Tại sao phong trào MeToo và Time's Up không làm tăng số đạo diễn nữ tại Hollywood?

(TGĐA) - Phong trào Time's Up được giới thiệu vào năm 2018 bằng một phương cách đáng nhớ: một nhóm phụ nữ có quyền lực nhất Hollywood đã biến thảm đỏ thành đen để chống đối nạn tấn công tình dục, cư xử bất công với nữ giới và nhiều nữa.

tin nhap 20190225161929 Jane Fonda đưa ra phát biểu về những người quấy rối tình dục tại Hollywood
tin nhap 20190225161929 Les Moonves thôi lãnh đạo CBS sau tố cáo xâm hại tình dục

Màn ra mắt ấn tượng khiến nhiều người tin số đạo diễn nữ sẽ tận dụng cơ hội này để tự giới thiệu mình khi những người đàn ông quyền lực như nhà sản xuất Harvey Weinstein “sụp đổ”. Nhưng bất chấp các thiện ý và các cuộc thảo luận về “kỷ nguyên nữ giới mới” tại Hollywood, năm 2019 vẫn chưa thấy có phụ nữ nào được đề cử đạo diễn xuất sắc nhất tại bất cứ đêm trao giải hay liên hoan điện ảnh lớn nào, kể cả Oscar.

tin nhap 20190225161929
Các đạo diễn Abby Kohn, Ava DuVernay, Kay Cannon và Susanna Fogel

Trong 100 bộ phim phổ biến nhất năm 2018 chỉ có 4 phim do nữ đạo diễn (số liệu của Đại học University of Southern California). Đó là Ava DuVernay với phim A Wrinkle In Time, Kay Cannon với phim Blockers, Abby Kohn với I Feel Pretty và Susanna Fogel với phim The Spy Who Dumped Me.

tin nhap 20190225161929
Kay Cannon tại buổi ra mắt bộ phim Blockers

“Tại sao kết quả không như mong muốn? Lý do đơn giản: kỹ nghệ điện ảnh thường bảo thủ và luôn ngấm ngầm kháng lại sự thay đổi” - Nithya Raman, đạo diễn bộ phim Time's Up Entertainment, người từng tin Hollywood đang thay đổi theo hướng chấp nhận nhiều đạo diễn nữ hơn, nói.

Hollywood không thiếu những câu chuyện về sự hậu thuẫn của các hãng phim cho các dự án do nữ giới đạo diễn và AMPAS có đến gần 1.000 thành viên được xem là “sản phẩm của sự đa dạng hóa” để kéo giảm số thành viên đàn ông hay da trắng già nua.

tin nhap 20190225161929
Ava DuVernay (bìa trái) tại buổi giới thiệu A Wrinkle in Time

Cuộc đua Oscar phim hay nhất năm nay khá đa dạng, từ Roma đến Black Panther, từ Green Book đến BlacKkKlansman, không phân biệt phim thương mại, phim độc lập và phim do Studio lớn sản xuất. Đạo diễn Barry Jenkins của bộ phim If Beale Street Could Talk cho biết ông rất vui khi số đạo diễn da đen được đề cử và đoạt các giải thưởng điện ảnh năm nay nhiều hơn các năm trước. Nhưng đạo diễn nữ lại không được diễm phúc như thế. Moonlight do Barry Jenkins đạo diễn đoạt Oscar cách nay 2 năm tưởng chừng sẽ tạo đột phá cho nữ, hóa ra không phải thế.

Nếu phụ nữ có thêm sân chơi thì đó thường là các bộ phim độc lập. “Quá trình tăng số nữ đạo diễn chậm hơn mong đợi. Hollywood là con tàu quá lớn nên mọi quyết định chuyển hướng đều chậm chạp” – bà Leah Meyerhoff, nhà sáng lập tổ chức Film Fatales gồm các đạo diễn nữ giúp đỡ nhau nói.

Tại Film Fatales các hội viên đồng ý là họ được mời việc nhiều hơn nhưng thường bị loại. “Chúng tôi chỉ… được chiếu cố đến… vòng ngoài!” – đạo diễn Elissa Down nói. Khi được hỏi về lời than phiền về một số đạo diễn nữ ít kinh nghiệm lấy mất việc của các đạo diễn nam có kinh nghiệm, Down cười nói: “Lấy mất cơ hội làm sao được nếu bạn bị bác ngay từ khâu dự tuyển?”.

tin nhap 20190225161929
Mimi Leder là nữ đạo diễn đầu tiên của một bộ phim có Armie Hammer tham gia

May mắn, trong lĩnh vực truyền hình, số đạo diễn nữ đã nhiều hơn. Theo số liệu của tổ chức Directors Guild of America, phụ nữ đạo diễn 25% phim truyền hình nhiều tập mùa qua, tăng từ 21%. Đây là lý do tại sao Time's Up kêu gọi các diễn viên, nhà sản xuất và ban lãnh đạo quyền lực nhất tại Hollywood hãy đẩy mạnh hợp tác với các đạo diễn nữ trong 18 tháng tới. Họ gọi kế hoạch này là “thách thức vượt 4%” (The 4 Percent Challenge, trong 1.200 bộ phim được Hollywood sản xuất trong thập niên qua chỉ có 4% do nữ đạo diễn).

tin nhap 20190225161929 Jane Fonda đưa ra phát biểu về những người quấy rối tình dục tại Hollywood
tin nhap 20190225161929 Les Moonves thôi lãnh đạo CBS sau tố cáo xâm hại tình dục

Lê Tây Sơn