| Drive My Car - Bộ phim vừa mang về giải Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất | |
Drive My Car dựa trên truyện ngắn cùng tên trích trong cuốn Man Without Woman của nhà văn lừng danh Haruki Murakami. Khi bắt đầu thưởng thức bộ phim của Ryusuke Hamaguchi, tôi thừa nhận mình không phải là một fan của Haruki, cũng chưa từng tiếp cận sâu với những chất liệu văn học mà ông đã làm say mê hàng triệu độc giả, nên thứ ấn tượng với tôi là ngôn ngữ điện ảnh đẹp mê hồn và thấm thía mà Drive My Car truyền tải.
Chuyện phim xoay quanh Yûsuke Kafuku (Hidetoshi Nishijima), diễn viên kịch có cuộc sống êm ả với vợ anh là Oto (Reika Kirishima), nhà soạn kịch luôn hỗ trợ chồng trong cuộc sống lẫn công việc. Bề ngoài họ là cặp vợ chồng hạnh phúc đã sống với nhau 20 năm, nhưng giữa Yûsuke và vợ dần có những khoảnh cách không thể diễn tả bằng lời, kể từ khi họ mất đi đứa con gái 4 tuổi. Ngoài những cuộc làm tình, cách duy nhất để Yûsuke thấu hiểu vợ chính là những câu chuyện hết sức lạ lùng cô nghĩ ra và kể lại cho anh sau những cuộc mây mưa. Lúc thì là chuyện về kiếp trước mình là loài cá “mút đá”, hoặc về một nữ sinh yêu thầm bạn trong lớp và thường lén đến nhà cậu ta để lấy đi món gì đó hoặc bỏ lại thứ gì đó từ cô ấy, đó có thể là cái quần lót hoặc băng vệ sinh mới, hoặc thủ dâm trên giường ngủ của cậu ta.
| Khoảng cách tồn tại giữa đôi vợ chồng sống chung 20 năm | |
Còn phía về phía Yûsuke, anh luôn tỏ ra dửng dưng và thờ ơ với những ước muốn sâu thẳm của vợ, kể cả có về nhà và chứng kiến Oto đang lên giường với một gã khác, anh cũng chỉ lẳng lặng quay đi. Cho tới một ngày Yûsuke đi làm về trong một đêm muộn, anh chứng kiến Oto nằm vật ra sàn và vĩnh viễn ra đi…
Chiếc xe Saab – biểu tượng của sự trốn tránh và xa rời?
Ngay từ đầu, hình ảnh chiếc xe Saab của nhân vật Yûsuke băng băng trên những cung đường đã là cái gì đó rất ấn tượng, góc máy từ cận cảnh đến xa dần, men theo từng đoạn đường mà Yûsuke đi qua. Trong xe, anh vẫn giữ thói quen luyện đọc kịch bản từ giọng nói được thu sẵn bởi vợ mình. Có thể nhận thấy, trạng thái của Yûsuke lúc ở trên xe và ở nhà hoàn toàn khác nhau, anh đối đáp và trả lời vợ một cách bình thản, như chưa từng xảy ra cú sốc năm ấy. Lúc ở trên xe tự luyện lời thoại một mình, Yûsuke mới thể hiện ra bộ mặt căng thẳng, giống như một sự trốn tránh thực tại.
| Chiếc xe là cách để nhân vật chính trốn khỏi hiện tại | |
Ngày nay, đàn ông hiện đại thường ít để ý sự nhạy cảm của phụ nữ, hay thậm chí sợ rằng bên trong những người bạn gái, người vợ của mình đang ẩn chứa một sự bùng nổ và không dám đối mặt với điều đó. Giống như Yûsuke, anh bỏ qua mọi nỗi đau, sự cô đơn đang bao trùm lấy Oto, chỉ nghĩ rằng mỗi ngày về nhà, làm tình cùng vợ rồi hôm sau lại tỉnh dậy đi làm, thế đã là quá đủ. Thời điểm khi người vợ sống chung với anh 20 năm không còn nữa, đến lúc này bộ phim mới hiện ra credit giới thiệu sau 45 phút diễn ra phim, còn Yûsuke thì vẫn lái xe nhưng chỉ khác là kể từ giây phút này trở đi, anh mới bắt đầu hành trình tưởng như vô tận để nhìn sâu vào bản thân.
