TS Ngô Phương Lan – Cục trưởng CĐA, Trưởng BTC LHPVN lần thứ 20: Liên hoan phim Việt Nam đã xây dựng được thương hiệu, ngày càng có uy tín!

(TGĐA) - Không chỉ đơn thuần là lễ tổng kết và trao giải Bông sen vàng định kỳ 2 năm một lần; không chỉ là nơi tụ họp, gặp gỡ của những người làm nghề, là nơi tri ân những gương mặt xuất sắc có nhiều đóng góp cho nền điện ảnh Việt Nam trước đây và hiện tại; Liên hoan phim Việt Nam (LHPVN) đã và đang trở thành một 'bữa tiệc phim' với khán giả yêu điện ảnh với ngày càng nhiều hoạt động quảng bá ngoài các tác phẩm dự thi như Chương trình phim toàn cảnh hay năm nay là Tuyển chọn 20 phim xuất sắc nhất qua kỳ LHP nhân LHPVN lần thứ 20. Sự chuyên nghiệp ngày càng được thể hiện khiến giải thưởng Bông sen vàng không chỉ là thước đo cho các tác phẩm điện ảnh, kích cầu cho xu hướng sáng tác của nhiều nhà làm phim mà còn là nơi tìm tới của nhiều doanh nghiệp muốn đồng hành. Trước thềm LHPVN lần thứ 20, TS Ngô Phương Lan – Cục trưởng CĐA, Trưởng BTC LHPVN lần thứ 20 đã có vài chia sẻ với Tạp chí Thế giới điện ảnh.

ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin Phim remake không có cơ hội nhận giải Bông sen vàng!
ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin Cựu Đại sứ Lý Nhã Kỳ tài trợ 1 triệu Euro để quảng bá du lịch TP.HCM và Điện ảnh Việt Nam tại LHP Cannes 2017
ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin TS Ngô Phương Lan, Cục trưởng Cục điện ảnh, Giám đốc LHP Quốc tế Hà Nội lần thứ 3: Để điện ảnh Việt Nam có những bước đi tương đồng với khu vực và thế
ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin TS Ngô Phương Lan – Cục trưởng Cục Điện ảnh Việt Nam: Liên hoan phim Việt Nam tại Pháp sẽ được tổ chức vào tháng 7 hàng năm
ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin Phim hoạt hình Việt Nam còn yếu về tư duy nghệ thuật

LHPVN lần thứ 20 đánh dấu một kỳ Liên hoan phim đầu tiên không có một bộ phim nào do Nhà nước đặt hàng tham dự. Là Trưởng ban tổ chức LHP, bà chia sẻ gì về điều này dưới góc nhìn của một nhà quản lý điện ảnh?

Nhận định này chỉ đúng với hạng mục Phim truyện điện ảnh bởi từ thời điểm năm 2015 cho đến cuối năm 2017, việc đặt hàng sản xuất phim truyện tạm ngưng; vừa rồi Bộ VHTTDL mới có quyết định đặt hàng làm phim của Thủ tướng Chính phủ. Không có phim đặt hàng thì rõ ràng không thể có phim tham gia dự thi LHPVN được. Nhưng các hạng mục còn lại như phim tài liệu, khoa học hay hoạt hình thì hầu hết là phim nhà nước tài trợ, đặt hàng sản xuất.

ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin
TS Ngô Phương Lan - Cục trưởng Cục Điện ảnh, Trưởng BTC LHPVN lần thứ 20

Tuy nhiên, bên cạnh 16 phim truyện được lựa chọn vào vòng dự thi và 12 phim tham dự Chương trình toàn cảnh do các hãng phim tư nhân sản xuất thì Ban tổ chức LHPVN cũng lựa chọn ra 20 bộ phim xuất sắc của các kỳ Liên hoan phim trước đây giới thiệu tới khán giả và quan khách tham dự LHPVN lần thứ 20.

Đây chính là di sản quý báu của nền điện ảnh Cách mạng Việt Nam từ ngày được Bác Hồ ký Sắc lệnh thành lập, như bộ phim truyện đầu tiên Chung một dòng sông cho đến những bước chuyển sau này khi thực hiện chủ trương xã hội hóa điện ảnh, nhà nước cùng tư nhân kết hợp với phim Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh.

