉnh thức' đến 'Vỏ kén vàng'

Ý nghĩa của “vỏ kén vàng”

Phạm Thiên Ân có rất nhiều ý tưởng để làm nên bộ phim này, nhưng chắc chắn trong số đó không thể thiếu cuộc đời của chính anh.

“Khi còn trẻ, tôi vào Sài Gòn để học và làm việc. Không nhận ra, tôi đã dấn thân vào một cuộc chạy đua vô nghĩa, nó lặp đi lặp lại để kiếm tiền và đạt được thành công. Cuối cùng tôi đối mặt với không có gì ngoài sự thất vọng, bối rối và bất an. Để thoát khỏi, tôi cảm thấy cần phải trở nên sáng suốt hơn, trở thành một con người mới và sống thật với chính mình. Tôi phải đấu tranh chống lại những cám dỗ trống rỗng ngay từ đầu đã lôi kéo tôi vào vòng tròn bất tận này” – Phạm Thiên Ân chia sẻ.

Bên trong vỏ kén vàng - bộ phim thắng giải Caméra d'Or tại LHP Cannes 2023

Thế nên, không khó để nhận ra hình ảnh của vị đạo diễn hiện thân trong nhân vật chính tên Thiện. Anh ta sống cuộc đời hờ hững với mọi thứ, gần như chẳng nở một nụ cười dù là gặp bạn bè, được cô gái xinh đẹp trong tiệm massage chăm sóc tận tình, hay làm công việc dựng phim đám tang đám cưới.

Phần đầu phim chỉ xoay quanh cuộc sống hàng ngày của Thiện với những cảnh quay chậm rãi đến khó chịu, màu sắc u tối, nhạt nhòa và không có lấy âm thanh rộn rã nào. Thiện đích thị là đang sống trong “vỏ kén”, đó là vỏ bọc của cuộc sống hiện đại hối hả, lôi kéo con người vào một vòng tròn bất tận, cuộc chạy đua với tiền bạc, danh vọng. Con nhộng bên trong giống như linh hồn của một người. Ý kiến khác thì nói rằng, “vỏ kén vàng” tựa như cõi tạm. Dù trần gian là cõi tạm, hàng ngày phải đối diện nhiều rủi ro, phiền não nhưng ta cứ phải sống và giam giữ linh hồn như những con nhộng ở trong vỏ.

Nhân vật chính tên Thiện luôn giữ trạng thái chán chường, mỏi mệt

Sau đó Thiện gặp một biến cố, không rõ là khiến anh ta buồn hay không, khi người chị dâu tên Hạnh không may qua đời, bỏ lại đứa con tên Đạo. Thiện mang linh cữu của chị dâu và Đạo trở về quê nhà, cũng như đi tìm người anh trai Tâm.

Nhiều người cho rằng, Phạm Thiên Ân chỉ chăm chăm phô diễn những cảnh quay mang đậm chất arthouse nhưng không có lấy một thông điệp xuyên suốt, một sự gợi mở nào cho khán giả. Nhưng người viết không cho là vậy bởi ngay từ cách đặt tên nhân vật, vị đạo diễn đã có dụng ý độc đáo. Khi cái “Thiện” bị lung lay, sẽ không còn “Hạnh” phúc nên cần phải tìm về với “Đạo”, lúc đó dường như “Tâm” mới xuất hiện.

Cảnh quay giàu nội lực nhưng “thách thức” khán giả

Hành trình trở về quê hương khiến con người Thiện có nhiều biến chuyển, nhưng để có câu trả lời rằng anh ta tìm thấy đức tin hay chưa, người xem buộc mình phải đăm chiêu vào những cảnh phim thách thức độ kiên nhẫn, với ngôn ngữ điện ảnh thanh khiết, trong trẻo và vô cùng hiếm gặp trong điện ảnh Việt hiện giờ.

Phần sau tác phẩm, các cú máy vẫn cứ rề rà và uể oải như vậy nhưng cảm tưởng đã có chuyển động một chút, lúc thì xoay hay chạy theo thật nhẹ nhàng chuyển động của Thiện và các nhân vật khác. Lúc lại “bỏ quên” cả Thiện để tập trung vào thứ gì đó hết sức hữu hình, đó có thể ánh sáng, bóng tối, chiếc lá, những giọt sương, hay những vật phẩm công giáo. Cảm giác như máy quay cũng có “tri giác”, mệt mỏi với Thiện và gợi ý cho anh ta lẫn khán giả hãy cố gắng quan sát và coi cuộc hành trình này giống như đang “thiền” ở một thế giới chỉ có nước chảy mây trôi.