Tìm kiếm cái đích của ý nghĩa sống
Ở hồi sau của phim, con đường của Yûsuke không còn là mỗi ngày đưa vợ đi làm, rồi lại tới nhà hát để diễn kịch, mà là con đường đi tìm kiếm cho mình câu trả lời đã dằn vặt anh suốt 2 năm qua: nếu ngày đó Yûsuke trở về nhà sớm hơn, liệu Oto có ra đi mãi mãi? Một trong những điểm khởi đầu chính là việc chấp nhận cho Koji (Masaki Okada) – gã nhân tình của Oto được thủ vai trong vở kịch kinh điển Chú Vanya mà anh đang dàn dựng. Yûsuke hiểu rằng, ở Koji có thứ gì đó mà Oto đã không thể chia sẻ với mình.
| Hành trình vô tận để nhìn sâu vào bản thân | |
Tới lúc này, chiếc xe Saab từ việc đóng vai trò là thế giới riêng của Yûsuke, đã được anh chia sẻ với Koji. Cuộc nói chuyện của hai gã đàn ông được Oto yêu mến diễn ra phía ghế sau của xe, có chút gì đó rờn rợn, khó chịu, chật hẹp nhưng đầy ẩn ý, cho thấy những câu chuyện kỳ cục mà Oto kể ra không hề vô nghĩa. Oto nói rằng kiếp trước của cô ấy là con cá đó, nhưng sự thật không phải, chính Yûsuke và Koji mới là những con cá “mút đá”, họ mới là loài cá ký sinh, và Oto là loài cá bị ký sinh, những chất bổ dưỡng từ tâm hồn và thể xác của cô ấy bị những “con cá” này hút cạn, và đổi lại là cô ấy đã chết. Còn với câu chuyện nữ sinh trung học thủ dâm trên giường, có lẽ chúng ta nên tự xem phim để cảm nhận vì chính người viết bài cũng cảm thấy nghi hoặc với giả thuyết mình đưa ra. Chỉ biết rằng như lời Koji cay đắng nói với Yûsuke: “Nếu thực sự mong muốn nhìn thấu người khác, thì chỉ còn cách nhìn thật thẳng, thật sâu vào con người mình”.
| Khi chiếc xe mở cửa cho người khác ngồi lên, mọi khoảnh khắc mới bị phá vỡ | |
Bên cạnh đó, không gian chiếc xe cũng giúp cho Misaki (Tôko Miura), cô gái lái xe cho Yûsuke gần gũi và cảm thông với anh. Yûsuke đã không thể trở về nhà đúng lúc để cứu vợ mình, còn Misaki cũng đã dửng dưng đứng nhìn người mẹ từng đánh đập mình dã man chết dần trong một trận hỏa hoạn. Hình ảnh Yûsuke và Misaki đưa hai điếu thuốc đang cháy dở lên trên nóc xe, khi mà phía trước, chiếc xe Saab vẫn còn lẻ loi giữa những ánh đèn đường mới đẹp làm sao. Nó cho thấy dù hành trình tìm kiếm ý nghĩa sống của bản thân họ còn rất dài, nhưng nó sẽ không còn đáng sợ khi con người ta kết nối và tìm thấy nhau. Nếu con gái của Yûsuke và Oto vẫn còn sống, cô bé cũng đã lớn bằng với Misaki. Cuộc gặp gỡ với cô gái nhỏ nhắn, có tài lái xe điêu luyện này dường như là một câu trả lời mà số phận dành cho Yûsuke, rằng dù ta có phải chịu tổn thương và mất mát không thể cứu vãn, cách tốt nhất là chấp nhận và sống tiếp.
| Hình ảnh đẹp nhất trong phim | |
| Nhịp phim chậm rãi nhưng thấm thía trong từng phút giây | |
Ngoài ra thì bộ phim này có những thâm ý hết sức độc đáo trong chi tiết chọn quốc gia cho những người tham gia vở kịch Chú Vanya. Yûsuke và Koji là người Nhật, thể hiện sự phân ly thành 2 bản tính của một bản thể. Koji cũng chỉ là hình ảnh lúc trước của Yûsuke, không hề rụt rè với những cảm xúc bị chôn giấu mà thể hiện bản năng xác thịt mạnh mẽ. Cô gái cặp với Koji là người Đài Loan thì đóng vai cô vợ ngoại tình, còn cô gái đóng vai “cháu gái” thì là người Hàn và bị câm. Nếu hiểu rõ văn hóa Hàn hay châu Á thì ta sẽ biết hiện thực không lý tưởng và lãng mạn, như những gì hay thấy trên phim ảnh đại chúng với vai trò của phụ nữ.
“Drive My Car” dịch ra sát nghĩa là “cầm lái cho tôi”, khiến tôi liên tưởng tới cái kết của phim, khi nhân vật Misaki xuất hiện với hình ảnh tươi sáng, cùng khuôn mặt hớn hở trên chiếc xe của Yûsuke. Không rõ nhân vật chính của chúng ta đi đâu nhưng dù thế nào, anh đã dũng cảm bước tiếp khi đối mặt với quá khứ. Giờ đây trên chiếc vô lăng là Misaki, có thể cô sẽ tiếp tục hành trình của Yûsuke, hoặc là của chính mình… |