Điều này, cùng với việc mời những nghệ sỹ gạo cội, những gương mặt từng được vinh danh, có nhiều đóng góp cho điện ảnh Việt Nam tham dự sẽ mang lại sự cân bằng giữa truyền thống và hiện tại trong LHPVN lần thứ 20 này, phù hợp với tinh thần của một Liên hoan phim quốc gia.

Trong khoảng vài chục bộ phim truyện điện ảnh được ra rạp trong hai năm gần đây, BTC LHPVN lần thứ 20 đã sàng lọc để chọn ra 16 bộ phim tranh giải. Tiêu chí để sàng lọc đó thế nào thưa bà? Bà có thể chia sẻ một chút đánh giá về chất lượng phim tham dự LHPVN lần thứ 20 lần này với tư cách cá nhân – một nhà phê bình điện ảnh uy tín?

BTC đã thành lập 2 Hội đồng tuyển chọn, một cho phim truyện, một cho phim tài liệu, khoa học, hoạt hình, bám sát khẩu hiệu “Xây dựng nền công nghiệp điện ảnh hiện đại và nhân văn” cũng như tiêu chí của LHPVN lần thứ 20 để lựa chọn những phim phù hợp và xứng đáng.

Những bộ phim được lựa chọn phải thể hiện được nội dung tư tưởng nhân văn, có thủ pháp nghệ thuật sáng tạo, chất lượng kỹ thuật đạt chuẩn quốc tế và đáp ứng được yêu cầu của thời kỳ hội nhập. Ngoài ra, phim phải có màu sắc dân tộc, mang những nét đặc trưng, đặc sắc của đất nước Việt Nam. Hội đồng thẩm định lựa chọn bằng cách xem từng phim, cùng trao đổi kỹ lưỡng với nhau sau đó bỏ phiếu kín.

ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin
Chung một dòng sông - Bộ phim đầu tiên của điện ảnh cách mạng Việt Nam sẽ được trình chiếu lại trong khuôn khổ LHPVN lần thứ 20

Xưa nay mọi người vẫn cho rằng, các hãng phim tư nhân chỉ chú trọng làm phim thương mại giải trí với mục tiêu sinh lời nhưng một vài năm gần đây và đặc biệt là qua kỳ LHPVN lần thứ 20 này, cá nhân tôi thấy những tác phẩm của các hãng phim tư nhân khá đa dạng.

Dù vẫn chủ yếu là dòng phim giải trí nhưng cũng có nhiều tác phẩm được các nhà làm phim tư duy theo lối làm phim nghệ thuật; nhiều tác phẩm lại mang ý nghĩa giáo dục cao. Lại có tác phẩm mà khi xem xong, không chỉ tôi mà nhiều người làm điện ảnh khác đều có một nhận xét rằng, phim này có thể gần như phim nhà nước đặt hàng, vui vẻ nhưng chính thống.

Và rõ ràng, so với mặt bằng phim tư nhân của các kỳ LHP trước, đặc biệt là cách đây 2-3 kỳ thì thấy rõ sự tiến bộ về chất lượng phim như thủ pháp thể hiện, tay nghề của các nhà làm phim. Đó thực sự là dấu hiệu đáng mừng. Và qua liên hoan phim này, nếu chúng ta chọn được một tác phẩm xứng đáng và khích lệ bằng giải thưởng quốc gia thì nó sẽ có tác dụng lớn trong việc kích thích các nhà làm phim tư nhân trong quan niệm làm phim, định hướng cho các xu hướng sáng tác điện ảnh hiện nay.

Trước làn sóng remake phim đang nở rộ trong nước, BTC LHPVN lần thứ 20 đã có quy định rõ ràng được công bố rộng rãi là sẽ không xét giải Bông sen vàng cho Phim hay nhất và giải Kịch bản hay nhất với những bộ phim “làm lại”. Nhưng lại có ý kiến cho rằng, ở giải Oscar, người ta vẫn trao giải cho những phim làm lại, ví dụ như Departed (làm lại Vô gian đạo của Hồng Kông) với 4 giải Oscar cho Phim hay nhất, Kịch bản chuyển thể, Đạo diễn và biên tập. Ý kiến phản hồi của bà về việc này thế nào?