Bộ phim sử dụng những cảnh quay chậm rãi đến khó chịu

Đơn cử như cảnh phim Thiện trò chuyện với ông già làm nghề khâm liệm. Máy quay hướng ra xa và tập trung vào một khoảng tối tù mù. Nhưng khi Thiện và ông già đó trò chuyện gần gũi và hiểu nhau hơn, khoảng tối đó dần biết mất và hai nhân vật hiện ra, cho thấy Thiện dường như đã tìm thấy gì đó qua những câu chuyện mà anh anh ta tiếp nhận, khi một người đã sống gần cả cuộc đời như ông già làm nghề khâm liệm cũng phải có đức tin để tồn tại

Một chi tiết ấn tượng khác, là khi Thiện gặp lại người yêu cũ là Thảo nhưng trong sự bao bọc của chiếc áo nữ tu. Khoảnh cách giữa hai người được mô tả rõ rệt khi Thảo đứng giữa khung trời rộng mở, Thiện khuất sau cánh cửa khép hờ. Điều này phải chăng như muốn nói Thảo là người có đức tin và trưởng thành hơn anh chàng Thiện?

Thảo là người có đức tin và trưởng thành hơn Thiện?

Cảnh phim sau đó cũng ấn tượng chẳng kém, là khi Thiện tỉnh dậy sau một đêm hát hò cuồng nhiệt vì thất tình tại quán karaoke, hình ảnh Thiện phản chiếu qua tấm gương lấp lánh, bởi anh thực sự muốn tỉnh giấc trong cái “vỏ kén” xa hoa phù phiếm và muốn biết câu trả lời mình là ai. Tiếp đến Thiện phóng xe băng băng trên đường lúc sáng tinh mơ, máy quay thu về góc nhìn thứ nhất, không có một chút tiếng động để khiến khán giả và Thiện như hòa làm một. Sau những phút giây mỏi mệt ở hồi một, Thiện và người xem giờ đây không còn khoảng cách, cùng nhau khẩn trương đi tìm đức tin.

Phạm Thiên Ân từng nói rằng: “Gia đình tôi theo Công giáo, sống cạnh một nhà thờ nên Công giáo ảnh hưởng tới tôi rất nhiều”. Trong sách Giáo lý Hội thánh Công giáo đã viết như sau: “Thiên đàng là cuộc sống viên mãn vì được hiệp thông trong sự sống và tình yêu với Thiên Chúa Ba Ngôi, với Đức Trinh Nữ Ma-ri-a, với các thiên thần và các thánh. Thiên đàng là mục đích tối hậu và là sự hiện thực các nguyện vọng sâu xa nhất của con người, là tình trạng hạnh phúc tuyệt hảo và chung cuộc”.

Hiểu được người bạn nối khố của mình, nhà quay phim Đinh Duy Hưng đã tạo nên nhiều cảnh “tĩnh” có tư duy mỹ học rất cao về phong cảnh, tựa như những tác phẩm tranh thời kỳ Phục Hưng để để tạo ra “thiên đàng” giữa trần gian, thứ có lẽ chỉ xuất hiện khi Thiện bắt đầu “giác ngộ”. Khi nhìn thấy được sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa nghệ thuật quay phim và kể chuyện ở Bên trong vỏ kén vàng, ắt hẳn chúng ta cũng sẽ cảm thấy hạnh phúc, giống như được “thoát xác” đi tới thế giới nào đó.

Cảnh quay có tính duy mỹ rất cao

Được biết, phim còn ứng dụng kỹ thuật “Foley” để tạo hiệu ứng âm thanh chân thực và sống động, đây là thủ pháp nghệ thuật tinh tế và người thực hiện được gọi là nghệ sĩ làm tiếng động, họ thu âm thanh ngay khi ghi hình diễn viên, với những đạo cụ ngay ở phim trường, từ tiếng bước chân, tiếng gió, cho tới tiếng nước chảy. Điều này góp phần nâng tầm trải nghiệm, đem lại những gì thuần khiết nhất và sống động cho khán giả.

Nếu bộ phim của Phạm Thiên Ân là về hành trình đi tìm linh hồn, thì chủ yếu mọi thứ tập trung vào hành trình "đi tìm" đó. Nhờ đó mà phim lựa chọn cách kết thúc một vài tuyến truyện theo kiểu mở. Thiện có tìm được anh trai không, chuyện gì đã xảy ra với Tâm, Thiện và Thảo có quay lại với nhau, hay liệu tương lai của Đạo sẽ thế nào…? Phải chăng Chúa cũng đã sắp đặt hết nên dù thế nào, hãy để cuộc sống vẫn cứ tiếp diễn.

“Thông qua bộ phim này, ngoài ý nghĩa về mục đích sống, việc phát triển đức tin của nhân vật là điều tôi muốn nhấn mạnh. Bộ phim vẫn giữ đặc thù về tôn giáo nhưng tôi muốn mang đến một góc nhìn tự nhiên mà những người không theo đạo cũng cảm nhận được” – Đạo diễn Phạm Thiên Ân.

	8 phim ra rạp của CGV trong tháng 8
	Lần đầu ra mắt tại Việt Nam, 'Bên trong vỏ kén vàng' thu hút đông đảo giới chuyên môn uy tín