Hội thảo 'Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam': Làm gì để ngành công nghiệp điện ảnh Việt Nam phát triển lớn mạnh?

(TGĐA) - Sáng 23/11, tại TP Đà Lạt, trong khuôn khổ Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ XXIII, Bộ VHTTDL phối hợp với UBND tỉnh Lâm Đồng tổ chức Hội thảo Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam. Dự hội thảo có ông Phạm S, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng.

Tỉnh Phú Yên 'thu hút' các nhà làm phim bằng Bộ chỉ số PAI? Tỉnh Phú Yên 'thu hút' các nhà làm phim bằng Bộ chỉ số PAI?
Hội thảo 'Bảo hộ bản quyền trong phát triển công nghiệp điện ảnh': Đã đến lúc cần phải mạnh tay hơn với vấn nạn 'ăn cắp chất xám' tinh vi! Hội thảo 'Bảo hộ bản quyền trong phát triển công nghiệp điện ảnh': Đã đến lúc cần phải mạnh tay hơn với vấn nạn 'ăn cắp chất xám' tinh vi!

Chủ trì hội thảo có Cục trưởng Cục Điện ảnh, Trưởng BTC LHP Việt Nam XXIII Vi Kiến Thành; Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam Đỗ Lệnh Hùng Tú; Phó Giám đốc Sở VHTTDL Trần Thanh Hoài. Dự hội thảo có đại diện Hội đồng lý luận phê bình văn học nghệ thuật Trung ương, Vụ Văn hóa, Văn nghệ Ban Tuyên giáo Trung ương; lãnh đạo các Cục, Vụ, đơn vị chức năng thuộc Bộ VHTTDL; lãnh đạo Liên hiệp các hội VHNT Việt Nam, các Hội chuyên ngành; lãnh đạo các Sở VHTTDL, Sở VHTT; các nghệ sĩ điện ảnh, chuyên gia, các nhà hoạt động điện ảnh, nhà sản xuất phim, phát hành, phổ biến phim...

Hội thảo 'Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam'
Quang cảnh cuộc họp

Phát biểu khai mạc, ông Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Điện ảnh nhấn mạnh, một trong những mục tiêu quan trọng trong “Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030” và Luật Điện ảnh năm 2022 là phát triển điện ảnh vừa là ngành nghệ thuật, vừa là ngành kinh tế. Đặc biệt, từng bước xây dựng điện ảnh Việt Nam trở thành ngành công nghiệp văn hóa mũi nhọn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thu hút khách du lịch và tạo vị thế của điện ảnh Việt Nam trong khu vực và quốc tế.

Hội thảo 'Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam'
Ông Vi Kiến Thành - Cục trưởng Cục Điện ảnh phát biểu khai mạc

“Để đạt mục tiêu trên cần có sự chung tay, nỗ lực của các nhà hoạt động điện ảnh, nhà đầu tư, các doanh nghiệp, cơ quan quản lý ngành, sự phối hợp chặt chẽ của các ngành lĩnh vực khác như tài chính, du lịch, khoa học công nghệ và thông tin truyền thông, cùng vai trò không kém phần quan trọng của công chúng khán giả”, Cục trưởng Vi Kiến Thành nhấn mạnh.

Hội thảo “Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam” nhằm tạo một diễn đàn để các nghệ sĩ điện ảnh, nhà sản xuất, nhà quản lý, người làm chính sách, các doanh nghiệp, các chuyên gia thuộc lĩnh vực công nghệ điện ảnh, truyền thông, tài chính… cùng chia sẻ thông tin, bàn thảo, nhận định, đánh giá, đóng góp ý kiến, kinh nghiệm nhằm xây dựng và phát triển công nghiệp điện ảnh trong những năm tới.

