Đường tới Oscar 'khả dĩ' cho điện ảnh Việt

(TGĐA) - Oscar cho phim Việt, nếu là cách đây 10 năm hay 20 năm, đó vẫn còn là điều xa vời nhưng có lẽ sau từng ấy thời gian, đến thời điểm này chúng ta có quyền mơ về một điều gì đó ngoài tưởng tượng.

(DANAFF 2024) ‘A Girl Named Ann’- Khi góc khuất nước Nhật ‘thu bé’ lại bằng một cô gái (DANAFF 2024) ‘A Girl Named Ann’- Khi góc khuất nước Nhật ‘thu bé’ lại bằng một cô gái
Phim có nghệ sĩ Tú Oanh đóng chính tranh giải tại Liên hoan phim Venice Phim có nghệ sĩ Tú Oanh đóng chính tranh giải tại Liên hoan phim Venice

Bài viết này, tôi sẽ không muốn nhắc lại thành công của dòng phim nghệ thuật dạo gần đây của điện ảnh Việt vì mọi thứ đã nói qua nói lại rất nhiều, nhưng chắc chắn, có một thông tin buộc phải nói tới, đó là chuyên trang IndieWire mới đây đã đưa ra danh sách dự đoán những ứng cử viên "nặng ký" cho hạng mục Quay phim xuất sắc nhất của Oscar 2024, trong đó có Bên trong vỏ kén vàng (Inside yellow cocoon shell) – bộ phim từng mang về niềm tự hào cho Việt Nam khi đoạt giải Máy quay vàng tại Liên hoan phim Cannes 2023.

Riêng về Bên trong vỏ kén vàng, trang IndieWire đưa ra nhận xét về cơ hội của Phạm Thiên Ân như sau: "Bên trong vỏ kén vàng được nhà quay phim Đinh Duy Hưng quay chủ yếu bằng những cảnh quay tĩnh, dài để quan sát khách quan nhưng cũng có những cảnh quay thanh tao, nhẹ nhõm về miền quê và thiên nhiên. Bảng màu bão hòa hoặc mềm mại tùy thuộc vào tâm trạng. Một trong những điểm nổi bật là đoạn hồi tưởng gợi tình với bạn gái cũ của Thiện, Thảo trên một ban công ẩm ướt, giải thích rất nhiều về lý do anh chuyển đến Sài Gòn và tại sao cô lại phát nguyện đi tu".

Đường tới Oscar 'khả dĩ' cho điện ảnh Việt
Bên trong vỏ kén vàng được kỳ vọng với đề cử

Điều đáng nói, trong danh sách của IndieWire còn có các nhà quay phim của những bom tấn hàng đầu như Dune hay Mad Max: Furiosa. Có thể cơ hội mà Bên trong vỏ kén vàng được đề cử Oscar vẫn còn rất mông lung, nhưng việc được một chuyên trang quốc tế uy tín đánh giá như vậy, cũng là một tín hiệu rất đáng quý.

Tôi đã từng có rất nhiều bài viết phân tích các bộ phim nổi bật thời gian qua như Những đứa trẻ trong sương, Tro tàn rực rỡ hay Bên trong vỏ kén vàng. Nên tôi sẽ không dành thời gian để đi sâu vào những tác phẩm đó. Điều muốn nhấn mạnh và truyền đạt tới quý độc giả, đó là việc chúng ta có những phim hay bên cạnh đi tìm kịch bản hay, rồi phát hiện ra những tài năng, cần phụ thuộc vào Việt Nam có đủ tạo ra một môi trường điện ảnh tốt hay không?

Hiện tại, khi thị trường Việt Nam chưa có đất tốt để phim nghệ thuật có hành lang riêng, thì các Liên hoan phim gần như là cầu nối duy nhất, để công chúng cũng như giới mộ điệu có thể biết nhiều hơn về các bộ phim nghệ thuật.

Đầu tháng 7 vừa qua, Liên hoan phim Châu Á Đà Nẵng lần Hai được tổ chức, với các hội thảo đi đến những vấn đề “nóng” của làng điện ảnh bây giờ. Khi các nhà làm phim trẻ ngày càng nổi lên thì việc tạo môi trường cho họ bằng cách nào?

Ông Georges Goldenstern - Nguyên Giám đốc chương trình Cinefondation của LHPQT Cannes và bà Mariette Rissenbeek - Cựu GĐ Liên hoan phim Berlin từng đưa ra chia sẻ tại DANAFF như sau:

Bà Mariette Rissenbeek nói rằng: “Chúng tôi lập ra các khu vực, mỗi khu vực sẽ có có những thế hệ khác nhau và tiếp cận với nhiều chủ đề khác nhau. Bên cạnh đó, chúng tôi mời 200 nhà làm phim đến tham dự, có chương trình hỗ trợ và mạng lưới khuyến khích sáng tạo, tạo động lực cho các người trẻ. Nói đúng hơn, chúng tôi tạo ra một cộng đồng làm phim trẻ. Như vậy, thế giới mới tới với Berlin như một Liên hoan phim có nhiều sự đa dang với nhiều chủ đề khác nhau. Mong rằng, Đà Nẵng cũng giống như Berlin, không chỉ có Liên hoan phim mà đó còn là thành phố của phim”.