Chấm giải cho phim Việt thì phải xét theo đặc thù của điện ảnh Việt ở từng giai đoạn. Thời điểm hiện nay, thực tế là những phim remake không có nhiều dấu ấn sáng tạo về mặt kịch bản, gần như bê nguyên si kịch bản nước ngoài. Phim cũng vậy, khá trung thực với bản gốc. Với những tác phẩm như vậy thì trong thời điểm hiện nay, chưa nên trao và xét giải cho các tác phẩm như vậy. Và thời điểm sau này, nếu trong trường hợp tác phẩm chỉ mượn ý tưởng của kịch bản hay phim gốc, được làm lại theo cách sáng tạo hoàn toàn mới, độc lập với nguyên tác phim kịch bản thì BTC sẽ xem xét sau.

ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin
Dù rất mở cửa cho những phim remake như Sắc đẹp ngàn cân nhưng LHPVN lần thứ 20 cũng không xét giải phim và kịch bản cho thể loại làm lại này

Một trong những thay đổi của LHPVN lần thứ 20 năm nay là việc loại bỏ thể loại phim truyện Vidéo ra khỏi khung giải thưởng. Vì sao lại có sự thay đổi này, thưa bà?

Vì bây giờ nó đã hết nhiệm vụ. Thực ra việc xét giải cho thể loại phim truyện Video mới chỉ bắt đầu từ năm 1993, tại LHPVN lần thứ 10 diễn ra ở Hải Phòng bởi những năm thập niên 90, phim Vidéo rất thịnh hành, thậm chí nó còn được chiếu rạp là chính và phim truyện nhựa lại được sản xuất ít hơn, phạm vi mật độ phủ sóng cũng ít hơn bây giờ. Nhưng ở thời điểm hiện tại, thể loại phim Vidéo gần như đã không còn đất khi những phim chiếu rạp giờ được làm chuẩn kỹ thuật số định dạng DCP còn trên truyền hình thì chỉ còn phim dài tập. Phim truyền hình dài tập thì cũng đã có giải truyền hình hàng năm cũng như Cánh diều của Hội Điện ảnh Việt Nam, còn với giải Bông sen vàng, BTC nghĩ nên tập trung, chú trọng vào phần điện ảnh.

Năm nay, bên cạnh giải thưởng Bông sen vàng đặc trưng, LHPVN lần thứ 20 ở Đà Nẵng còn đăng cai Giải thưởng phim Asian (ASEAN AWARS) nhân kỷ niệm 50 năm ngày thành lập cộng đồng ASEAN. Về kinh phí tổ chức cũng như cách thức hoạt động, tuyển chọn phim, mời BGK… có những khó khăn gì thưa bà?

Thực ra cũng không có nhiều khó khăn lắm bởi các kỳ LHPVN ngoài việc được nhà nước tài trợ trong khuôn khổ phê duyệt thì kinh phí có được từ nguồn xã hội hóa cũng khá cao. Năm nay, BTC LHPVN lần thứ 20 thấy việc xã hội hóa hiệu quả đã đủ để nâng tầm, mở rộng LHP nên đăng cai Giải thưởng phim Asian. Đặc biệt, giải thưởng này chính do phía Việt Nam sáng lập nên việc đăng cai lần đầu tiên rất có ý nghĩa. Sang năm, Giải thưởng phim Asian sẽ chuyển cho nước khác, luân phiên đăng cai trong phạm vi cộng đồng ASEAN.

ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin
LHPVN đang dần trở thành một thương hiệu uy tín thu hút nhiều nhà doanh nghiệp muốn đồng hành

Ngoài việc xã hội hóa trong nước, Giải thưởng phim Asian cũng nhận được sự hỗ trợ rất lớn từ các nước tham dự trong cộng đồng ASEAN. Ngoài các phần như thiết kế logo, biểu tượng, cup thì Quỹ Film Asean đóng tại Phillippines còn rất nhiệt tình trong việc gợi ý, giới thiệu thành viên giám khảo dựa trên những đề xuất từ phía Việt Nam. BTC giải thưởng đã thống nhất các thành viên BGK phải không nằm trong các nước Đông Nam Á, phải là những đạo diễn, nhà sản xuất phim… có uy tín tầm quốc tế và như các bạn thấy, chúng ta đã có ba thành viên giám khảo là ông Jonathan Hyong - Joon Kim, đạo diễn, nhà sản xuất phim đến từ Hàn Quốc; Ông Roger Garcia - Giám đốc điều hành LHP quốc tế Hồng Kông kiêm Giám đốc điều hành Viện hàn lâm Giải thưởng điện ảnh châu Á và bà Karolina Bielawska – đạo diễn, biên kịch, Phó Chủ tịch Hiệp hội sản xuất phim Ba Lan. Họ đều rất nhiệt tình và mong muốn đến với Giải thưởng phim Asian. Còn về phim, BTC quy định là mỗi nước tự lựa chọn rồi đề cử tác phẩm sẽ tham dự Giải thưởng phim Asian.