"Công nghiệp điện ảnh là ngành kinh tế sáng tạo thông qua tài năng nghệ thuật, sức sáng tạo của các nghệ sĩ, và ứng dụng công nghệ hiện đại để tạo nên sản phẩm hàng hóa đặc biệt là những bộ phim lôi cuốn, đến với người xem bằng nhiều hình thức phổ biến hiện đại, phù hợp với thời đại công nghệ 4.0 và tính toàn cầu hóa của nghệ thuật điện ảnh. Cùng đó, các tác phẩm điện ảnh của chúng ta vừa đạt hiệu quả kinh tế, vừa giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc, có tác động tích cực đến đời sống xã hội. Sức sáng tạo độc đáo, nhân văn, hướng thiện của các nghệ sĩ điện ảnh trong mỗi tác phẩm điện ảnh đóng vai trò quan trọng để thu hút công chúng khán giả và khẳng định vị trí của điện ảnh Việt Nam trong hội nhập quốc tế" – ông Vi Kiến Thành nhấn mạnh thêm.

Ông Trần Thanh Hoài - Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Lâm Đồng chia sẻ: “Lâm Đồng luôn khẳng định điện ảnh là yếu tố quan trọng góp phần thúc đẩy ngành du lịch phát triển. Về định hướng phát triển điện ảnh trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục phát huy thế mạnh về di sản văn hóa, cảnh quan thiên nhiên, văn hóa, con người; tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư đến Lâm Đồng - Đà Lạt xây dựng các phim trường lớn; ưu đãi các nhà làm phim đến ghi hình, lấy bối cảnh và mong rằng các đoàn làm phim, các cơ quan phim ảnh chọn Đà Lạt - Lâm Đồng làm nơi tổ chức các hoạt động, sự kiện, LHP trong nước cũng như quốc tế…”.

Hội thảo 'Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam'
Ông Trần Thanh Hoài - Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Lâm Đồng

Theo bà Trần Hải Vân – Phó Cục trưởng Cục Hợp tác Quốc tế, Bộ VHTTDL – hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực điện ảnh thời gian qua có nhiều khởi sắc.

"Trên các diễn đàn quốc tế, Việt Nam ngày càng thể hiện là thành viên tích cực và trách nhiệm trong các hoạt động thường kỳ, các chương trình, dự án hợp tác quốc tế về điện ảnh... Bên cạnh đó, Việt Nam cũng tích cực tham gia các hoạt động hợp tác quốc tế, dự án về điện ảnh, nghe nhìn, lưu trữ trong khuôn khổ ASEAN, UNESCO, ủng hộ các nỗ lực của Hàn Quốc trong việc thành lập tổ chức Điện ảnh ASEAN - Hàn Quốc…" – bà Hải Vân cho biết.

Hội thảo 'Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam'
Bà Trần Hải Vân – Phó Cục trưởng Cục Hợp tác Quốc tế

Được biết, hàng năm, Nhà nước đều dành kinh phí để điện ảnh Việt Nam tham dự các Liên hoan phim quốc tế có uy tín như Liên hoan phim Tokyo, Liên hoan phim Busan… Từ năm 2010 đến nay, điện ảnh Việt Nam đã tham gia 148 liên hoan phim quốc tế với 330 lượt đầu phim; Điện ảnh Việt Nam cũng gửi phim tham dự các Liên hoan phim, Giải thưởng phim danh tiếng như Oscar, Liên hoan phim Cannes, Liên hoan phim Berlin, Liên hoan phim Thượng Hải…

Theo bà Trần Hải Vân nhiều phim Việt không chỉ gây ấn tượng ở phòng vé trong nước mà còn tạo kỳ tích vượt qua những tiêu chí khắt khe của thị trường phim nước ngoài để có mặt tại các rạp chiếu phim ở nhiều quốc gia vốn có thị trường điện ảnh lớn mạnh.