Ông Georges Goldenstern cũng mô tả về cách thức hoạt động của Liên hoan phim Cannes: “Cannes có quỹ hỗ trợ, tạo điều kiện cho nhà làm phim ngắn làm phim trong hai năm. Quá trình tạo nên sự thu hút người trẻ, cần cho họ hiểu rằng sẽ được trải nghiệm tiếp cận các nền điện ảnh khác trên thế giới. Có nhiều nhà sản xuất ở Paris, nhiều trung tâm ở Pháp tài trợ nhà làm phim toàn cầu nên các nhà làm phim trẻ rất hay tới đây tìm kinh phí, xin kinh phí cho phim".

Đường tới Oscar 'khả dĩ' cho điện ảnh Việt
Bà Mariette Rissenbeek chia sẻ tại Liên hoan hoan phim Châu Á Đà Nẵng

Từ những góp ý của các chuyên gia, T.S Ngô Phương Lan – Giám đốc Liên hoan phim Châu Á Đà Nẵng cũng tiết lộ rằng, đang cùng Hiệp hội Xúc tiến Phát triển Điện ảnh cố gắng lên những đề án và kế hoạch cho công tác sáng tác trẻ, cụ thể hơn, đó là Trại dự án dành cho những nhà làm phim với tài năng chưa được khai phá.

Thế nên, việc có được những yếu tố như kịch bản hay, rồi phim hay là một chuyện, nhưng nếu môi trường không đủ tốt, chắc chắn những con người tiềm năng, tác phẩm chất lượng sẽ rơi vào việc bị bỏ qua. Những nỗ lực của T.S Ngô Phương Lan quả thực rất đáng trân trọng, hi vọng bà cùng các đồng sự có thể đem đến thêm nhiều tín hiệu khởi sắc để có thêm nhiều nguồn kinh phí từ chính quyền địa phương hay nguồn kinh phí xã hội hóa, hỗ trợ công tác tổ chức Liên hoan phim, phát hiện thêm nhiều tài năng mới của điện ảnh nước nhà.

Chính ông Kim Dong-ho - Cựu Chủ tịch, nhà sáng lập LHPQT Busan nói rằng, nguồn kinh phí từ chính quyền địa phương là rất quan trọng và nếu tạo ra được một sự kết nối đồng bộ, chắc chắn nền điện ảnh sẽ có thêm nhiều môi trường thuận lợi và vững bền tìm kiếm các tài năng còn đang ẩn dấu. Ông Park Kwang-su, chủ tịch hiện thời cũng từng nhấn mạnh, việc xây dựng các trường điện ảnh đóng vai trò cực kỳ quan trọng để tạo dựng môi trường tốt.

Đường tới Oscar 'khả dĩ' cho điện ảnh Việt
Liên hoan hoan phim Busan đạt được thành công vì xây dựng môi trường điện ảnh bài bản

Bên cạnh đó, việc tại sao đây là thời điểm hết sức lý tưởng hay nếu không muốn nói đây đích thị thời điểm “vàng” để tạo môi trường cho những tài năng trẻ? Bởi một thế hệ làm phim trẻ đang tạo ra một tiếng nói vô cùng mạnh mẽ, từ những Hà Lệ Diễm, Phạm Thiên Ân rồi Phạm Ngọc Lân – những cái tên đó vẫn đã và đang truyền cảm hứng cho việc làm phim ở bất cứ độ tuổi nào.

Đường tới Oscar 'khả dĩ' cho điện ảnh Việt
Đạo diễn Hà Lệ Diễm

Cuối cùng, tôi phần nào đã nhận ra, tiêu đề bài viết dường như hơi “lạc đề” nhưng một khi môi trường làm phim, môi trường điện ảnh được xây dựng bài bản, thì không chỉ giải Oscar, bất cứ giải thưởng nào điện ảnh Việt cũng có thể mơ tới!

'Inside Out 2' ra mắt hoành tráng, được đánh giá là ứng cử viên nặng ký của giải Oscar 'Inside Out 2' ra mắt hoành tráng, được đánh giá là ứng cử viên nặng ký của giải Oscar
Chủ nhân tượng vàng Oscar Lupita Nyong’o tiếp tục thử thách bản thân trong 'Vùng đất câm lặng: Ngày một' Chủ nhân tượng vàng Oscar Lupita Nyong’o tiếp tục thử thách bản thân trong 'Vùng đất câm lặng: Ngày một'

Quỳnh Anh