Ở thời điểm này, phía Việt Nam đã chọn được phim tham dự Giải thưởng phim AsianDạ cổ hoài lang của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng? Bà có thể chia sẻ về việc vì sao bộ phim này đạt đủ tiêu chí tham dự đại diện cho phía Việt Nam được không?

Dạ cổ hoài lang là một tác phẩm phù hợp với tiêu chí “Điện ảnh kết nối cộng đồng ASEAN” của giải thưởng này. Phim có màu sắc dân tộc và mang tâm sự của người Việt xa xứ nhớ về quê hương bản quán và đó cũng là tâm sự chung của những con người ở bất cứ đâu khi rời xa quê cha đất mẹ của mình. Nó sẽ dễ nhận được đồng cảm của các bạn bè trong khu vực khi mang tới tâm sự chung. Đó chính là điều mà hội đồng thẩm định quyết định chọn bộ phim này đại diện Việt Nam tham dự Giải thưởng phim Asian.

ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin
Dạ cổ hoài lang do đạo diễn Nguyễn Quang Dũng thực hiện sẽ đại diện Việt Nam dự thi Giải thưởng phim ASIAN

Với nhiều hoạt động khá đa dạng như chiếu phim toàn cảnh, hội thảo, triển lãm, chiếu phim ngoài trời, Giải thưởng Film ASEAN…, LHPVN lần thứ 20 cho thấy quy mô tổ chức ngày càng chuyên nghiệp và lớn mạnh hơn. Và như bà đã chia sẻ thì đó là kết quả của việc xã hội hóa hiệu quả bên cạnh nguồn kinh phí theo khuôn khổ phê duyệt của nhà nước. Việc xã hội hóa với một đơn vị thiên về hành chính như Cục điện ảnh có gặp nhiều khó khăn không, thưa bà?

Việc xã hội hóa tốt hay không phụ thuộc vào chất lượng và thương hiệu của LHPVN. Rõ ràng là LHPVN đang dần trở thành một thương hiệu uy tín. Những lần tổ chức gần đây, LHPVN cho thấy sự tiến bộ trong khâu tổ chức, có nhiều sự mới mẻ tác động sâu đậm không chỉ đến những người làm nghề mà còn đến với cộng đồng, với xã hội. Nhiều doanh nghiệp đã gắn bó nhiều kỳ và đều cảm thấy vui khi đồng hành cùng LHPVN. Các đài truyền hình cũng nhận thấy điều đó và ưu ái nhiều hơn trong việc hỗ trợ phát sóng trực tiếp lễ khai mạc và bế mạc của LHP. Điều này cũng tác động qua lại với nhau để ngày càng nâng tầm thương hiệu LHPVN cũng như quảng bá doanh nghiệp. Phải nói rằng, nếu không có những sự đồng hành đó thì thật khó có thể tổ chức một LHPVN như mong muốn, bài bản và chuyên nghiệp như hiện nay.

ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin Phim remake không có cơ hội nhận giải Bông sen vàng!
ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin Cục điện ảnh sơ kết công tác 6 tháng đầu năm ngành điện ảnh: Hướng tới LHPVN lần thứ 20!
ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin TS Ngô Phương Lan – Cục trưởng Cục điện ảnh: “Mơ ước của tôi là một sự phát triển đồng bộ cho điện ảnh Việt Nam!”
ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin Cựu Đại sứ Lý Nhã Kỳ tài trợ 1 triệu Euro để quảng bá du lịch TP.HCM và Điện ảnh Việt Nam tại LHP Cannes 2017
ts ngo phuong lan cuc truong cda truong btc lhpvn lan thu 20 lien hoan phim viet nam da xay dung duoc thuong hieu ngay cang co uy tin “Thị trường điện ảnh của chúng ta đang rất phát triển”

Gia Hoàng