Phát huy tiềm năng thế mạnh của điện ảnh trong thu hút khách du lịch được nhiều địa phương quan tâm triển khai thúc đẩy, như: Khánh Hoà, Phú Yên, Ninh Bình, Quảng Ninh, Lâm Đồng, TP. HCM…

Với lợi thế về cảnh quan thiên nhiên - con người, được biết, hàng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lâm Đồng đã tiếp nhận và tạo điều kiện cho hàng trăm đoàn phim chọn bối cảnh của Lâm Đồng để thực hiện các tác phẩm điện ảnh, truyền hình, quảng cáo, ca nhạc đã tạo ra nhiều bộ phim điện ảnh nổi tiếng được đông đảo khán giả yêu thích như: Tháng năm rực rỡ, 100 ngày bên em, Dốc tình, Mùi oải hương năm ấy, Ống kính sát nhân, Em và Trịnh, Chuyến đi của thanh xuân

Tiếp nối hội thảo là những ý kiến của các nhà quản lý điện ảnh liên quan đến câu chuyện làm thế nào để nền công nghiệp điện ảnh phát triển? TS. Ngô Phương Lan, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình Trung ương - Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam nhấn mạnh, xây dựng công nghiệp điện ảnh cần có sự chung tay từ các cơ quan quản lý, các Hiệp hội, hội chuyên ngành và giới nghệ sĩ, nhà làm phim. “So với các lĩnh vực nghệ thuật khác, ngành điện ảnh có Luật từ sớm, vừa được sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện với Luật Điện ảnh năm 2022, tuy nhiên từ hành lang pháp lý đi vào thực tiễn còn nhiều khoảng cách…”, TS. Ngô Phương Lan nhấn mạnh.

Hội thảo 'Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam'
TS. Ngô Phương Lan, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình Trung ương - Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam

Đồng thời, bà cũng chỉ rõ, Luật Điện ảnh 2022 nhấn mạnh nội dung xây dựng, phát triển điện ảnh là ngành công nghiệp, gắn với thị trường và hoạt động sản xuất. Thế nhưng đi vào từng mắt xích trong hành lang pháp lý này, chúng ta thấy luật đi vào thực tế còn rất khó khăn, ví dụ trong các vấn đề về ưu đãi chính sách, thuế… để thu hút các đoàn phim. “Phim sử dụng ngân sách Nhà nước ngoài mục tiêu làm nhiệm vụ chính trị thì cũng phải đạt mục tiêu đến được với công chúng. Tuy nhiên cho đến nay chúng ta vẫn thấy chỉ có Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh đạt được mục tiêu này. Chúng ta còn gặp nhiều khó khăn trong kinh phí quảng bá cho những bộ phim Nhà nước như nhiều quốc gia trên thế giới hay các hãng phim tư nhân. Bên cạnh những yếu tố này, vấn đề chính cần chú trọng là chất lượng, phim phải đáp ứng nhu cầu, thị hiếu người xem…”, TS. Ngô Phương Lan nhấn mạnh.

NSƯT, Đạo diễn Phi Tiến Sơn cho rằng, nền công nghiệp điện ảnh cần những con người công nghiệp. Ông cho rằng, một nền công nghiệp điện ảnh đòi hỏi sự phát triển đồng bộ nhiều mặt, từ quản lý nhà nước, chính sách, quy mô thực hiện, đầu tư, đào tạo… Ví dụ Hàn Quốc, một quốc gia có nhiều nét tương đồng với Việt Nam, vài chục năm trước, hàng nghìn người trẻ tài năng được đưa sang Hollywood đào tạo, đủ các ngành nghề. Vài năm sau khi trở về, họ được tiếp quản một cơ ngơi điện ảnh hoàn thiện, đầy đủ và khá tiên tiến, gồm: nhà xưởng, trường quay, thiết bị kỹ thuật cho tiền kỳ, hậu kỳ. Từ "tiếp quản" ở đây là chuyển giao công nghệ cũng từ chính các chuyên gia Hollywood được thuê sang Hàn Quốc lắp ráp xây dựng. Con người công nghiệp ăn khớp với nền tảng công nghệ, cộng với chính sách "văn hóa mềm" cởi mở mạnh dạn đã tạo nên một nền công nghiệp điện ảnh giàu có và hữu ích cho đất nước Hàn Quốc hôm nay.

Hội thảo 'Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam'
Đạo diễn Phi Tiến Sơn nhấn mạnh, nền công nghiệp điện ảnh cần những con người công nghiệp

Còn ở Việt Nam, đạo diễn Phi Tiến Sơn cho rằng, nước ngoài vào Việt Nam làm phim trước hết vì họ cần bối cảnh. Thiên nhiên ưu đãi cho nước ta nhiều bối cảnh đẹp, lạ mắt. Nhưng để có thể giới thiệu tổng quan và chi tiết, để khách hàng không mất thời gian đi nhiều nơi lựa chọn, để tiết kiệm chi phí… chúng ta chưa làm được.

"Con đường phát triển trở thành một nền điện ảnh công nghiệp còn khó. Máy móc phương tiện hiện đại có thể mua được. Nhà xưởng đất đai trường quay hoành tráng có thể được đầu tư, nếu nhà nước coi phát triển điện ảnh là một quốc sách để quảng bá hình ảnh, để phát triển kinh tế văn hóa du lịch (như Hàn Quốc chẳng hạn). Nhưng không có con người công nghiệp thì cũng chẳng làm được. Yếu tố con người luôn đóng vai trò quan trọng, thậm chí là quyết định trong một công việc, một dự án, kế hoạch, và cả một "nền", như ở đây chúng ta đang nói về nền điện ảnh"- đạo diễn Phi Tiến Sơn cho biết.

Ông Đỗ Lệnh Hùng Tú - Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam cho rằng, cần rất nhiều yếu tố để xây dựng một nền công nghiệp điện ảnh, trong đó ngoài vấn đề con người như đạo diễn Phi Tiến Sơn chia sẻ thì còn vấn đề về truyền thông. Lấy ví dụ về việc "ai cũng có thể trở thành nhà phê bình điện ảnh" trên mạng xã hội thời gian vừa qua, Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam cho rằng, sự thiếu chuyên nghiệp trong phê bình điện ảnh mang lại cái nhìn phiến diện, ảnh hưởng rất lớn đến tác phẩm điện ảnh trong việc tiếp cận công chúng. “Không ít người chưa hề xem tác phẩm nhưng vẫn tham gia “ném đá” đối với nhiều tác phẩm điện ảnh. Có không ít biểu hiện tiêu cực, đáng buồn và không đơn giản để giải quyết. Một tác phẩm điện ảnh được đầu tư kỹ càng, công phu nhưng khi vừa ra rạp đã bị ném đá sẽ mang đến những cái "bại" cho nghệ sĩ và nhà sản xuất, “bại” về doanh thu, “bại” về danh tiếng, nhiều sự thóa mạ cá nhân nghệ sĩ khiến họ buộc phải chấp nhận, nhưng chắc chắn có không ít tổn thương và cả sự chùn bước. Như vậy, xây dựng công nghiệp ảnh sẽ vẫn còn có rất nhiều cái khó…”, ông Đỗ Lệnh Hùng Tú nói.

Hội thảo 'Một số vấn đề trọng tâm trong xây dựng công nghiệp điện ảnh Việt Nam'
Ông Đỗ Lệnh Hùng Tú - Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam
Tỉnh Phú Yên 'thu hút' các nhà làm phim bằng Bộ chỉ số PAI? Tỉnh Phú Yên 'thu hút' các nhà làm phim bằng Bộ chỉ số PAI?
Hội thảo 'Bảo hộ bản quyền trong phát triển công nghiệp điện ảnh': Đã đến lúc cần phải mạnh tay hơn với vấn nạn 'ăn cắp chất xám' tinh vi! Hội thảo 'Bảo hộ bản quyền trong phát triển công nghiệp điện ảnh': Đã đến lúc cần phải mạnh tay hơn với vấn nạn 'ăn cắp chất xám' tinh vi!

Thu Hà

Ảnh: Anh Vũ